เมนู

คำว่า พึงยืนในที่ปราศจากของสดเขียว อำนวยให้พอกได้.
2- 3 ชั้นความว่า ที่ชื่อว่า ของสดเขียว ได้แก่ บุพพัณชาติ อปรัณชาติ.
ถ้าภิกษุยืนสั่งการอยู่ในที่มีของสดเขียว ต้องอาบัติทุกกฏ.
ให้มุงตามทางแถว พึงมุงเอง 2 แถว ๆ ที่ 3 สั่งให้มุงแล้วพึงหลีกไป.
ให้มุงเป็นชั้น พึงมุงเอง 2 ชั้น ๆ ที่ 3 สั่งให้มุงแล้วพึงหลีกไป.
[399 ] คำว่า ถ้าเธออำนวยให้ยิ่งกว่านั้น แม้ยินในที่ปราศจาก
ของสดเขียว
ความว่า มุงด้วยอิฐ ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ทุก ๆ แผ่นอิฐ.
มุงด้วยแผ่นศิลา ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ทุก ๆ แผ่นศิลา.
โบกฉาบด้วยปูนขาว ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ทุก ๆ ก้อนปูนขาว.
มุงด้วยหญ้า ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ทุก ๆ กำหญ้า.
มุงด้วยใบไม้ ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ทุก ๆ ใบไม้.

บทภาชนีย์


ติกปาจิตตีย์


[400] เกิน 2 - 3 ชั้น ภิกษุสำคัญว่าเกิน อำนวยการ ต้องอาบัติ
ปาจิตตีย์.
เกิน 2 - 3 ชั้น ภิกษุสงสัย อำนวยการ ต้องอาบัติปาจิตตีย์.
เกิน 2-3 ชั้น ภิกษุสำคัญว่ายังไม่ถึง อำนวยการ ต้องอาบัติปาจิตตีย์.

ทุกกฏ


หย่อนกว่า 2-3 ชั้น ภิกษุสำคัญว่าเกิน. . . ต้องอาบัติทุกกฏ.
หย่อนกว่า 2-3 ชั้น ภิกษุสงสัย.. . ต้องอาบัติทุกกฏ.
หย่อนกว่า 2-3 ชั้น ภิกษุสำคัญว่ายังไม่ถึง . . .ไม่ต้องอาบัติ.

อนาปัตติวาร


[401] ภิกษุมุง 2-3 ชั้น 1 ภิกษุมุงหย่อนกว่า 2-3 ชั้น 1 ภิกษุ
สร้างถ้า 1 คูหา 1 กุฎีมุงหญ้า 1 ภิกษุสร้างกุฎีเพื่อภิกษุอื่น 1 ภิกษุสร้าง
ด้วยทรัพย์ของตน 1 ยกอาคารอันเป็นที่อยู่เสีย ภิกษุสร้างทุกอย่างไม่ต้อง
อาบัติ 1 ภิกษุวิกลจริต 1 ภิกษุอาทิกัมมิกะ 1 ไม่ต้องอาบัติแล.
ภูตคามวรรคสิกขาบทที่ 9 จบ

เสนาสนวรรค มหัลลกวิหารสิกขาบทที่ 9


พึงทราบวินิจฉัย ในสิกขาบทที่ 9 ดังต่อไปนี้

[แก้อรรถปาฐะ เรื่องกรอบประตูหน้าต่าง]


โอกาสขนาดเท่าความกว้างของบานประตู โดยรอบแห่งบานประตู
ชื่อ ว่าทวารโกส (กรอบแห่งประตู) ในคำว่า ยาว ทฺวารโกสา นี้. แต่ใน
มหาปัจจรีท่านกล่าวไว้ว่า หนึ่งศอกคืบ วัดจากบานประตู. ในกุรุนทีกล่าวว่า
ขนาดเท่าบานประตูในข้างทั้งสอง ด้านแห่งประตู ในมหาอรรถกถาท่านกล่าว
ว่า ชื่อว่าบานประตู มีขนาดศอกคืบก็มี 2 ศอกก็มี 2 ศอกคืบก็มี. คำใน
มหาอรรถกถานั้นท่านกล่าวดีแล้ว. จริงอยู่ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงหมายเอา
อรรถนั้นนั่นแล จึงทรงทำการกำหนดอย่างสูงไว้ ดังนี้ว่า ชั่วหัตถบาส โดย
รอบแห่งบานประตู.
บทว่า อคฺคลฏฺฐปนาย มีความว่า เพื่อจะวางทวารพันธ์ (กรอบ
ประตู) พร้อมทั้งบาน, อธิบายว่า เพื่อต้องการความไม่เคลื่อนที่แห่งกรอบ