11. นฺหาตกมุนิตฺเถรคาถา
[435]
‘‘วาตโรคาภินีโต ตฺวํ, วิหรํ กานเน วเน;
ปวิทฺธโคจเร ลูเข, กถํ ภิกฺขุ กริสฺสสิ’’ฯ
[436]
‘‘ปีติสุเขน วิปุเลน, ผริตฺวาน สมุสฺสยํ;
ลูขมฺปิ อภิสมฺโภนฺโต, วิหริสฺสามิ กานเนฯ
[437]
‘‘ภาเวนฺโต สตฺต โพชฺฌงฺเค, อินฺทฺริยานิ พลานิ จ;
ฌานโสขุมฺมสมฺปนฺโน [ฌานสุขุมสมฺปนฺโน (สฺยา. ก.)], วิหริสฺสํ อนาสโวฯ
[438]
‘‘วิปฺปมุตฺตํ กิเลเสหิ, สุทฺธจิตฺตํ อนาวิลํ;
อภิณฺหํ ปจฺจเวกฺขนฺโต, วิหริสฺสํ อนาสโวฯ
[439]
‘‘อชฺฌตฺตญฺจ พหิทฺธา จ, เย เม วิชฺชิํสุ อาสวา;
สพฺเพ อเสสา อุจฺฉินฺนา, น จ อุปฺปชฺชเร ปุนฯ
[440]
‘‘ปญฺจกฺขนฺธา ปริญฺญาตา, ติฏฺฐนฺติ ฉินฺนมูลกา;
ทุกฺขกฺขโย อนุปฺปตฺโต, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโว’’ติฯ
… นฺหาตกมุนิตฺเถโร…ฯ
12. พฺรหฺมทตฺตตฺเถรคาถา
[441]
‘‘อกฺโกธสฺส กุโต โกโธ, ทนฺตสฺส สมชีวิโน;
สมฺมทญฺญา วิมุตฺตสฺส, อุปสนฺตสฺส ตาทิโนฯ
[442]
‘‘ตสฺเสว เตน ปาปิโย, โย กุทฺธํ ปฏิกุชฺฌติ;
กุทฺธํ อปฺปฏิกุชฺฌนฺโต, สงฺคามํ เชติ ทุชฺชยํฯ
[443]
[สํ. นิ. 1.188, 250] ‘‘อุภินฺนมตฺถํ จรติ, อตฺตโน จ ปรสฺส จ;
ปรํ สงฺกุปิตํ ญตฺวา, โย สโต อุปสมฺมติฯ
[444]
[สํ. นิ. 1.188, 250] ‘‘อุภินฺนํ ติกิจฺฉนฺตํ ตํ, อตฺตโน จ ปรสฺส จ;
ชนา มญฺญนฺติ พาโลติ, เย ธมฺมสฺส อโกวิทาฯ
[445]
‘‘อุปฺปชฺเช เต สเจ โกโธ, อาวชฺช กกจูปมํ;
อุปฺปชฺเช เจ รเส ตณฺหา, ปุตฺตมํสูปมํ สรฯ
[446]
‘‘สเจ ธาวติ จิตฺตํ เต, กาเมสุ จ ภเวสุ จ;
ขิปฺปํ นิคฺคณฺห สติยา, กิฏฺฐาทํ วิย ทุปฺปสุ’’นฺติ;
… พฺรหฺมทตฺโต เถโร…ฯ
13. สิริมณฺฑตฺเถรคาถา
[447]
[อุทา. 45; จูฬว. 385; ปริ. 339] ‘‘ฉนฺนมติวสฺสติ , วิวฏํ นาติวสฺสติ;
ตสฺมา ฉนฺนํ วิวเรถ, เอวํ ตํ นาติวสฺสติฯ
[448]
[สํ. นิ. 1.66; เนตฺติ. 18] ‘‘มจฺจุนาพฺภหโต โลโก, ชราย ปริวาริโต;
ตณฺหาสลฺเลน โอติณฺโณ, อิจฺฉาธูปายิโต สทาฯ
[449]
‘‘มจฺจุนาพฺภหโต โลโก, ปริกฺขิตฺโต ชราย จ;
หญฺญติ นิจฺจมตฺตาโณ, ปตฺตทณฺโฑว ตกฺกโรฯ
[450]
‘‘อาคจฺฉนฺตคฺคิขนฺธาว, มจฺจุ พฺยาธิ ชรา ตโย;
ปจฺจุคฺคนฺตุํ พลํ นตฺถิ, ชโว นตฺถิ ปลายิตุํฯ
[451]
‘‘อโมฆํ ทิวสํ กยิรา, อปฺเปน พหุเกน วา;
ยํ ยํ วิชหเต [วิรหเต (สี. ปี.), วิวหเต (สฺยา.)] รตฺติํ, ตทูนํ ตสฺส ชีวิตํฯ
[452]
‘‘จรโต ติฏฺฐโต วาปิ, อาสีนสยนสฺส วา;
อุเปติ จริมา รตฺติ, น เต กาโล ปมชฺชิตุ’’นฺติฯ
… สิริมณฺโฑ [สิริมนฺโท (สี.)] เถโร…ฯ
14. สพฺพกามิตฺเถรคาถา
[453]
‘‘ทฺวิปาทโกยํ อสุจิ, ทุคฺคนฺโธ ปริหีรติ [ปริหรติ (ก.)];
นานากุณปปริปูโร, วิสฺสวนฺโต ตโต ตโตฯ
[454]
‘‘มิคํ นิลีนํ กูเฏน, พฬิเสเนว อมฺพุชํ;
วานรํ วิย เลเปน, พาธยนฺติ ปุถุชฺชนํฯ
[455]
‘‘รูปา สทฺทา รสา คนฺธา, โผฏฺฐพฺพา จ มโนรมา;
ปญฺจ กามคุณา เอเต, อิตฺถิรูปสฺมิ ทิสฺสเรฯ
[456]
‘‘เย เอตา อุปเสวนฺติ, รตฺตจิตฺตา ปุถุชฺชนา;
วฑฺเฒนฺติ กฏสิํ โฆรํ, อาจินนฺติ ปุนพฺภวํฯ
[457]
‘‘โย เจตา ปริวชฺเชติ, สปฺปสฺเสว ปทา สิโร;
โสมํ วิสตฺติกํ โลเก, สโต สมติวตฺตติฯ
[458]