เมนู

ตติยมฺปิ โข อายสฺมโต สงฺคามชิสฺส ปุราณทุติยิกา อายสฺมนฺตํ สงฺคามชิํ เอตทโวจ – ‘‘ขุทฺทปุตฺตญฺหิ, สมณ, โปส ม’’นฺติฯ ตติยมฺปิ โข อายสฺมา สงฺคามชิ ตุณฺหี อโหสิฯ

อถ โข อายสฺมโต สงฺคามชิสฺส ปุราณทุติยิกา ตํ ทารกํ อายสฺมโต สงฺคามชิสฺส ปุรโต นิกฺขิปิตฺวา ปกฺกามิ [ปกฺกมิ (ก.) เอวมุปริปิ] – ‘‘เอโส [เอส (สี. ก.)] เต, สมณ, ปุตฺโต; โปส น’’นฺติฯ

อถ โข อายสฺมา สงฺคามชิ ตํ ทารกํ เนว โอโลเกสิ นาปิ อาลปิฯ อถ โข อายสฺมโต สงฺคามชิสฺส ปุราณทุติยิกา อวิทูรํ [อวิทูเร (สฺยา. ปี.)] คนฺตฺวา อปโลเกนฺตี อทฺทส อายสฺมนฺตํ สงฺคามชิํ ตํ ทารกํ เนว โอโลเกนฺตํ นาปิ อาลปนฺตํ, ทิสฺวานสฺสา เอตทโหสิ – ‘‘น จายํ สมโณ ปุตฺเตนปิ อตฺถิโก’’ติฯ ตโต ปฏินิวตฺติตฺวา ทารกํ อาทาย ปกฺกามิฯ อทฺทสา โข ภควา ทิพฺเพน จกฺขุนา วิสุทฺเธน อติกฺกนฺตมานุสเกน อายสฺมโต สงฺคามชิสฺส ปุราณทุติยิกาย เอวรูปํ วิปฺปการํฯ

อถ โข ภควา เอตมตฺถํ วิทิตฺวา ตายํ เวลายํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ –

‘‘อายนฺติํ นาภินนฺทติ, ปกฺกมนฺติํ น โสจติ;

สงฺคา สงฺคามชิํ มุตฺตํ, ตมหํ พฺรูมิ พฺราหฺมณ’’นฺติฯ อฏฺฐมํ;

9. ชฏิลสุตฺตํ

[9] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา คยายํ วิหรติ คยาสีเสฯ เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ชฏิลา สีตาสุ เหมนฺติกาสุ รตฺตีสุ อนฺตรฏฺฐเก หิมปาตสมเย คยายํ อุมฺมุชฺชนฺติปิ นิมุชฺชนฺติปิ, อุมฺมุชฺชนิมุชฺชมฺปิ กโรนฺติ โอสิญฺจนฺติปิ, อคฺคิมฺปิ ชุหนฺติ – ‘‘อิมินา สุทฺธี’’ติฯ

อทฺทสา โข ภควา เต สมฺพหุเล ชฏิเล สีตาสุ เหมนฺติกาสุ รตฺตีสุ อนฺตรฏฺฐเก หิมปาตสมเย คยายํ อุมฺมุชฺชนฺเตปิ นิมุชฺชนฺเตปิ อุมฺมุชฺชนิมุชฺชมฺปิ กโรนฺเต [อุมฺมุชฺชนิมุชฺชํ กโรนฺเตปิ (สี. ปี. ก.)] โอสิญฺจนฺเตปิ อคฺคิมฺปิ ชุหนฺเต – ‘‘อิมินา สุทฺธี’’ติฯ

อถ โข ภควา เอตมตฺถํ วิทิตฺวา ตายํ เวลายํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ –

‘‘น อุทเกน สุจี โหตี, พหฺเวตฺถ นฺหายตี [นหายตี (สี.)] ชโน;

ยมฺหิ สจฺจญฺจ ธมฺโม จ, โส สุจี โส จ พฺราหฺมโณ’’ติฯ นวมํ;

10. พาหิยสุตฺตํ

[10] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน พาหิโย ทารุจีริโย สุปฺปารเก ปฏิวสติ สมุทฺทตีเร สกฺกโต ครุกโต มานิโต ปูชิโต อปจิโต ลาภี จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํฯ อถ โข พาหิยสฺส ทารุจีริยสฺส รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ – ‘‘เย โข เกจิ โลเก อรหนฺโต วา อรหตฺตมคฺคํ วา สมาปนฺนา, อหํ เตสํ อญฺญตโร’’ติฯ

อถ โข พาหิยสฺส ทารุจีริยสฺส ปุราณสาโลหิตา เทวตา อนุกมฺปิกา อตฺถกามา พาหิยสฺส ทารุจีริยสฺส เจตสา เจโตปริวิตกฺกมญฺญาย เยน พาหิโย ทารุจีริโย เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา พาหิยํ ทารุจีริยํ เอตทโวจ – ‘‘เนว โข ตฺวํ , พาหิย, อรหา, นาปิ อรหตฺตมคฺคํ วา สมาปนฺโนฯ สาปิ เต ปฏิปทา นตฺถิ ยาย ตฺวํ อรหา วา อสฺส [อสฺสสิ (สฺยา. ก.)] อรหตฺตมคฺคํ วา สมาปนฺโน’’ติฯ

‘‘อถ เก จรหิ สเทวเก โลเก อรหนฺโต วา อรหตฺตมคฺคํ วา สมาปนฺโน’’ติ? ‘‘อตฺถิ, พาหิย, อุตฺตเรสุ ชนปเทสุ [ชนปเท (สี.)] สาวตฺถิ นาม นครํฯ ตตฺถ โส ภควา เอตรหิ วิหรติ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธฯ โส หิ, พาหิย, ภควา อรหา เจว อรหตฺตาย จ ธมฺมํ เทเสตี’’ติฯ

อถ โข พาหิโย ทารุจีริโย ตาย เทวตาย สํเวชิโต ตาวเทว สุปฺปารกมฺหา ปกฺกามิฯ สพฺพตฺถ เอกรตฺติปริวาเสน เยน สาวตฺถิ เชตวนํ อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราโม เตนุปสงฺกมิฯ