263. ตชฺชนียกมฺมปฏิปฺปสฺสทฺธิกถา
[440] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ หนฺทสฺส มยํ ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภมา’’ติฯ เต ตสฺส ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภนฺติ – อธมฺเมน วคฺคาฯ ตตฺรฏฺโฐ สงฺโฆ วิวทติ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว, เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺม’’นฺติ, เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโนฯ
[441] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ หนฺทสฺส มยํ ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภมา’’ติฯ เต ตสฺส ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภนฺติ – อธมฺเมน สมคฺคาฯ ตตฺรฏฺโฐ สงฺโฆ วิวทติ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว, เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อธมฺเมน สมคฺคกมฺม’’นฺติ, เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโนฯ
[442] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข, อาวุโส , ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ หนฺทสฺส มยํ ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภมา’’ติฯ เต ตสฺส ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภนฺติ – ธมฺเมน วคฺคาฯ ตตฺรฏฺโฐ สงฺโฆ วิวทติ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว, เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘ธมฺเมน วคฺคกมฺม’’นฺติ เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโนฯ
[443] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ
หนฺทสฺส มยํ ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภมา’’ติฯ เต ตสฺส ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภนฺติ – ธมฺมปติรูปเกน วคฺคาฯ ตตฺรฏฺโฐ สงฺโฆ วิวทติ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติฯ ตตฺร , ภิกฺขเว, เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺม’’นฺติ, เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโนฯ
[444] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ สงฺเฆน ตชฺชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ตชฺชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ หนฺทสฺส มยํ ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภมา’’ติฯ เต ตสฺส ตชฺชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภนฺติ – ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคาฯ ตตฺรฏฺโฐ สงฺโฆ วิวทติ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว, เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺม’’นฺติ, เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโนฯ
ตชฺชนียกมฺมปฏิปฺปสฺสทฺธิกถา นิฏฺฐิตาฯ
264. นิยสฺสกมฺมปฏิปฺปสฺสทฺธิกถา
[445] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สงฺเฆน นิยสฺสกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, นิยสฺสสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ สงฺเฆน นิยสฺสกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ , นิยสฺสสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ หนฺทสฺส มยํ นิยสฺสกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภมา’’ติฯ เต ตสฺส นิยสฺสกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภนฺติ – อธมฺเมน วคฺคา…เป.… อธมฺเมน สมคฺคา… ธมฺเมน วคฺคา… ธมฺมปติรูปเกน วคฺคา… ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคาฯ ตตฺรฏฺโฐ สงฺโฆ วิวทติ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว , เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺม’’นฺติ, เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโนฯ อิเมปิ [อิเม (สี. สฺยา. เอวมุปริปิ)] ปญฺจ วารา สํขิตฺตาฯ
นิยสฺสกมฺมปฏิปฺปสฺสทฺธิกถา นิฏฺฐิตาฯ
265. ปพฺพาชนียกมฺมปฏิปฺปสฺสทฺธิกถา
[446] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สงฺเฆน ปพฺพาชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ปพฺพาชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ สงฺเฆน ปพฺพาชนียกมฺมกโต สมฺมา วตฺตติ, โลมํ ปาเตติ, เนตฺถารํ วตฺตติ, ปพฺพาชนียสฺส กมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิํ ยาจติฯ หนฺทสฺส มยํ ปพฺพาชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภมา’’ติฯ เต ตสฺส ปพฺพาชนียกมฺมํ ปฏิปฺปสฺสมฺเภนฺติ – อธมฺเมน วคฺคา…เป.… อธมฺเมน สมคฺคา… ธมฺเมน วคฺคา… ธมฺมปติรูปเกน วคฺคา… ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคาฯ ตตฺรฏฺโฐ สงฺโฆ วิวทติ – ‘‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว, เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺม’’นฺติ, เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ – ‘‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺม’’นฺติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโนฯ อิเมปิ ปญฺจ วารา สํขิตฺตาฯ
ปพฺพาชนียกมฺมปฏิปฺปสฺสทฺธิกถา นิฏฺฐิตาฯ