ปวารณหารกสฺส อนาปตฺติ ฯ ปวารณหารโก เจ, ภิกฺขเว, ทินฺนาย ปวารณาย สงฺฆปฺปตฺโต ปมตฺโต นาโรเจติ…เป.… สมาปนฺโน นาโรเจติ, อาหฏา โหติ ปวารณาฯ ปวารณหารกสฺส อนาปตฺติฯ

ปวารณหารโก เจ, ภิกฺขเว , ทินฺนาย ปวารณาย สงฺฆปฺปตฺโต สญฺจิจฺจ นาโรเจติ, อาหฏา โหติ ปวารณาฯ ปวารณหารกสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ตทหุ ปวารณาย ปวารณํ เทนฺเตน ฉนฺทมฺปิ ทาตุํ, สนฺติ สงฺฆสฺส กรณียนฺติฯ

ปวารณาทานานุชานนา นิฏฺฐิตาฯ

123. ญาตกาทิคฺคหณกถา

[214] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรํ ภิกฺขุํ ตทหุ ปวารณาย ญาตกา คณฺหิํสุฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุํ ตทหุ ปวารณาย ญาตกา คณฺหนฺติฯ เต ญาตกา ภิกฺขูหิ เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อิงฺฆ, ตุมฺเห อายสฺมนฺโต อิมํ ภิกฺขุํ มุหุตฺตํ มุญฺจถ, ยาวายํ ภิกฺขุ ปวาเรตี’’ติฯ เอวญฺเจตํ ลเภถ, อิจฺเจตํ กุสลํฯ โน เจ ลเภถ, เต ญาตกา ภิกฺขูหิ เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อิงฺฆ, ตุมฺเห อายสฺมนฺโต มุหุตฺตํ เอกมนฺตํ โหถ, ยาวายํ ภิกฺขุ ปวารณํ เทตี’’ติฯ เอวญฺเจตํ ลเภถ, อิจฺเจตํ กุสลํฯ โน เจ ลเภถ, เต ญาตกา ภิกฺขูหิ เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อิงฺฆ, ตุมฺเห อายสฺมนฺโต อิมํ ภิกฺขุํ มุหุตฺตํ นิสฺสีมํ เนถ, ยาว สงฺโฆ ปวาเรตี’’ติฯ เอวญฺเจตํ ลเภถ, อิจฺเจตํ กุสลํฯ โน เจ ลเภถ, น ตฺเวว วคฺเคน สงฺเฆน ปวาเรตพฺพํฯ ปวาเรยฺย เจ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุํ ตทหุ ปวารณาย ราชาโน คณฺหนฺติ…เป.… โจรา คณฺหนฺติ … ธุตฺตา คณฺหนฺติ… ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา คณฺหนฺติฯ เต ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา ภิกฺขูหิ เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อิงฺฆ, ตุมฺเห อายสฺมนฺโต อิมํ ภิกฺขุํ มุหุตฺตํ มุญฺจถ, ยาวายํ ภิกฺขุ ปวาเรตี’’ติ ฯ เอวญฺเจตํ ลเภถ, อิจฺเจตํ กุสลํฯ โน เจ ลเภถ, เต ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา ภิกฺขูหิ เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อิงฺฆ, ตุมฺเห อายสฺมนฺโต มุหุตฺตํ เอกมนฺตํ โหถ, ยาวายํ ภิกฺขุ ปวารณํ เทตี’’ติฯ เอวญฺเจตํ ลเภถ, อิจฺเจตํ กุสลํฯ โน เจ ลเภถ, เต ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา ภิกฺขูหิ เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อิงฺฆ, ตุมฺเห อายสฺมนฺโต อิมํ ภิกฺขุํ มุหุตฺตํ นิสฺสีมํ เนถ, ยาว สงฺโฆ ปวาเรตี’’ติฯ เอวญฺเจตํ ลเภถ, อิจฺเจตํ กุสลํฯ

โน เจ ลเภถ, น ตฺเวว วคฺเคน สงฺเฆน ปวาเรตพฺพํฯ ปวาเรยฺย เจ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติฯ

ญาตกาทิคฺคหณกถา นิฏฺฐิตาฯ

124. สงฺฆปวารณาทิปฺปเภทา

[215] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย ปญฺจ ภิกฺขู วิหรนฺติฯ อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ – ‘‘ภควตา ปญฺญตฺตํ ‘สงฺเฆน ปวาเรตพฺพ’นฺติฯ มยญฺจมฺหา ปญฺจ ชนาฯ กถํ นุ โข อมฺเหหิ ปวาเรตพฺพ’’นฺติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ สงฺเฆ ปวาเรตุนฺติฯ

[216] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย จตฺตาโร ภิกฺขู วิหรนฺติฯ อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ – ‘‘ภควตา อนุญฺญาตํ ปญฺจนฺนํ สงฺเฆ ปวาเรตุนฺติฯ มยญฺจมฺหา จตฺตาโร ชนาฯ กถํ นุ โข อมฺเหหิ ปวาเรตพฺพ’’นฺติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, จตุนฺนํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ปวาเรตพฺพํฯ พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน เต ภิกฺขู ญาเปตพฺพา –

‘‘สุณนฺตุ เม อายสฺมนฺโตฯ อชฺช ปวารณาฯ ยทายสฺมนฺตานํ ปตฺตกลฺลํ, มยํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรยฺยามา’’ติฯ

เถเรน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เต ภิกฺขู เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วาฯ วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺโต อนุกมฺปํ อุปาทายฯ ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิฯ ทุติยมฺปิ…เป.… ตติยมฺปิ อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วาฯ วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺโต อนุกมฺปํ อุปาทายฯ ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามี’’ติฯ

นวเกน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เต ภิกฺขู เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘อหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วาฯ วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺโต อนุกมฺปํ อุปาทายฯ ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิฯ