นันทเถรสิกขาบทที่ 10

วินิจฉัย ในสิกขาบทที่ 10 พึงทราบดังนี้:-
บทว่า จตุรงฺคุโลมโก คือ มีขนาดต่ำกว่า 4 นิ้ว (พระนันทะมี
ขนาดต่ำกว่าพระศาสดา 4 นิ้ว). คำที่เหลือในสิกขาบทนี้ ตื้นทั้งนั้น. สิกขาบท
นี้ มีสมุฏฐาน 6.
นันทเถรสิกขาบทที่ 10 จบ
ราชวรรคที่ 9 จบบริบูรณ์
ตามวรรณนานุกรม
คำว่า อุทฺทิฏฺฐา โข เป็นต้น มีนัยดังกล่าวแล้วนั้นแล.
ขุททกวรรณนาในอรรถกถาพระวินัย
ชื่อสมันตปาสาทิกา จบบริบูรณ์

หัวข้อประจำเรื่อง

1. อันเตปุรสิกขาบท ว่าด้วยการเข้าสู่พระราชฐาน
2. รตนสิกขาบท ว่าด้วยการเก็บรตนะ
3. วิกาเลคามปเวสนสิกขาบท ว่าด้วยการเข้าบ้านในเวลาวิกาล
4. สูจิฆรสิกขาบท ว่าด้วยการทำกล่องเข็ม
5. มัญจสิกขาบท ว่าด้วยเตียงตั่งเกินประมาณ
6. ตูโลนัทธสิกขาบท ว่าด้วยเตียงตั่งยัดนุ่น
7. นิสีทนสิกขาบท ว่าด้วยการทำผ้าสำหรับนั่ง
8. กัณฑุปฏิจฉาทีสิกขาบท ว่าด้วยการทำผ้าปิดฝี
9. วัสสิกสาฏิกสิกขาบท ว่าด้วยการทำผ้าอาบน้ำฝน
10. สุคตจีวรสิกขาบท ว่าด้วยการทำจีวรเท่าสุคตจีวร

ปาฏิเทสนียกัณฑ์

ท่านทั้งหลาย ก็ธรรมคือปาฏิเทสนียะ 4 สิกขาบทเหล่านี้แล มาสู่อุเทศ

ปาฏิเทสนียะ สิกขาบทที่ 1

เรื่องภิกษุณีรูปหนึ่ง

[781] โดยสมัยนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน
อารามของนาถบิณฑิกคหบดี เขตพระนครสาวัตถี ครั้งนั้น ภิกษุณีรูปหนึ่ง
เที่ยวบิณฑบาตไปในพระนครสาวัตถี เวลากลับ พบภิกษุรูปหนึ่งแล้วได้กล่าว
คำนี้ว่า ข้าแต่พระคุณเจ้า นิมนต์พระคุณเจ้าโปรดรับภิกษา ภิกษุนั้นกล่าวว่า
ดีล่ะ น้องหญิง แล้วได้รับภิกษาไปทั้งหมด ครั้นเวลาเที่ยงใกล้เข้าไป ภิกษุณี
นั้นไม่อาจไปเที่ยวบิณฑบาตได้ จึงอดอาหาร ครั้นต่อมาวันที่ 2...ย่อมาวัน
ที่ 3 ภิกษุณีนั้นเที่ยวไปบิณฑบาตในพระนครสาวัตถี เวลากลับพบภิกษุรูป
นั้นแล้วได้กล่าวคำนี้ว่า ข้าแต่พระคุณเจ้า นิมนต์พระคุณเจ้าโปรดรับภิกษา
ภิกษุนั้น กล่าวว่า ดีละ น้องหญิง แล้วรับภิกษาไปทั้งหมด ครั้นเวลาเที่ยงใกล้
เข้าไป ภิกษุณีนั้นไม่อาจไปเที่ยวบิณฑบาตได้ จึงอดอาหาร ครั้นต่อมาวันที่
4 ภิกษุณีนั้นเดินซวนเซไปตามถนน เศรษฐีคหบดีขึ้นรถสวนทางมา ได้กล่าว
คำนี้กะภิกษุณีนั้นว่า นิมนต์หลีกไปหน่อยแม่เจ้า ภิกษุณีนั้นหลีกหลบล้มลงในที่
นั่นเอง เศรษฐีคหบดีได้ขอขมาโทษภิกษุณีนั้นว่า ข้าแต่แม่เจ้า ขอท่านโปรด
อดโทษแก่ข้าพเจ้าที่ทำให้ท่านล้มลง เจ้าข้า
ภิกษุณีตอบว่า ดูก่อนคหบดี ท่านไม่ได้ทำให้ฉันล้ม ฉันเองต่างหาก
ที่มีกำลังน้อย