เมนู

[วินิจฉัยในอุปัชฌายจตุกกะ]


วินิจฉัยในอุปัชฌายจตุกกะ พึงทราบดังนี้:-
ก็เพราะไม่ทำวัตรที่อุปัชฌาย์พึงทำแก่สัทธิวิหาริก อุปัชฌาย์ต้องอาบัติ,
สัทธิวิหาริกไม่ต้อง.
เมื่อไม่ทำวัตรอันสัทธิวิหาริกพึงทำแก่อุปัชฌาย์ สัทธิวิหาริกย่อมต้อง
อาบัติ, อุปัชฌาย์ไม่ต้อง.
สัทธิวิหาริกและอุปัชฌาย์ทั้ง 2 ฝ่าย ย่อมต้องอาบัติที่เหลือ. ทั้ง 2 ฝ่าย
ไม่ต้องอาบัติที่ไม่ทั่วไป. แม้ในอาจริยจตุกกะ ก็นัยนี้แล.

[วินิจฉัยในอาทิยันตจตุกกะเป็นอาทิ]


วินิจฉัยในอาทิยันตจตุกกะ พึงทราบดังนี้:-
ภิกษุถือเอาทรัพย์ที่เข้าของไม่ได้ให้บาท 1 หรือเกินกว่าบาทด้วยมือ
ของตน ต้องอาบัติหนัก. ใช้ผู้อื่นด้วยสั่งบังคับว่า ท่านจงถือเอาทรัพย์หย่อน
กว่าบาท ต้องอาบัติเบา. 3 บทที่เหลือ พึงทราบโดยนัยนี้.
วินิจฉัยในอภิวาทนารหจตุกกะ พึงทราบดังนี้:-
สำหรับภิกษุณีทั้งหลายก่อน ในโรงฉัน แม้อุปัชฌาย์อยู่ถัดจากภิกษุณี
องค์ที่ 9 ไป ก็เป็นผู้ควรอภิวาท แต่ไม่ควรลุกรับ. และสำหรับภิกษุผู้กำลัง
ฉันค้าง ภิกษุรูปใดรูปหนึ่งที่เป็นผู้ใหญ่กว่า ย่อมเป็นผู้ควรอภิวาท แต่ไม่ควร
ลุกรับโดยไม่แปลกกัน.
ภิกษุแม้อุปสมบทในวันนั้น ไปถึงสำนักแล้ว เป็นผู้ควรลุกรับ แต่
ไม่ควรอภิวาท ของภิกษุผู้อยู่ปริวาส แม้มีพรรษา 60.

ในสถานที่ไม่ทรงห้าม ภิกษุที่เป็นผู้ใหญ่ เป็นผู้ควรอภิวาทและควร
ลุกรับของภิกษุใหม่. ฝ่ายภิกษุใหม่ เป็นผู้ไม่ควรอภิวาท ไม่ควรลุกรับ ของ
ภิกษุผู้ใหญ่.
บทที่ 1 แห่งอาสนารหจตุกกะ กับบทที่ 2 ในจตุกกะก่อน และบท
ที่ 2 แห่งอาสนารหจตุกกะ กับบทที่ 1 ในจตุกกะก่อน เหมือนกันโดยใจความ.

[วินิจฉัยในกาลจตุกกะเป็นอาทิ]


วินิจฉัยในกาลจตุกกะ พึงทราบดังนี้:-
ภิกษุเมื่อห้าม (โภชนะ) แล้วฉัน ชื่อว่าต้องในกาล ไม่ต้องในวิกาล.
เมื่อต้องอาบัติเพราะวิกาลโภชน์ ชื่อว่าต้องในวิกาล ไม่ต้องในกาล.
เมื่อต้องอาบัติที่เหลือ ชื่อว่าต้องทั้งในกาลและในวิกาล. เมื่อไม่ต้อง
อาบัติที่ไม่ทั่วไป (แก่ตน) ชื่อว่าไม่ต้องทั้งในกาลทั้งในวิกาล.
วินิจฉัยในปฏิคคหิตจตุกกะ พึงทราบดังนี้:-
อามิสที่รับประเคนก่อนภัตกาล ควรในกาล ไม่ควรในวิกาล.
น้ำปานะ ควรในวิกาล ไม่ควรในกาลในวันรุ่งขึ้น.
สัตตาหกาลิก ยาวชีวิก ควรทั้งในกาลและในวิกาล.
กาลิก 3 มียาวกาลิกเป็นต้น ที่ล่วงกาลของตน ๆ และอกัปปิยมังสะ
เป็นอุคคหิตก์และอาหารที่รับประเคน (ค้าง) ไว้ ไม่ควรทั้งในกาลและในวิกาล.
วินิจฉัยในปัจจันติมจตุกกะ พึงทราบดังนี้:-
เมื่อผูกสีมาในทะเล ชื่อว่าต้องในปัจจันติมชนบท ไม่ต้องในมัชฌิม
ชนบท.