ทรงติเตียนแล้วบัญญัติสิกขาบท

พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงติเตียนว่า ดูก่อนโมฆบุรุษทั้งหลาย ไฉน
พวกเธอจึงได้ถึงสนามรบเพื่อดูเขาเล่า การกระทำของพวกเธอนั่น ไม่เป็นไป
เพื่อความเลื่อมใสของชุมชนที่ยังไม่เลื่อมใส หรือเพื่อความเลื่อมใสยิ่งของชุมชน
ที่เลื่อมใสแล้ว . . .
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็แลพวกเธอพึงยกสิกขาบทนี้ ขึ้นแสดงอย่างนี้
ว่าดังนี้:-

พระบัญญัติ

99. 10. ถ้าภิกษุอยู่ในเสนา 2-3 คืน ไปสู่สนามรบก็ดี ไปสู่
ที่พักพลก็ดี ไปสู่ที่จัดขบวนทัพก็ดี ไปดูกองทัพที่จัดเป็นขบวนแล้ว
ก็ดี เป็นปาจิตตีย์ .
เรื่องพระฉัพพัคคีย์ จบ

สิกขาบทวิภังค์

[572] คำว่า ถ้าภิกษุอยู่ในเสนา 2-3 คืน นั้น คือ พักแรม
อยู่ 2-3 คืน.
ที่ชื่อว่า สนามรบ ได้แก่ สถานที่มีการรบพุ่ง ซึ่งยังปรากฏอยู่
ที่ชื่อว่า ที่พักพล ได้แก่สถานที่พักกองช้างมีประมาณเท่านี้ กองม้า
มีประมาณเท่านี้ กองรถมีประมาณเท่านี้ กองพลเดินเท้ามีประมาณเท่านี้.
ที่ชื่อว่า ที่จัดขบวนทัพ ได้แก่สถานที่เขาจัดว่า กองช้างจงอยู่ทางนี้
กองม้าจงอยู่ทางนี้ กองรถจงอยู่ทางนี้ กองพลเดินเท้าจงอยู่ทางนี้ .
ที่ชื่อว่า กองทัพที่จัดเป็นขบวนแล้ว ได้แก่ กองทัพช้าง 1 กอง
ทัพม้า 1 กองทัพรถ 1 กองพลเดินเท้า 1.

กองทัพช้างอย่างต่ำมี 3 เชือก กองทัพม้าอย่างต่ำมี 3 ม้า กองทัพ
รถอย่างต่ำมี 3 คัน กองพลเดินเท้าอย่างต่ำมีทหารถือปืน 4 คน.

บทภาชนีย์

[573] ภิกษุไปเพื่อจะดู ต้องอาบัติทุกกฏ.
ภิกษุยืนอยู่ในสถานที่เช่นไรมองเห็น ต้องอาบัติปาจิตตีย์.
ภิกษุละทัศนูปจารแล้ว ยังมองดูอยู่อีก ต้องอาบัติปาจิตตีย์.
ภิกษุไปเพื่อจะดูกองทัพแต่ละกอง ต้องอาบัติทุกกฏ.
ภิกษุยืนดูอยู่ในที่ใดมองเห็น ต้องอาบัติทุกกฏ.
ภิกษุละทัศนูปจารแล้วยังมองดูอีก ต้องอาบัติทุกกฏ.

อนาปัตติวาร

[574] ภิกษุอยู่ในอารามมองเห็น 1 การรบพุ่งผ่านมายังสถานที่
ภิกษุยืน นั่ง หรือนอน เธอมองเห็น 1 ภิกษุเดินสวนทางไปพบเข้า 1
ภิกษุมีกิจจำเป็นเดินไปพบเข้า 1 มีอันตราย 1 ภิกษุวิกลจริต 1 ภิกษุอาทิ-
กัมมิกะ 1 ไม่ต้องอาบัติแล.
อเจลกวรรค สิกขาบทที่ 10 จบ
ปาจิตตีย์ วรรคที่ 5 จบ