‘‘ยาวตา , ภิกฺขเว, สงฺฆา วา คณา วา, ตถาคตสาวกสงฺโฆ เตสํ อคฺคมกฺขายติ, ยทิทํ จตฺตาริ ปุริสยุคานิ อฏฺฐ ปุริสปุคฺคลา เอส ภควโต สาวกสงฺโฆ อาหุเนยฺโย ปาหุเนยฺโย ทกฺขิเณยฺโย อญฺชลิกรณีโย อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺสฯ เย, ภิกฺขเว, สงฺเฆ ปสนฺนา, อคฺเค เต ปสนฺนาฯ อคฺเค โข ปน ปสนฺนานํ อคฺโค วิปาโก โหติฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย อคฺคปฺปสาทา’’ติฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ ตตฺเถตํ อิติ วุจฺจติ –

‘‘อคฺคโต เว ปสนฺนานํ, อคฺคํ ธมฺมํ วิชานตํ;

อคฺเค พุทฺเธ ปสนฺนานํ, ทกฺขิเณยฺเย อนุตฺตเรฯ

‘‘อคฺเค ธมฺเม ปสนฺนานํ, วิราคูปสเม สุเข;

อคฺเค สงฺเฆ ปสนฺนานํ, ปุญฺญกฺเขตฺเต อนุตฺตเรฯ

‘‘อคฺคสฺมิํ ทานํ ททตํ, อคฺคํ ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ;

อคฺคํ อายุ จ วณฺโณ จ, ยโส กิตฺติ สุขํ พลํฯ

‘‘อคฺคสฺส ทาตา เมธาวี, อคฺคธมฺมสมาหิโต;

เทวภูโต มนุสฺโส วา, อคฺคปฺปตฺโต ปโมทตี’’ติฯ

อยมฺปิ อตฺโถ วุตฺโต ภควตา, อิติ เม สุตนฺติฯ ปฐมํฯ

2. ชีวิกสุตฺตํ

[91] วุตฺตญฺเหตํ ภควตา, วุตฺตมรหตาติ เม สุตํ –

‘‘อนฺตมิทํ, ภิกฺขเว, ชีวิกานํ ยทิทํ ปิณฺโฑลฺยํฯ อภิสาโปยํ [อภิสาปายํ (สี.), อภิลาปายํ (สฺยา. ปี.), อภิสปายํ (ก.)], ภิกฺขเว, โลกสฺมิํ – ‘ปิณฺโฑโล วิจรสิ ปตฺตปาณี’ติฯ ตญฺจ โข เอตํ, ภิกฺขเว, กุลปุตฺตา อุเปนฺติ อตฺถวสิกา, อตฺถวสํ ปฏิจฺจ; เนว ราชาภินีตา, น โจราภินีตา, น อิณฏฺฏา, น ภยฏฺฏา, น อาชีวิกาปกตาฯ อปิ จ โข ‘โอติณฺณมฺหา ชาติยา ชราย มรเณน โสเกหิ ปริเทเวหิ ทุกฺเขหิ โทมนสฺเสหิ อุปายาเสหิ ทุกฺโขติณฺณา ทุกฺขปเรตา , อปฺเปว นาม อิมสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส อนฺตกิริยา ปญฺญาเยถา’ติฯ เอวํ ปพฺพชิโต จายํ, ภิกฺขเว, กุลปุตฺโต โส จ โหติ อภิชฺฌาลุ กาเมสุ ติพฺพสาราโค, พฺยาปนฺนจิตฺโต ปทุฏฺฐมนสงฺกปฺโป, มุฏฺฐสฺสติ อสมฺปชาโน อสมาหิโต วิพฺภนฺตจิตฺโต ปากตินฺทฺริโยฯ