เมนู

บรรดาภิกษุที่เป็นผู้มักน้อย . . . ต่างก็เพ่งโทษ ติเตียน โพนทะนาว่า
ไฉนภิกษุทั้งหลายจึงได้อ้างว่า เรามีพรรษาได้ 10 แล้ว เรามีพรรษาได้ 10
แล้ว ดังนี้ แต่ยังเป็นผู้เขลา ไม่เฉียบแหลม ให้นิสัย ปรากฏว่าพวกอาจารย์
เป็นผู้เขลา พวกอันเตวาสิกเป็นผู้ฉลาด ปรากฏว่าพวกอาจารย์เป็นผู้ไม่
เฉียบแหลม พวกอันเตวาสิกเป็นผู้เฉียบแหลม ปรากฏว่าพวกอาจารย์เป็นผู้
ได้ยินได้ฟังน้อย พวกอันเตวาสิกเป็นผู้ได้ยินได้ฟังมาก, ปรากฏว่าพวกอาจารย์
เป็นผู้มีปัญญาทราม พวกอันเตวาสิกเป็นผู้มีปัญญา แล้วกราบทูลเรื่องนั้น แด่
พระผู้มีพระภาคเจ้า.

ทรงสอบถาม


พระผู้มีพระภาคะเจ้าทรงสอบถามว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ข่าวว่าภิกษุ
ทั้งหลายอ้างว่า เรามีพรรษาได้ 10 แล้ว เรามีพรรษาได้ 10 แล้ว ดังนี้ แต่
ยังเป็นผู้เขลาไม่เฉียบแหลม ให้นิสัย ปรากฏว่าพวกอาจารย์เป็นผู้เขลา . . .พวก
อันเตวาสิก เป็นผู้มีปัญญา จริงหรือ ?
ภิกษุทั้งหลายทูลรับว่า จริง พระพุทธเจ้าข้า.

ทรงติเตียน


พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงติเตียน. . . ครั้นแล้วทรงทำธรรมีกถา
รับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้เขลา ไม่เฉียบแหลม
ไม่พึงให้นิสัย รูปใดให้ ต้องอาบัติทุกกฏ.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถมีพรรษาได้
10 หรือมีพรรษาเกิน 10 ให้นิสัย.

นิสัยระงับจากอุปัชฌาย์และอาจารย์


[97] ก็โดยสมัยนั้นแล เมื่ออาจารย์และอุปัชฌาย์หลีกไปเสียก็ดี สึก
เสียก็ดี ถึงมรณภาพก็ดี ไปเข้ารีดเดียรถีย์ก็ดี ภิกษุทั้งหลายไม่รู้ว่านิสัยระงับ
พวกเธอจึงกราบทูลเรื่องนั้นแด่พระผู้มีพระภาคเจ้า พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นิสัยระงับจากอุปัชฌายะ 5 อย่าง ดังนี้ คือ:-
1. อุปัชฌายะหลีกไป
2. สึกเสีย
3. ถึงมรณภาพ
4. ไปเข้ารีดเดียรถีย์ และ
5. สั่งบังคับ.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นิสัยระงับจากอุปัชฌายะ 5 อย่างนี้แล.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นิสัยระงับจากอาจารย์ 6 อย่าง ดังนี้ คือ:-
1. อาจารย์หลีกไป.
2. สึกเสีย.
3. ถึงมรณภาพ.
4. ไปเข้ารีดเดียรถีย์.
5. สั่งบังคับ และ
6. ไปร่วมเข้ากับอุปัชฌายะ.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย นิสัยระงับจากอาจารย์ 6 อย่างนี้ แล.

การให้นิสัย จบ