‘‘อโห ทานํ วรากิยา, กสฺสเป สุปฺปติฏฺฐิตํ;
ปราภเตน ทาเนน, อิชฺฌิตฺถ วต ทกฺขิณาฯ
[191]
‘‘ยา มเหสิตฺตํ กาเรยฺย, จกฺกวตฺติสฺส ราชิโน;
นารี สพฺพงฺคกลฺยาณี, ภตฺตุ จาโนมทสฺสิกา;
เอตสฺสาจามทานสฺส , กลํ นาคฺฆติ โสฬสิํฯ
[192]
‘‘สตํ นิกฺขา สตํ อสฺสา, สตํ อสฺสตรีรถา;
สตํ กญฺญาสหสฺสานิ, อามุตฺตมณิกุณฺฑลา;
เอตสฺสาจามทานสฺส, กลํ นาคฺฆนฺติ โสฬสิํฯ
[193]
‘‘สตํ เหมวตา นาคา, อีสาทนฺตา อุรูฬฺหวา;
สุวณฺณกจฺฉา มาตงฺคา, เหมกปฺปนวาสสา [เหมกปฺปนิวาสสา (สฺยา. ก.)];
เอตสฺสาจามทานสฺส, กลํ นาคฺฆติ โสฬสิํฯ
[194]
‘‘จตุนฺนมปิ ทีปานํ, อิสฺสรํ โยธ การเย;
เอตสฺสาจามทานสฺส, กลํ นาคฺฆติ โสฬสิ’’นฺติฯ
อาจามทายิกาวิมานํ ตติยํฯ
4. จณฺฑาลิวิมานวตฺถุ
[195]
‘‘จณฺฑาลิ วนฺท ปาทานิ, โคตมสฺส ยสสฺสิโน;
ตเมว [ตเวว (สี.)] อนุกมฺปาย, อฏฺฐาสิ อิสิสตฺตโม [อิสิสุตฺตโม (สี.)]ฯ
[196]
‘‘อภิปฺปสาเทหิ มนํ, อรหนฺตมฺหิ ตาทินิ [ตาทิเน (สฺยา. ก.)];
ขิปฺปํ ปญฺชลิกา วนฺท, ปริตฺตํ ตว ชีวิต’’นฺติฯ
[197]
โจทิตา ภาวิตตฺเตน, สรีรนฺติมธารินา;
จณฺฑาลี วนฺทิ ปาทานิ, โคตมสฺส ยสสฺสิโนฯ
[198]
ตเมนํ อวธี คาวี, จณฺฑาลิํ ปญฺชลิํ ฐิตํ;
นมสฺสมานํ สมฺพุทฺธํ, อนฺธกาเร ปภงฺกรนฺติฯ
[199]
‘‘ขีณาสวํ วิคตรชํ อเนชํ, เอกํ อรญฺญมฺหิ รโห นิสินฺนํ;
เทวิทฺธิปตฺตา อุปสงฺกมิตฺวา, วนฺทามิ ตํ วีร มหานุภาว’’นฺติฯ
[200]
‘‘สุวณฺณวณฺณา ชลิตา มหายสา, วิมานโมรุยฺห อเนกจิตฺตา;
ปริวาริตา อจฺฉราสงฺคเณน [อจฺฉรานํ คเณน (สี.)], กา ตฺวํ สุเภ เทวเต วนฺทเส มม’’นฺติฯ
[201]
‘‘อหํ ภทฺทนฺเต จณฺฑาลี, ตยา วีเรน [เถเรน (ก.)] เปสิตา;
วนฺทิํ อรหโต ปาเท, โคตมสฺส ยสสฺสิโนฯ
[202]
‘‘สาหํ วนฺทิตฺวา [วนฺทิตฺว (สี.)] ปาทานิ, จุตา จณฺฑาลโยนิยา;
วิมานํ สพฺพโต ภทฺทํ, อุปปนฺนมฺหิ นนฺทเนฯ
[203]
‘‘อจฺฉรานํ สตสหสฺสํ, ปุรกฺขตฺวาน [ปุรกฺขิตฺวา มํ (สฺยา. ก.)] ติฏฺฐติ;
ตาสาหํ ปวรา เสฏฺฐา, วณฺเณน ยสสายุนาฯ
[204]
‘‘ปหูตกตกลฺยาณา, สมฺปชานา ปฏิสฺสตา [ปติสฺสตา (สี. สฺยา.)];
มุนิํ การุณิกํ โลเก, ตํ ภนฺเต วนฺทิตุมาคตา’’ติฯ
[205]
อิทํ วตฺวาน จณฺฑาลี, กตญฺญู กตเวทินี;
วนฺทิตฺวา อรหโต ปาเท, ตตฺเถวนฺตรธายถาติ [ตตฺเถวนฺตรธายตีติ (สฺยา. ก.)]ฯ
จณฺฑาลิวิมานํ จตุตฺถํฯ
5. ภทฺทิตฺถิวิมานวตฺถุ
[206]
‘‘นีลา ปีตา จ กาฬา จ, มญฺชิฏฺฐา [มญฺเชฏฺฐา (สี.), มญฺชฏฺฐา (ปี.)] อถ โลหิตา;
อุจฺจาวจานํ วณฺณานํ, กิญฺชกฺขปริวาริตาฯ
[207]
‘‘มนฺทารวานํ ปุปฺผานํ, มาลํ ธาเรสิ มุทฺธนิ;
นยิเม อญฺเญสุ กาเยสุ, รุกฺขา สนฺติ สุเมธเสฯ
[208]