‘‘ตสฺส อโยมยา ภูมิ, ชลิตา เตชสา ยุตา;
สมนฺตา โยชนสตํ, ผริตฺวา ติฏฺฐติ สพฺพทาฯ
[72]
‘‘ตตฺถาหํ ทีฆมทฺธานํ, ทุกฺขํ เวทิสฺส เวทนํ;
ผลญฺจ ปาปกมฺมสฺส, ตสฺมา โสจามหํ ภุส’’นฺติฯ
ขลฺลาฏิยเปติวตฺถุ ทสมํฯ
11. นาคเปตวตฺถุ
[73]
‘‘ปุรโตว [ปุรโต จ (สฺยา.)] เสเตน ปเลติ หตฺถินา, มชฺเฌ ปน อสฺสตรีรเถน;
ปจฺฉา จ กญฺญา สิวิกาย นียติ, โอภาสยนฺตี ทส สพฺพโต [สพฺพโต (ก.)] ทิสาฯ
[74]
‘‘ตุมฺเห ปน มุคฺครหตฺถปาณิโน, รุทํมุขา ฉินฺนปภินฺนคตฺตา;
มนุสฺสภูตา กิมกตฺถ ปาปํ, เยนญฺญมญฺญสฺส ปิวาถ โลหิต’’นฺติฯ
[75]
‘‘ปุรโตว โย คจฺฉติ กุญฺชเรน, เสเตน นาเคน จตุกฺกเมน;
อมฺหาก ปุตฺโต อหุ เชฏฺฐโก โส [โสว เชฏฺโฐ (ก.)], ทานานิ ทตฺวาน สุขี ปโมทติฯ
[76]
‘‘โย โส มชฺเฌ อสฺสตรีรเถน, จตุพฺภิ ยุตฺเตน สุวคฺคิเตน;
อมฺหาก ปุตฺโต อหุ มชฺฌิโม โส, อมจฺฉรี ทานวตี วิโรจติฯ
[77]
‘‘ยา สา จ ปจฺฉา สิวิกาย นียติ, นารี สปญฺญา มิคมนฺทโลจนา;
อมฺหาก ธีตา อหุ สา กนิฏฺฐิกา, ภาคฑฺฒภาเคน สุขี ปโมทติฯ
[78]
‘‘เอเต จ ทานานิ อทํสุ ปุพฺเพ, ปสนฺนจิตฺตา สมณพฺราหฺมณานํ;
มยํ ปน มจฺฉริโน อหุมฺห, ปริภาสกา สมณพฺราหฺมณานํ;
เอเต จ ทตฺวา ปริจารยนฺติ, มยญฺจ สุสฺสาม นโฬว ฉินฺโน’’ติ [ขิตฺโตติ (สี.)]ฯ
[79]
‘‘กิํ ตุมฺหากํ โภชนํ กิํ สยานํ, กถญฺจ ยาเปถ สุปาปธมฺมิโน;
ปหูตโภเคสุ อนปฺปเกสุ, สุขํ วิราธาย [วิราคาย (สฺยา. ก.)] ทุกฺขชฺช ปตฺตา’’ติฯ
[80]
‘‘อญฺญมญฺญํ วธิตฺวาน, ปิวาม ปุพฺพโลหิตํ;
พหุํ ปิตฺวา น ธาตา โหม, นจฺฉาทิมฺหเส [นรุจฺจาทิมฺหเส (ก.)] มยํฯ
[81]
‘‘อิจฺเจว มจฺจา ปริเทวยนฺติ, อทายกา เปจฺจ [มจฺฉริโน (ก.)] ยมสฺส ฐายิโน;
เย เต วิทิจฺจ [วิทิตฺวา (สี.)] อธิคมฺม โภเค, น ภุญฺชเร นาปิ กโรนฺติ ปุญฺญํฯ
[82]
‘‘เต ขุปฺปิปาสูปคตา ปรตฺถ, ปจฺฉา [เปตา (สี.)] จิรํ ฌายเร ฑยฺหมานา;
กมฺมานิ กตฺวาน ทุขุทฺรานิ, อนุโภนฺติ ทุกฺขํ กฏุกปฺผลานิฯ
[83]
‘‘อิตฺตรํ หิ ธนํ ธญฺญํ, อิตฺตรํ อิธ ชีวิตํ;
อิตฺตรํ อิตฺตรโต ญตฺวา, ทีปํ กยิราถ ปณฺฑิโตฯ
[84]
‘‘เย เต เอวํ ปชานนฺติ, นรา ธมฺมสฺส โกวิทา;
เต ทาเน นปฺปมชฺชนฺติ, สุตฺวา อรหตํ วโจ’’ติฯ
นาคเปตวตฺถุ เอกาทสมํฯ
12. อุรคเปตวตฺถุ
[85]
‘‘อุรโคว ตจํ ชิณฺณํ, หิตฺวา คจฺฉติ สนฺตนุํ;
เอวํ สรีเร นิพฺโภเค, เปเต กาลงฺกเต สติฯ
[86]
‘‘ฑยฺหมาโน น ชานาติ, ญาตีนํ ปริเทวิตํ;
ตสฺมา เอตํ น โรทามิ, คโต โส ตสฺส ยา คติ’’ฯ
[87]
‘‘อนพฺภิโต [อนวฺหิโต (สี.)] ตโต อาคา, นานุญฺญาโต อิโต คโต;
ยถาคโต ตถา คโต, ตตฺถ กา [กา ตตฺถ (สี.)] ปริเทวนาฯ
[88]
‘‘ฑยฺหมาโน น ชานาติ, ญาตีนํ ปริเทวิตํ;
ตสฺมา เอตํ น โรทามิ, คโต โส ตสฺส ยา คติ’’ฯ
[89]
‘‘สเจ โรเท กิสา อสฺสํ, ตตฺถ เม กิํ ผลํ สิยา;
ญาติมิตฺตสุหชฺชานํ, ภิยฺโย โน อรตี สิยาฯ
[90]
‘‘ฑยฺหมาโน น ชานาติ, ญาตีนํ ปริเทวิตํ;
ตสฺมา เอตํ น โรทามิ, คโต โส ตสฺส ยา คติ’’ฯ
[91]
‘‘ยถาปิ ทารโก จนฺทํ, คจฺฉนฺตมนุโรทติ;
เอวํ สมฺปทเมเวตํ, โย เปตมนุโสจติฯ
[92]
‘‘ฑยฺหมาโน น ชานาติ, ญาตีนํ ปริเทวิตํ;
ตสฺมา เอตํ น โรทามิ, คโต โส ตสฺส ยา คติ’’ฯ
[93]
‘‘ยถาปิ พฺรหฺเม อุทกุมฺโภ, ภินฺโน อปฺปฏิสนฺธิโย;
เอวํ สมฺปทเมเวตํ, โย เปตมนุโสจติฯ
[94]
‘‘ฑยฺหมาโน น ชานาติ, ญาตีนํ ปริเทวิตํ;
ตสฺมา เอตํ น โรทามิ, คโต โส ตสฺส ยา คตี’’ติฯ
อุรคเปตวตฺถุ ทฺวาทสมํฯ
อุรควคฺโค ปฐโม นิฏฺฐิโตฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
เขตฺตญฺจ สูกรํ ปูติ, ปิฏฺฐํ จาปิ ติโรกุฏฺฏํ;
ปญฺจาปิ สตฺตปุตฺตญฺจ, โคณํ เปสการกญฺจ;
ตถา ขลฺลาฏิยํ นาคํ, ทฺวาทสํ อุรคญฺเจวาติฯ
2. อุพฺพริวคฺโค
