เมนู

หมวด 7


ว่าด้วยอาบัติเป็นต้น


[992] อาบัติมี 7 กองอาบัติมี 7 วินีวัตถุมี 3 สามีจิกรรมมี 3
ทำตามปฏิญญาไม่ชอบธรรมมี 7 ทำตามปฏิญญาชอบธรรมมี 7 กิจ 7 อย่าง
ภิกษุไปด้วยสัตตาหกรณียะ ไม่ต้องอาบัติ ทรงวินัยมีอานิสงส์ 7 สิกขาบท
ว่าด้วยอย่างยิ่งมี 7 เพราะอรุณขึ้นเป็นนิสสัคคีย์มี 7 สมถะมี 7 กรรมมี 7
ข้าวเปลือกดิบมี 7 สร้างกุฎีด้านกว้างร่วมใน 7 คืบ คณะโภชน์ อนุบัญญัติ
มี 7 ภิกษุรับประเคนเภสัชแล้วเก็บไว้ฉันได้ 7 วันเป็นอย่างยิ่ง ภิกษุถือเอา
จีวรที่ทำเสร็จแล้วหลีกไป เก็บจีวรที่ทำเสร็จแล้วหลีกไป ภิกษุไม่เห็นอาบัติ
ภิกษุเห็นอาบัติ ภิกษุทำคืนอาบัติ งดปาติโมกข์ไม่เป็นธรรมมี 7 งดปาติโมกข์
เป็นธรรมมี 7.

ว่าด้วยองค์ของพระวินัยธร


[993] ภิกษุประกอบด้วยองค์ 7 เป็นพระวินัยธรได้ คือรู้อาบัติ 1
รู้สิ่งมิใช่อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 เป็นผู้มีศีล สำรวมใน
ปาติโมกขสังวรถึงพร้อมด้วยมรรยาทและโคจรอยู่ เห็นภัยในโทษเพียงเล็กน้อย
สมาทานศึกษาอยู่ในสิกขาบททั้งหลาย 1 สำหรับฌาน 4 ฝ่ายกุศลเจตสิก เป็น
เครื่องอยู่สบายในปัจจุบัน เธอเป็นผู้ได้ตามความปรารถนา ได้ไม่ยาก ได้ไม่
ลำบาก 1 ทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ ไม่มีอาสวะเพราะสิ้นอาสวะ
ด้วยปัญญาอันยิ่ง ด้วยตนเองในปัจจุบันนี้แหละเข้าถึงอยู่ 1

ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 7 เป็นพระวินัยธรได้ คือรู้อาบัติ 1
รู้สิ่งมิใช่อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 เป็นผู้มีสุตะมาก ทรงจำสละ
สั่งสมสุตะ ธรรมเหล่านั้นใดไพเราะในเบื้องต้น ไพเราะในท่ามกลาง ไพเราะ
ในที่สุด ประกาศพรหมจรรย์พร้อมทั้งอรรถ พร้อมทั้งพยัญชนะบริสุทธิ์
บริบูรณ์สิ้นเชิง ธรรมเห็นปานนั้น เธอสดับมาก ทรงไว้ สั่งสมด้วยวาจา
เพ่งด้วยใจ แทงตลอดด้วยดีด้วยทิฏฐิ 1 สำหรับฌาน 4 ฝ่ายกุศลเจตสิกเป็น
เครื่องอยู่สบายในปัจจุบัน เธอเป็นผู้ได้ตามความปรารถนาได้ไม่ยาก ได้ไม่
ลำบาก 1 ทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติปัญญาวิมุตติ ไม่มีอาสวะเพราะสิ้นอาสวะ
ด้วยปัญญาอันยิ่งด้วยตนเอง ในปัจจุบันนี้แหละ เข้าถึงอยู่ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 7 เป็นพระวินัยธรได้ คือรู้อาบัติ 1
รู้สิ่งมิใช่อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 จำปาติโมกข์ทั้งสองได้โดย
พิสดาร จำแนกดี สวดคล่องแคล่ว วินิจฉัยถูกต้อง โดยสูตร โดยอนุ-
พยัญชนะ 1 สำหรับฌาน 4 ฝ่ายกุศลเจตสิก เป็นเครื่องอยู่สบายในปัจจุบัน
เธอเป็นผู้ได้ตามความปรารถนา ได้ไม่ยาก ได้ไม่ลำบาก 1 ทำให้แจ้งซึ่ง
เจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ ไม่มีอาสวะเพราะสิ้นอาสวะ ด้วยปัญญาอันยิ่งด้วยตน
เอง ในปัจจุบันนี้แหละเข้าถึงอยู่ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 7 เป็นพระวินัยธรได้ คือรู้อาบัติ 1
รู้สิ่งนี้ใช่อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 ระลึกชาติก่อนได้เป็นอันมาก
คือ ระลึกได้หนึ่งชาติบ้าง สองชาติบ้าง สามชาติบ้าง สี่ชาติบ้าง ห้าชาติบ้าง
หกชาติบ้าง เจ็ดชาติบ้าง แปดชาติบ้าง เก้าชาติบ้าง สิบชาติบ้าง ยี่สิบชาติ

บ้าง สามสิบชาติบ้าง สี่สิบชาติบ้าง ห้าสิบชาติบ้าง ร้อยชาติบ้าง พันชาติ
บ้าง แสนชาติบ้าง ตลอดสังวัฏฏกัปเป็นอันมากบ้าง ตลอดวิวัฏฏกัปเป็นอัน
มากบ้าง ตลอดสังวัฏฏวิวัฏฏกัปเป็นอันมากบ้าง ว่าในภพโน้น เรามีชื่ออย่างนั้น
มีโคตรอย่างนั้น มีผิวพรรณอย่างนั้น มีอาหารอย่างนั้น เสวยสุขทุกข์อย่างนั้น
มีกำหนดอายุเท่านั้น ครั้นจุติจากภพนั้นแล้วได้ไปเกิดในภพโน้น แม้ในภพนั้น
เราก็มีชื่ออย่างนั้น มีโคตรอย่างนั้น มีผิวพรรณอย่างนั้น มีอาหารอย่างนั้น
เสวยสุขทุกข์อย่างนั้น มีกำหนดอายุเพียงเท่านั้น ครั้นจุติจากภพนั้นแล้ว ได้
มาเกิดในภพนี้ ย่อมระลึกถึงชาติก่อนได้เป็นอันมาก พร้อมทั้งอาการ พร้อม
ทั้งอุเทศ ด้วยประการฉะนี้
ย่อมเล็งเห็นหมู่สัตว์ผู้กำลังจุติ กำลังอุปบัติ เลว ประณีต มีผิวพรรณดี
มีผิวพรรณทราม ได้ดี ตกยาก ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ล่วงจักษุของมนุษย์
ย่อมรู้ชัดซึ่งหมู่สัตว์ผู้เป็นไปตามกรรมว่า สัตว์เหล่านี้ประกอบด้วยกายทุจริต
วจีทุจริต มโนทุจริต ติเตียนพระอริยเจ้า เป็นมิจฉาทิฏฐิ ยึดถือการกระทำ
ด้วยอำนาจมิจฉาทิฏฐิ สัตว์เหล่านั้นเมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต
นรก ส่วนสัตว์เหล่านี้ประกอบด้วยกายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต ไม่ติเตียน
พระอริยเจ้า เป็นสัมมาทิฏฐิยึดถือการกระทำด้วยอำนาจสัมมาทิฏฐิ สัตว์เหล่านั้น
เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ ย่อมเล็งเห็นหมู่สัตว์ผู้กำลังจุติ กำลัง
อุปบัติเลวประณีต มีผิวพรรณดี มีผิวพรรณทราม ได้ดี ตกยาก ด้วยทิพยจักษุ
อันบริสุทธิ์ล่วงจักษุของมนุษย์ ย่อมรู้ชัดซึ่งหมู่สัตว์ผู้เป็นไปตามกรรม ด้วย
ประการฉะนี้ 1 ทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ ไม่มีอาสวะ เพราะสิ้น
อาสวะด้วยปัญญาอันยิ่งด้วยตนเอง ในปัจจุบันนี้แหละ เข้าถึงอยู่ 1

พระวินัยธรประกอบด้วยองค์ 7 ย่อมงาม คือ รู้อาบัติ 1 รู้สิ่งมิใช่
อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 เป็นผู้มีศีล . . . สมาทานศึกษาอยู่ใน
สิกขาบททั้งหลาย 1 สำหรับฌาน 4 ฝ่ายกุศลเจตสิก เป็นเครื่องอยู่สบายใน
ปัจจุบัน เธอเป็นผู้ได้ตามความปรารถนา ได้ไม่ยาก ได้ไม่ลำบาก 1 ทำให้
แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ ไม่มีอาสวะเพราะสิ้นอาสวะ ด้วยปัญญาอันยิ่ง
ด้วยตนเอง ในปัจจุบันนี้แหละ เข้าถึงอยู่ 1
พระวินัยธรประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 7 ย่อมงาม คือ รู้อาบัติ 1
รู้สิ่งมิใช่อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 เป็นผู้มีสุตะมาก. . .แทงตลอด
ด้วยดีด้วยทิฏฐิ 1 สำหรับฌาน 4 ฝ่ายกุศลเจตสิก เป็นเครื่องอยู่สบายใน
ปัจจุบัน เธอเป็นผู้ได้ตามความปรารถนา ได้ไม่ยาก ได้ไม่ลำบาก 1 ทำให้
แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ ไม่มีอาสวะ เพราะสิ้นอาสวะ ด้วยปัญญาอันยิ่ง
ด้วยตนเอง ในปัจจุบันนี้แหละเข้าถึงอยู่ 1
พระวินัยธรประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 7 ย่อมงาม คือ รู้อาบัติ 1
รู้สิ่งมิใช่อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 จำปาติโมกข์ทั้งสองได้โดย
พิสดาร จำแนกดี สวดคล่องแคล่ว วินิจฉัยถูกต้อง โดยสูตร โดยอนุ-
พยัญชนะ 1 สำหรับฌาน 4 ฝ่ายกุศลเจตสิก เป็นเครื่องอยู่สบายในปัจจุบัน
เธอเป็นผู้ได้ตามความปรารถนา ได้ไม่ยาก ได้ไม่ลำบาก 1 ทำให้แจ้งซึ่ง
เจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ ไม่มีอาสวะเพราะสิ้นอาสวะ ด้วยปัญญาอันยิ่งด้วย
ตนเอง ในปัจจุบันนี้แหละ เข้าถึงอยู่ 1
พระวินัยธรประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 7 ย่อมงาม คือ รู้อาบัติ 1
รู้สิ่งมิใช่อาบัติ 1 รู้อาบัติเบา 1 รู้อาบัติหนัก 1 ระลึกชาติก่อนได้เป็นอันมาก

. . .1 เล็งเห็นหมู่สัตว์ผู้กำลังจุติ กำลังอุปบัติ เลว ประณีต มีผิวพรรณดี
มีผิวพรรณทราม ได้ดี ตกยาก ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ ล่วงจักษุของมนุษย์
ย่อมรู้ชัดซึ่งหมู่สัตว์เป็นไปตามกรรม. . . 1 ทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ
ไม่มีอาสวะเพราะสิ้นอาสวะ ด้วยปัญญาอันยิ่งด้วยตนเอง ในปัจจุบันนี้แหละ
เข้าถึงอยู่ 1.

ว่าด้วยอสัทธรรมและสัทธรรม


[994] อสัทธรรม 7 คือ ไม่มีศรัทธา 1 ไม่มีความละอาย 1 ไม่มี
ความเกรงกลัว 1 มีการฟังน้อย 1 เกียจคร้าน 1 หลงลืมสติ 1 มีปัญญาทราม 1
สัทธรรมมี 7 คือ มีศรัทธา 1 มีความละอาย 1 มีความเกรงกลัว 1
มีการฟังมาก 1 ปรารภความเพียร 1 มีสติตั้งมั่น 1 มีปัญญา 1.
หมวด 7 จบ

หัวข้อประจำหมวด


[995] อาบัติ 1 กองอาบัติ 1 วินีตวัตถุ 1 สามีจิกรรม 1 ทำ
ตามปฏิญญาไม่เป็นธรรม 1 ทำตามปฏิญญาเป็นธรรม 1 สัตตาหะ ไปไม่ต้อง
อาบัติ 1 อานิสงส์ 1 อย่างยิ่ง 1 อรุณ 1 สมถะ 1 กรรม 1 ข้าวเปลือกดิบ 1
สร้างกุฏิด้านกว้าง 1 คณโภชน์ 1 เจ็ดวันเป็นอย่างยิ่ง 1 ถือเอา 1 เก็บไป 1
ไม่เห็นอาบัติ 1 เห็นอาบัติ 1 ทำคืนอาบัติ 1 งดปาติโมกข์ไม่เป็นธรรม 1
งดปาติโมกข์เป็นธรรม 1 วินัยธร 4 อย่าง 1 ภิกษุงาม 4 อย่าง 1 อสัทธรรม
7 อย่าง 1 สัทธรรม 7 อย่าง 1 พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้แล้วแล.
หัวข้อประจำหมวด 7 จบ