ไม่พึงสวดปาติโมกข์ ในบริษัทที่อุภโตพยัญชนกนั่งอยู่ด้วย รูปใด
สวดต้องอาบัติทุกกฏ.
[202] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ไม่พึงทำอุโบสถ ด้วยการให้ปาริสุทธิ
ค้างคราว เว้นแต่บริษัทยังไม่ลุกไป.
[203] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อนึ่ง ไม่พึงทำอุโบสถ ในกาลมิใช่
วันอุโบสถ เว้นแต่วันสังฆสามัคดี.
อุโบสถขันธกะ จบ ภาณวารที่ 3 จบ
เรื่องในขันกะนี้มี 86 เรื่อง

หัวข้อประจำขันธกะ

[204] 1. เรื่องพวกเดียรถีย์ 2. เรื่องพระเจ้าพิมพิสาร 3. เรื่อง
ประชุมกันนั่งนิ่ง 4. เรื่องประชุมกล่าวธรรม 5. เรื่องประทับในที่สงัด
6. เรื่องสวดปาติโมกข์ครั้งนั้นทุกวัน 7. เรื่องทรงอนุญาตให้สวดปาติโมกข์
ปักษ์ละครั้ง 8. เรื่องสวดปาติโมกข์ในบริษัทเท่าที่มีอยู่ 9. เรื่องสวดปาติ-
โมกข์แก่ภิกษุผู้พร้อมเพรียงกัน 10. เรื่องทรงอนุญาตสามัคคี 11. เรื่อง
มัททกุจฉิมฤคทายวัน 12. เรื่องสมมติสีมา 13. เรื่องสมมติสีมาใหญ่เกิน
ขนาด 14. เรื่องสมมติทีปารสีมา 15. เรื่องสวดปาติโมกข์ที่อนุบริเวณ
16. เรื่องสมมติโรงอุโบสถ 2 โรง 17. เรื่องสมมติโรงอุโบสถเล็กเกินขนาด
18. เรื่องพวกนวกะภิกษุ 19. เรื่องพระนครราชคฤห์ 20. เรื่องสมมติสีมา
ให้เป็นแดนไม่อยู่ปราศจากไตรจีวร 21. เรื่องสมมติสมานสังวาสสีมาก่อน
22. เรื่องถอนสมานสังวาสสีมาทีหลัง 23. เรื่องคามสีมาที่ไม่ได้สมมติ

24. เรี่องอุทกุกเขปในแม่น้ำ 25. เรื่องอุทกุกเขปในสมุทร 26. เรื่อง
อุทกุกเขปในชาตสระ 27. เรื่องสีมาคาบเกี่ยว 28. เรื่องสมมติสีมาทับสีมา
29. เรื่องวันอุโบสถมีเท่าไร 30. เรื่องอาการที่ทำอุโบสถมีเท่าไร 31. เรื่อง
ปาติโมกขุทเทสมีเท่าไร 32. เรื่องคนชาวดงมาพลุกพล่าน 33. เรื่องไม่มี
อันตราย 34. เรื่องแสดงธรรม 35. เรื่องถามวินัย 36. เรื่องกล่าวคุก-
คาม 37. เรื่องวิสัชนาวินัย 38. เรื่องกล่าวคุกคามอีกเรื่องหนึ่ง 39. เรื่อง
โจทด้วยอาบัติ 40. เรื่องทำโอกาส 41. เรื่องค้านกรรมที่ไม่เป็นธรรม
42. เรื่องภิกษุ 4-5 รูปทำความเห็นแย้ง 43. เรื่องแกล้งสวดปาติโมกข์ไม่
ให้ได้ยิน 44. เรื่องทรงอนุญาตให้พยายามสวด 45. เรื่องสวดปาติโมกข์
ในบริษัทที่มีคฤหัสถ์ปนอยู่ด้วย 46. เรื่องไม่ได้รับ อาราธนาสวดปาติโมกข์
47. เรื่องภิกษุไม่รู้ในโจทนาวัตถุนคร 48. เรื่องภิกษุมากรูปด้วยกันไม่รู้
จักอุโบสถเป็นต้น 49. เรื่องส่งไปพอจะกลับนาทันในวันนั้น 50. เรื่องไม่
ยอมไป 51. เรื่องดิถีที่เท่าไรแห่งปักษ์ 52. เรื่องภิกษุมีเท่าไร 53. เรื่อง
ไปบิณฑบาตบ้านไกลทรงอนุญาตให้บอก 54. เรื่องระลึกไม่ได้ 55. เรื่อง
โรงอุโบสถรก 56. เรื่องอาสนะและประทีป 57. เรื่องภิกษุไปสู่ทิศ
58. เรื่องภิกษุรูปอื่นเป็นพหูสูต 59. เรื่องส่งภิกษุไปพอจะกลับมาทันใน
วันนั้น 60. เรื่องจำพรรษา 61. เรื่องทำอุโบสถ 62. เรื่องให้ปาริสุทธิ
63. เรื่องทำกรรม 64. เรื่องพวกญาติ 65. เรื่องภิกษุชื่อคัคคะ. 66. เรื่อง
ภิกษุ 5 รูป 3 รูป 2 รูป และรูปเดียว 67. เรื่องต้องอาบัติ 68. เรื่อง
แสดงสภาคาบัติ 69่. เรื่องภิกษุรูป 1 ระลึกอาบัติได้ 70. เรื่องสงฆ์ทั้งหมด
ต้องสภาคาบัติและสงสัย 71. เรื่องไม่รู้ชื่อและโคตรอาบัติ 72. เรื่องภิกษุ
พหูสูต 73. เรื่องภิกษุมามากกว่า มาเท่ากัน และมาน้อยกว่า 74. เรื่อง

บริษัทยังไม่ทันลุกไปและบางพวกลุกไปแล้ว 75. เรื่องบริษัทลุกไปหมดแล้ว
76. เรื่องภิกษุรู้ 77. เรื่องภิกษุสงสัย 78. เรื่องภิกษุฝืนใจทำด้วยเข้าใจ
ว่าควร 79. เรื่องภิกษุรู้ ได้เห็นและได้ยิน 80. เรื่องภิกษุอาคันตุกะกับ
ภิกษุเจ้าถิ่น 81. เรื่องวันจาตุททสี วันปัณณรสี 82. เรื่องวันปาฏิบทกับ
วันปัณณรสี 83. เรื่องลิงค์ 84. เรื่องสังวาส 85. เรื่องให้ปาริสุทธิค้าง
คราว 86. เรื่องทำอุโบสถในกาลมิใช่วันอุโบสถ นอกจากวันสังฆสามัคคี
อุทานที่จำแนกแล้วเหล่านี้ เป็นหัวข้อบอกเรื่อง.
หัวข้อประจำขันธกะ จบ

อรรถกถาในวัคคาสมัคคสัญญิโนปัณณรสกาทิกถา

วินิจฉัยในวัคคาสมัคคสัญญิโนปัณณรสกะ พึงทราบดังนี้:-
ข้อว่า เต ชานนฺติ มีความว่า พวกภิกษุผู้เจ้าถิ่น สถิตอยู่บนภูเขา
หรือบนบก เห็นภิกษุเหล่าอื่นล่วงล้ำสีมาเข้ามาแล้ว หรือกำลังล่วงล้ำเข้ามา
แค่พวกเธอผู้มีความสำคัญว่า พร้อมเพรียงเพราะไม่รู้ หรือเพราะสำคัญว่า จัก
เป็นผู้มากันแล้ว เวมติกปัณณรสกะ มีอรรถตื้นทั้งนั้น.
วินิจฉัยในกุกกุจจปกตปัณณรสกะ พึงทราบดังนี้.
บุคคลผู้ถูกความอยากครอบงำแล้ว ท่านกล่าวว่า ผู้อันความอยากตรึง
ไว้แล้ว ฉันใด ภิกษุทั้งหลายเหล่านั้น แม้ทำความสันนิษฐานในชั้นต้นแล้ว
ยังถูกความรังเกียจกล่าวคือ ความเป็นผู้มีความสำคัญในการไม่ควรว่าเป็นการ
ควร ครอบงำ โนขณะกระทำพึงทราบว่า ผู้อันความรังเกียจตรึงไว้แล้ว ฉัน
นั้น.