เก็บเอง ไม่ให้คนอื่นเก็บ ซึ่งเสนาสนะนั้น ไม่บอกมอบหมายแล้วหลีกไปเล่า
เสนาสนะถูกน้ำค้างและฝนตกชะ การกระทำของพวกโมฆบุรุษนั้นนั่น ไม่เป็น
ไปเพื่อความเลื่อมใสของชุมชนที่ยังไม่เลื่อมใส หรือเพื่อความเลื่อมใสยิ่งของ
ชุมชนที่เลื่อมใสแล้ว . . .
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็แลพวกเธอพึงยกสิกขาบทนี้ขึ้นแสดงอย่างนั้น
ว่าดังนี้:-

พระบัญญัติ

63.4 อนึ่ง ภิกษุใดวางไว้แล้วก็ดี ให้วางไว้แล้วก็ดี ซึ่ง
เตียงก็ดี ตั่งก็ดี ฟูกก็ดี เก้าอี้ก็ดี อันเป็นของสงฆ์ในที่แจ้ง เมื่อ
หลีกไป ไม่เก็บเองก็ดี ไม่ให้เก็บก็ดี ซึ่งเสนาสนะที่วางไว้นั้น
หรือไม่บอกมอบหมาย ไปเสีย เป็นปาจิตตีย์.
ก็สิกขาบทนี้ ย่อมเป็นอันพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติแล้วแก่ภิกษุ
ทั้งหลาย ด้วยประการฉะนี้.
เรื่องภิกษุมากรูป จบ

พระพุทธานุญาตให้เก็บเสนาสนะ

[375] ก็สมัยนั้น ภิกษุทั้งหลายอยู่ในที่แจ้ง รีบเก็บเสนาสนะก่อน
กาลอันสมควร พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทอดพระเนตรเห็นภิกษุเหล่านั้น ผู้รีบเก็บ
เสนาสนะก่อนกาลอันสมควร ครั้นแล้วจึงทรงทำธรรมีกถาในเพราะเหตุเป็น
เค้ามูลนั้น ในเพราะเหตุแรกเกิดนั้น แล้วรับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้เก็บเสนาสนะไว้ในปะรำ
หรือที่โคนไม้ หรือในที่ซึ่งนกกา หรือนกเหยี่ยวจะไม่ถ่ายมูลรดได้
ตลอด 8 เดือน ซึ่งกำหนดว่ามิใช่ฤดูฝน.

สิกขาบทวิภังค์

[376] บทว่า อนึ่ง . . .ใด ความว่า ผู้ใด คือ ผู้เช่นใด. . .
บทว่า ภิกษุ ความว่า ที่ชื่อว่า ภิกษุ เพราะอรรถว่าเป็นผู้ขอ. . .
นี้ชื่อว่า ภิกษุ ที่ประสงค์ในอรรถนี้.
ที่ชื่อว่า อันเป็นของสงฆ์ ได้แก่ ของที่เขาถวายแล้ว สละแล้ว
แก่สงฆ์
ที่ชื่อว่า เตียง ได้แก่ เตียง 4 ชนิด คือ เตียงมีแม่แคร่สอดเข้าใน
ขา 1 เตียงมีแคร่เนื่องเป็นอันเดียวกันกับขา 1 เตียงมีขาดังก้ามปู 1 เตียงมีขา
จรดแม่แคร่ 1
ที่ชื่อว่า ตั่ง ได้แก่ ตั่ง 4 ชนิด คือ ตั่งมีแม่แคร่สอดเข้าในขา 1
ตั้งมีแม่แคร่เนื่องเป็นอันเดียวกัน กับขา 1 ตั่งมีขาดังก้ามปู 1 ตั่งมีขาจรดแม่
แคร่ 1
ที่ชื่อว่า ฟูก ได้แก่ ฟูก 5 ชนิด คือ ฟูกขนสัตว์ 1 ฟูกเปลือกไม้ 1
ฟูกเศษผ้า 1 ฟูกหญ้า 1 ฟูกใบไม้ 1
ที่ชื่อว่า เก้าอี้ ได้แก่ เก้าอี้ที่เขาถักร่วมใน สำเร็จด้วยเปลือกไม้ก็มี
สำเร็จด้วยหญ้าคมแฝกก็มี สำเร็จด้วยหญ้ามุงกระต่ายก็มี สำเร็จด้วยหญ้าปล้อง
ก็มี.
บทว่า วางไว้แล้ว คือ วางไว้เอง.
บทว่า ให้วางไว้แล้ว คือ ให้คนอื่นวางไว้
ใช้อนุปสัมบันให้วาง เป็นธุระของอนุปสัมบันผู้วาง
ใช้อุปสัมบันให้วาง เป็นธุระของอุปสัมบันผู้วาง.