เมนู

ว่าด้วยต้องอาบัติด้วยอาการ 3 อย่างเป็นต้น


[961] ภิกษุต้องอาบัติด้วยอาการ 3 อย่าง คือ ต้องด้วยกาย 1
ต้องด้วยวาจา 1 ต้องด้วยกายวาจา 1
ภิกษุต้องอาบัติด้วยอาการแม้อื่นอีก 3 คือ ต้องในท่ามกลางสงฆ์ 1
ต้องในท่ามกลางคณะ 1 ต้องในสำนักบุคคล 1
ภิกษุออกจากอาบัติด้วยอาการ 3 คือ ออกด้วยกาย 1 ออกด้วยวาจา 1
ออกด้วยกายวาจา 1
ภิกษุออกจากอาบัติด้วยอาการแม้อื่นอีก 3 คือ ออกในท่ามกลางสงฆ์
1 ออกในท่ามกลางคณะ 1 ออกในสำนักบุคคล 1
ให้อมูฬหวินัยไม่เป็นธรรมมี 3 ให้อมูฬหวินัยเป็นธรรมมี 3.

ว่าด้วยข้อที่สงฆ์จำนงเป็นต้น


[962] ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงลงตัชชนียกรรม
คือเป็นผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ ก่อความวิวาท ก่อความอื้อฉาว
ก่ออธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาลไม่ฉลาด มีอาบัติมาก มีมรรยาทไม่สมควร 1
เป็นผู้คลุกคลีกับคฤหัสถ์ ด้วยการคลุกคลีอันไม่สมควร 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงลงนิยสกรรม คือ เป็น
ผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ ก่อความวิวาท ก่อความอื้อฉาว ก่อ
อธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาล ไม่ฉลาด มีอาบัติมาก มีมรรยาทไม่สมควร 1
เป็นผู้คลุกคลีกับคฤหัสถ์ด้วยการคลุกคลีอันไม่สมควร 1

ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงลงปัพพาชนียกรรม คือ
เป็นผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ ก่อความวิวาท ก่อความอื้อฉาว
ก่ออธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาล ไม่ฉลาด มีอาบัติมาก มีมรรยาทไม่สมควร
1 เป็นผู้ประทุษร้ายสกุล มีความประพฤติเลวทราม 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงลงปฏิสารณียกรรม คือ
เป็นผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ ก่อความวิวาท ก่อความอื้อฉาว
ก่ออธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาล ไม่ฉลาด มีอาบัติมาก มีมรรยาทไม่สมควร 1
ด่าบริภาษคฤหัสถ์ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงลงอุกเขปนียกรรม ฐาน
ไม่เห็นอาบัติ คือ เป็นผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ ก่อความวิวาท
ก่อความอื้อฉาว ก่ออธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาล ไม่ฉลาด มีอาบัติมาก มี
มรรยาทไม่สมควร 1 ต้องอาบัติแล้วไม่ปรารถนาจะเห็นอาบัติ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงลงอุกเขปนียกรรม ฐาน
ไม่ทำคืนอาบัติ คือ เป็นผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ ก่อความวิวาท
ก่อความอื้อฉาว ก่ออธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาล ไม่ฉลาด มีอาบัติมาก มี
มรรยาทไม่สมควร 1 ต้องอาบัติแล้วไม่ปรารถนาจะทำคืนอาบัติ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงลงอุกเขปนียกรรม ฐาน
ไม่สละคืนทิฏฐิอันเลวทราม คือ เป็นผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ
ก่อความวิวาท ก่อความอื้อฉาว ก่ออธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาล ไม่ฉลาด
มีอาบัติมาก มีมรรยาทไม่สมควร 1 ไม่ปรารถนาจะสละคืนทิฏฐิอันเลวทราม 1

ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์จำนงอยู่ พึงตั้งใจจับให้มั่น คือ เป็น
ผู้ก่อความบาดหมาง ก่อความทะเลาะ ก่อความวิวาท ก่อความอื้อฉาว ก่อ
อธิกรณ์ในสงฆ์ 1 เป็นพาล ไม่ฉลาด มีอาบัติมาก มีมรรยาทไม่สมควร 1
คลุกคลีกับคฤหัสถ์ด้วยการคลุกคลีอันไม่สมควร 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ เป็นอลัชชี 1 เป็น
พาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ เป็นผู้มีศีล
วิบัติในอธิศีล 1 เป็นผู้มีอาจารวิบัติในอัธยาจาร 1 เป็นผู้มีทิฏฐิวิบัติในอติ-
ทิฏฐิ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ เป็นผู้ประกอบ
ด้วยการเล่นทางกาย 1 เป็นผู้ประกอบด้วยการเล่นทางวาจา 1 เป็นผู้ประกอบ
ด้วยการเล่นทางกายและวาจา 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ เป็นผู้ประกอบ
ด้วยอนาจารทางกาย 1 เป็นผู้ประกอบด้วยอนาจารทางวาจา 1 เป็นผู้ประกอบ
ด้วยอนาจารทั้งทางกายและวาจา 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ เป็นผู้ประกอบ
ด้วยการลบล้างทางกาย 1 เป็นผู้ประกอบด้วยการลบล้างทางวาจา 1 เป็นผู้
ประกอบด้วยการลบล้างทางกายและวาจา 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ เป็นผู้ประกอบ
ด้วยมิจฉาชีพทางกาย 1 เป็นผู้ประกอบด้วยมิจฉาชีพทางวาจา 1 เป็นผู้ประกอบ
ด้วยมิจฉาชีพทั้งกายและวาจา 1

ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ ต้องอาบัติ
ถูกสงฆ์ลงโทษแล้ว ทำการอุปสมบท 1 ให้นิสัย 1 ให้สามเณรอุปัฏฐาก 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ สงฆ์ลงโทษ
เพราะอาบัติใดต้องอาบัตินั้น 1 ต้องอาบัติอื่นอันเช่นกัน 1 ต้องอาบัติอันเลว
ทรามกว่านั้น 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์แม้อื่นอีก 3 สงฆ์พึงลงโทษ คือ พูดติพระ-
พุทธเจ้า 1 พูดติพระธรรม 1 พูดติพระสงฆ์ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 งดอุโบสถ ณ ท่ามกลางสงฆ์ สงฆ์พึงกำจัด
เสียว่า อย่าเลย ภิกษุ เธออย่าก่อความบาดหมาง ความทะเลาะ ความแก่ง
แย่ง ความวิวาท แล้วทำอุโบสถ คือ เป็นอลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็น
ปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 งดปวารณา ณ ท่ามกลางสงฆ์ สงฆ์พึงกำจัด
เสียว่า อย่าเลย ภิกษุ เธออย่าก่อความบาดหมาง ความทะเลาะ ความแก่ง-
แย่ง ความวิวาท แล้วทำปวารณา คือ เป็นอลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็น
ปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์ไม่พึงให้สังฆสมมติอะไร ๆ คือ เป็น
อลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์ไม่พึงกล่าว คือ เป็นอลัชชี 1 เป็น
พาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 สงฆ์ไม่พึงแต่งตั้งไว้ในตำแหน่งหัวหน้า
อะไร คือ เป็นอลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1

ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 ภิกษุทั้งหลายไม่พึงอาศัยอยู่ คือ เป็นอลัชชี 1
เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 ไม่พึงให้นิสัย คือ เป็นอลัชชี 1 เป็นพาล 1
ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 จะให้ทำโอกาส คือ เป็นอลัชชี 1 เป็น-
พาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 ไม่พึงเชื่อถือคำให้การ คือ เป็นอลัชชี 1
เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 อันใคร ๆ ไม่พึงถามวินัย คือ เป็นอลัชชี 1
เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 ไม่พึงถามวินัย คือ เป็นอลัชชี 1 เป็น
พาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 อันภิกษุทั้งหลายไม่พึงตอบวินัย คือ เป็น
อลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 ไม่พึงตอบวินัย คือ เป็นอลัชชี 1 เป็น
พาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 อันภิกษุทั้งหลายไม่พึงให้คำซักถาม คือ
เป็นอลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1
ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 อันภิกษุทั้งหลายไม่พึงสนทนาวินัยด้วยกัน
คือ เป็นอลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1

ภิกษุประกอบด้วยองค์ 3 ไม่พึงให้กุลบุตรอุปสมบท ไม่พึงให้นิสัย
ไม่พึงให้สามเณรอุปัฏฐาก คือ เป็นอลัชชี 1 เป็นพาล 1 ไม่เป็นปกตัตตะ 1.

ว่าด้วยอุโบสถเป็นต้น


[963] อุโบสถมี 3 คือ อุโบสถวันสิบสี่ 1 อุโบสถวันสิบห้า 1
อุโบสถสามัคคี 1
อุโบสถแม้อื่นอีก 3 คือ สังฆอุโบสถ 1 คณอุโบสถ 1 ปุคคล
อุโบสถ 1
อุโบสถแม้อื่นอีก 3 คือ สุตตุทเทส 1 ปาริสุทธิอุโบสถ 1 อธิษ-
ฐานอุโบสถ 1
ปวารณามี 3 คือ ปวารณาวันสิบสี่ 1 ปวารณาวันสิบห้า 1 ปวาร-
ณาสามัคคี 1
ปวารณาแม้อื่นอีก 3 คือ สังฆปวารณา 1 คณปวารณา 1 ปุคคล
ปวารณา 1
ปวารณาแม้อื่นอีก 3 คือ ปวารณา 3 หน 1 ปวารณา 2 หน 1
ปวารณามีพรรษาเท่ากัน 1
บุคคลไปอบายไปนรกมี 3 คือ ไม่เป็นพรหมจารี แต่ปฏิญญาว่าเป็น
พรหมจารี ไม่ละปฏิญญาข้อนี้ 1 โจทพรหมจารีผู้บริสุทธิ์ ผู้ประพฤติพรหมจรรย์
บริสุทธิ์ ด้วยอพรหมจรรย์อันไม่มีมูล 1 มีปกติกล่าวอย่างนี้ มีทิฏฐิอย่างนี้ว่า
กามทั้งหลายไม่มีโทษ ถึงความเป็นผู้หมกมุ่นในกามทั้งหลาย 1