วิเคราะห์ปาราชิก
[1,035] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า
ปาราชิก ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าว
ต่อไป บุคคลเป็นผู้เคลื่อนแล้ว ผิดพลาด
แลเหินห่างจากสัทธรรม อนึ่ง แม้สังวาสก็
ไม่มีในผู้นั้น เพราะเหตุนั้น เราจึงเรียก
อาบัตินั้นว่า ปาราชิก.
วิเคราะห์สังฆาทิเสส
[1,036] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า สังฆา
ทิเสส ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าว
ต่อไป สงฆ์เท่านั้นให้ปริวาส ชักเข้าหา
อาบัติเดิมให้มานัต อัพภาน เพราะเหตุนั้น
เราจึงเรียกอาบัตินั้นว่า สังฆาทิเสส.
วิเคราะห์อนิยต
[1,037] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า อนิยต
ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าวต่อไป
กองอาบัติชื่อว่าอนิยต เพราะไม่แน่ บท
อันพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงทำแล้วโดยมิใช่
ส่วนเดียว บรรดาฐานะ 3 ฐานะอย่างใด
อย่างหนึ่ง เรียกว่า อนิยต.
วิเคราะห์ถุลลัจจัย
[1,038] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า ถุล-
ลัจจัย ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าว
ต่อไป ภิกษุแสดงอาบัติถุลลัจจัย ในที่ใกล้
ภิกษุรูปหนึ่ง แ ละภิกษุรับอาบัตินั้น โทษ
เสมอด้วยถุลลัจจัยนั้นไม่มี เพราะเหตุนั้น
จึงเรียกโทษนั้นว่า ถุลลัจจัย.
วิเคราะห์นิสสัคคิยะ
[1,039] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า นิส-
สัคคิยะ ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าว
ต่อไป ภิกษุเสียสละในท่ามกลางสงฆ์ ท่าม
กลางคณะ และต่อหน้าภิกษุรูปหนึ่ง ๆ แล้ว
จึงแสดงข้อละเมิดใด เพราะเหตุนั้น จึง
เรียกข้อละเมิดนั้นว่า นิสสัคคิยะ.
วิเคราะห์ปาจิตตีย์
[1,040] คำใดที่เรากล่าวไว้ว่า
ปาจิตตีย์ ดังนี้ ท่านจงฟังคำนั้น ดังจะกล่าว
ต่อไป ความละเมิดยังกุศลธรรมให้ตก ย่อม
ฝืนต่ออริยมรรค เป็นเหตุแห่งความลุ่มหลง