เมนู

ลำดับนั้นท่านพระมหากัสสป ถามนิทาน และบุคคลแห่งสามัญญผล-
สูตรกะท่านพระอานนท์ แล้วถามตลอดนิกาย 5 โดยอุบายนั้นแล ท่านพระ
อานนท์ผู้อันท่านพระมหากัสสปถามแล้ว ถามแล้ว ได้วิสัชนาแล้ว.

เรื่องสิกขาบทเล็กน้อย


[620] ครั้งนั้น ท่านพระอานนท์ได้ชี้แจงต่อพระเถระทั้งหลายว่า
ท่านเจ้าข้า เมื่อจวนจะปรินิพพาน พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสกะข้าพเจ้าว่า
ดูก่อนอานนท์ เมื่อเราล่วงไป สงฆ์หวังอยู่จะพึงถอนสิกขาบทเล็กน้อยเสียก็ได้
พระเถระทั้งหลายถามว่า ท่านพระอานนท์ ก็ท่านทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้า
หรือเปล่าว่า พระพุทธเจ้าข้า สิกขาบทเหล่าไหน เป็นสิกขาบทเล็กน้อย ท่าน
พระอานนท์ตอบว่า ข้าพเจ้าไม่ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า พระพุทธเจ้าข้า
ก็สิกขาบทเหล่าไหน เป็นสิกขาบทเล็กน้อย.
พระเถระบางพวกกล่าวอย่างนี้ว่า เว้นปาราชิก 4 นอกนั้นเป็น
สิกขาบทเล็กน้อย.
พระเถระบางพวกกล่าวอย่างนี้ว่า เว้นปาราชิก 4 เว้น สังฆาทิเสส 13
นอกนั้นเป็นสิกขาบทเล็กน้อย.
พระเถระบางพวกกล่าวอย่างนี้ว่า เว้นปาราชิก 4 เว้นสังฆาทิเสส 13
เว้นอนิยต 2 นอกนั้น เป็นสิกขาบทเล็กน้อย.
พระเถระบางพวกกล่าวอย่างนี้ว่า เว้นปาราชิก 4 เว้น สังฆาทิเสส 13
เว้นอนิยต 2 เว้นนิสสัคคิยปาจิตตีย์ 30 นอกนั้น เป็นสิกขาบทเล็กน้อย.
พระเถระบางพวกกล่าวอย่างนี้ว่า เว้นปาราชิก 4 เว้น สังฆาทิเสส 13
เว้นอนิยต 2 เว้นนิสสัคคิยปาจิตตีย์ 30 เว้นปาจิตตีย์ 92 นอกนั้นเป็น
สิกขาบทเล็กน้อย.

พระเถระบางพวกกล่าวอย่างนี้ว่า เว้นปาราชิก 4 เว้นสังฆาทิเสส 13
เว้นอนิยต 2 เว้นนิสสัคคิย์ปาจิตตีย์ 30 เว้นปาจิตตีย์ 92 เว้นปาฎิเทสนียะ 4
นอกนั้นเป็นสิกขาบทเล็กน้อย.

เรื่องไม่บัญญัติและไม่ถอนพระบัญญัติ


[621] ครั้งนั้น ท่านพระมหากัสสปประกาศให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติ-
ทุติยกรรมวาจา ว่าดังนี้:-

ญัตติทุติยกรรมวาจา


ท่านทั้งหลายขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า สิกขาบทของพวกเราที่
ปรากฏแก่คฤหัสถ์มีอยู่ แม้พวกคฤหัสถ์ก็รู้ว่า สิ่งนี้ควรแก่พระสมณะ
เชื้อสายพระศากยบุตร สิ่งนี้ไม่ควร ถ้าพวกเราจักถอนสิกขาบท
เล็กน้อยเสีย จักมีผู้กล่าวว่า พระสมณะโคดมบัญญัติสิกขาบทแก่สาวก
ทั้งหลายเป็นกาลชั่วคราว พระศาสดาของพระสมณะเหล่านี้ยังดำรง
อยู่ตราบใด สาวกเหล่านี้ยังศึกษาในสิกขาบททั้งหลายตราบนั้น เพราะ
เหตุที่พระศาสดาของพระสมณะเหล่านี้ปรินิพพานแล้ว พระสมณะ
เหล่านี้จึงไม่ศึกษาในสิกขาบททั้งหลายในบัดนี้ ถ้าความพร้อมพรั่ง
ของสงฆถึงที่แล้ว สงฆ์ไม่พึงบัญญัติสิ่งที่ไม่ทรงบัญญัติ ไม่พึงถอน
พระบัญญัติที่ทรงบัญญัติไว้แล้ว พึงสมาทานประพฤติ ในสิกขาบท
ทั้งหลายตามที่ทรงบัญญัติแล้ว นี้เป็นญัตติ.
ท่านทั้งหลาย ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า สิกขาบทของพวกเราที่
ปรากฏแก่คฤหัสถ์มีอยู่ แม้พวกคฤหัสถ์ก็รู้ว่า สิ่งนี้ควรแก่พระสมณะ