118. ปฏิสฺสวทุกฺกฏาปตฺติ

[206] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมตา อุปนนฺเทน สกฺยปุตฺเตน รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต อทฺทส อนฺตรามคฺเค ทฺเว อาวาเส พหุจีวรเกฯ ตสฺส เอตทโหสิ – ‘‘ยํนูนาหํ อิเมสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วเสยฺยํฯ เอวํ เม พหุํ จีวรํ [พหุจีวรํ (ก.)] อุปฺปชฺชิสฺสตี’’ติฯ โส เตสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วสิฯ ราชา ปเสนทิ โกสโล อุชฺฌายติ ขิยฺยติ วิปาเจติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อยฺโย อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต อมฺหากํ วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสติฯ นนุ ภควตา อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา’’ติฯ อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขิยฺยนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺสฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป.… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสติฯ นนุ ภควตา อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา’’ติฯ อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ…เป.… อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ ปฏิปุจฺฉิ – ‘‘สจฺจํ กิร ตฺวํ, อุปนนฺท, รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสี’’ติ? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา…เป.… กถญฺหิ นาม ตฺวํ, โมฆปุริส, รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสสิฯ นนุ มยา, โมฆปุริส, อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถาฯ เนตํ, โมฆปุริส, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป.… วิครหิตฺวา…เป.… ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ –

[207] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต ปสฺสติ อนฺตรามคฺเค ทฺเว อาวาเส พหุจีวรเกฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘‘ยํนูนาหํ อิเมสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วเสยฺยํฯ เอวํ เม พหุํ จีวรํ อุปฺปชฺชิสฺสตี’’ติฯ โส เตสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วสติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท [ปาฏิปเทน (ก.)] วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติฯ

ตสฺส , ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติฯ โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ ฯ โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว , ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ

โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ , ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส สตฺตาหํ อนาคตาย ปวารณาย สกรณีโย ปกฺกมติฯ อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ…เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ…เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ…เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติฯ โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส…เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติฯ โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ…เป.… โส สตฺตาหํ อนาคตาย ปวารณาย สกรณีโย ปกฺกมติฯ อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติฯ

[208] อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ ฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติฯ โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติฯ โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส สตฺตาหํ อนาคตาย โกมุทิยา จาตุมาสินิยา สกรณีโย ปกฺกมติฯ อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ…เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ …เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ…เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติฯ โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติฯ ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส…เป.… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติฯ โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติฯ ตสฺส ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติฯ

อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกายฯ โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติฯ โส สตฺตาหํ อนาคตาย โกมุทิยา จาตุมาสินิยา สกรณีโย ปกฺกมติฯ อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺตีติฯ

ปฏิสฺสวทุกฺกฏาปตฺติ นิฏฺฐิตาฯ

วสฺสูปนายิกกฺขนฺธโก ตติโยฯ

119. ตสฺสุทฺทานํ

อุปคนฺตุํ กทา เจว, กติ อนฺตราวสฺส จ;

น อิจฺฉนฺติ จ สญฺจิจฺจ, อุกฺกฑฺฒิตุํ อุปาสโกฯ

คิลาโน มาตา จ ปิตา, ภาตา จ อถ ญาตโก;

ภิกฺขุคติโก วิหาโร, วาฬา จาปิ สรีสปาฯ

โจโร เจว ปิสาจา จ, ทฑฺฒา ตทุภเยน จ;

วูฬฺโหทเกน วุฏฺฐาสิ, พหุตรา จ ทายกาฯ

ลูขปฺปณีตสปฺปาย, เภสชฺชุปฏฺฐเกน จ;

อิตฺถี เวสี กุมารี จ, ปณฺฑโก ญาตเกน จฯ

ราชา โจรา ธุตฺตา นิธิ, เภทอฏฺฐวิเธน [เภทา อฏฺฐวิเธน (สี. สฺยา.)] จ;

วชสตฺถา จ นาวา จ, สุสิเร วิฏภิยา จฯ

อชฺโฌกาเส วสฺสาวาโส, อเสนาสนิเกน จ;

ฉวกุฏิกา ฉตฺเต จ, จาฏิยา จ อุเปนฺติ เตฯ

กติกา ปฏิสฺสุณิตฺวา, พหิทฺธา จ อุโปสถา;

ปุริมิกา ปจฺฉิมิกา, ยถาญาเยน โยชเยฯ

อกรณี ปกฺกมติ, สกรณี ตเถว จ;

ทฺวีหตีหา จ ปุน จ [ทฺวีหตีหํ วสิตฺวาน (สี.)], สตฺตาหกรณีเยน จฯ

สตฺตาหนาคตา เจว, อาคจฺเฉยฺย น เอยฺย วา;

วตฺถุทฺทาเน อนฺตริกา, ตนฺติมคฺคํ นิสามเยติฯ

อิมมฺหิ ขนฺธเก วตฺถูนิ ทฺเวปณฺณาสฯ

วสฺสูปนายิกกฺขนฺธโก นิฏฺฐิโตฯ