ตสฺส สมฺมาวิมุตฺตสฺส, สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน;

กตสฺส ปฏิจโย นตฺถิ, กรณียํ น วิชฺชติฯ

เสโล ยถา เอกคฺฆโน, วาเตน น สมีรติ;

เอวํ รูปา รสา สทฺทา, คนฺธา ผสฺสา จ เกวลาฯ

อิฏฺฐา ธมฺมา อนิฏฺฐา จ, น ปเวเธนฺติ ตาทิโน;

ฐิตํ จิตฺตํ วิปฺปมุตฺตํ, วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติฯ

โสณโกฬิวิสวตฺถุ นิฏฺฐิตํฯ

148. ทิคุณาทิอุปาหนปฏิกฺเขโป

[245] อถ โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘เอวํ โข, ภิกฺขเว, กุลปุตฺตา อญฺญํ พฺยากโรนฺติ, อตฺโถ จ วุตฺโต, อตฺตา จ อนุปนีโตฯ อถ จ, ปนิเธกจฺเจ โมฆปุริสา หสมานกํ, มญฺเญ, อญฺญํ พฺยากโรนฺติ, เต ปจฺฉา วิฆาตํ อาปชฺชนฺตี’’ติฯ อถ โข ภควา อายสฺมนฺตํ โสณํ อามนฺเตสิ – ‘‘ตฺวํ โขสิ, โสณ, สุขุมาโลฯ อนุชานามิ เต, โสณ, เอกปลาสิกํ อุปาหน’’นฺติฯ ‘‘อหํ โข, ภนฺเต, อสีติสกฏวาเห หิรญฺญํ โอหาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต, สตฺตหตฺถิกญฺจ อนีกํฯ อถาหํ ภนฺเต เอกปลาสิกํ เจ อุปาหนํ ปริหริสฺสามิ, ตสฺส เม ภวิสฺสนฺติ วตฺตาโร ‘โสโณ โกฬิวิโส อสีติสกฏวาเห หิรญฺญํ โอหาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต, สตฺตหตฺถิกญฺจ อนีกํฯ โส ทานายํ เอกปลาสิกาสุ อุปาหนาสุ สตฺโต’ติฯ สเจ ภควา ภิกฺขุสงฺฆสฺส อนุชานิสฺสติ อหมฺปิ ปริภุญฺชิสฺสามิ; โน เจ ภควา ภิกฺขุสงฺฆสฺส อนุชานิสฺสติ, อหมฺปิ น ปริภุญฺชิสฺสามี’’ติฯ อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เอกปลาสิกํ อุปาหนํฯ น, ภิกฺขเว, ทิคุณา อุปาหนา ธาเรตพฺพาฯ น ติคุณา อุปาหนา ธาเรตพฺพาฯ น คุณงฺคุณูปาหนา [คณงฺคณูปาหนา (พหูสุ)] ธาเรตพฺพาฯ โย ธาเรยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติฯ

ทิคุณาทิอุปาหนปฏิกฺเขโป นิฏฺฐิโตฯ

149. สพฺพนีลิกาทิปฏิกฺเขโป

[246] เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สพฺพนีลิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ…เป.… สพฺพปีติกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ… สพฺพโลหิติกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ… สพฺพมญฺชิฏฺฐิกา [สพฺพมญฺเชฏฺฐิกา (ก.)] อุปาหนาโย ธาเรนฺติ … สพฺพกณฺหา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ… สพฺพมหารงฺครตฺตา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ… สพฺพมหานามรตฺตา อุปาหนาโย ธาเรนฺติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ, ‘‘เสยฺยถาปิ คิหี กามโภคิโน’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, สพฺพนีลิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา…เป.… น สพฺพปีติกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น สพฺพโลหิติกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น สพฺพมญฺชิฏฺฐิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น สพฺพกณฺหา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น สพฺพมหารงฺครตฺตา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น สพฺพมหานามรตฺตา อุปาหนา ธาเรตพฺพาฯ โย ธาเรยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นีลกวทฺธิกา [วฏฺฏิกา (สี.)] อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, ปีตกวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, โลหิตกวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, มญฺชิฏฺฐิกวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, กณฺหวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, มหารงฺครตฺตวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, มหานามรตฺตวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ, ‘‘เสยฺยถาปิ คิหี กามโภคิโน’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ น, ภิกฺขเว, นีลกวทฺธิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา…เป.… น ปีตกวทฺธิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น โลหิตกวทฺธิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น มญฺชิฏฺฐิกวทฺธิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น กณฺหวทฺธิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น มหารงฺครตฺตวทฺธิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพา, น มหานามรตฺตวทฺธิกา อุปาหนา ธาเรตพฺพาฯ โย ธาเรยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ขลฺลกพทฺธา […พนฺธา (ก.)] อุปาหนาโย ธาเรนฺติ…เป.… ปุฏพทฺธา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, ปาลิคุณฺฐิมา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, ตูลปุณฺณิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ , ติตฺติรปตฺติกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, เมณฺฑวิสาณวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, อชวิสาณวทฺธิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, วิจฺฉิกาฬิกา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, โมรปิญฺฉ [โมรปิญฺช (สี. สฺยา.)] ปริสิพฺพิตา อุปาหนาโย ธาเรนฺติ, จิตฺรา อุปาหนาโย ธาเรนฺติฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ, ‘‘เสยฺยถาปิ คิหี กามโภคิโน’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ