เมนู

23. นาควคฺโค

[320]

อหํ นาโคว สงฺคาเม, จาปโต ปติตํ สรํ;

อติวากฺยํ ติติกฺขิสฺสํ, ทุสฺสีโล หิ พหุชฺชโนฯ

[321]

ทนฺตํ นยนฺติ สมิติํ, ทนฺตํ ราชาภิรูหติ;

ทนฺโต เสฏฺโฐ มนุสฺเสสุ, โยติวากฺยํ ติติกฺขติฯ

[322]

วรมสฺสตรา ทนฺตา, อาชานียา จ [อาชานียาว (สฺยา.)] สินฺธวา;

กุญฺชรา จ [กุญฺชราว (สฺยา.)] มหานาคา, อตฺตทนฺโต ตโต วรํฯ

[323]

หิ เอเตหิ ยาเนหิ, คจฺเฉยฺย อคตํ ทิสํ;

ยถาตฺตนา สุทนฺเตน, ทนฺโต ทนฺเตน คจฺฉติฯ

[324]

ธนปาโล [ธนปาลโก (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] นาม กุญฺชโร, กฏุกเภทโน [กฏุกปฺปเภทโน (สี. สฺยา. ปี.)] ทุนฺนิวารโย;

พทฺโธ กพฬํ น ภุญฺชติ, สุมรติ [สุสรติ (ก.)] นาควนสฺส กุญฺชโรฯ

[325]

มิทฺธี ยทา โหติ มหคฺฆโส จ, นิทฺทายิตา สมฺปริวตฺตสายี;

มหาวราโหว นิวาปปุฏฺโฐ, ปุนปฺปุนํ คพฺภมุเปติ มนฺโทฯ

[326]

อิทํ ปุเร จิตฺตมจาริ จาริกํ, เยนิจฺฉกํ ยตฺถกามํ ยถาสุขํ;

ตทชฺชหํ นิคฺคเหสฺสามิ โยนิโส, หตฺถิปฺปภินฺนํ วิย องฺกุสคฺคโหฯ

[327]

อปฺปมาทรตา โหถ, สจิตฺตมนุรกฺขถ;

ทุคฺคา อุทฺธรถตฺตานํ, ปงฺเก สนฺโนว [สตฺโตว (สี. ปี.)] กุญฺชโรฯ

[328]

สเจ ลเภถ นิปกํ สหายํ, สทฺธิํ จรํ สาธุวิหาริธีรํ;

อภิภุยฺย สพฺพานิ ปริสฺสยานิ, จเรยฺย เตนตฺตมโน สตีมาฯ

[329]

โน เจ ลเภถ นิปกํ สหายํ, สทฺธิํ จรํ สาธุวิหาริธีรํ;

ราชาว รฏฺฐํ วิชิตํ ปหาย, เอโก จเร มาตงฺครญฺเญว นาโคฯ

[330]

เอกสฺส จริตํ เสยฺโย, นตฺถิ พาเล สหายตา;

เอโก จเร น จ ปาปานิ กยิรา, อปฺโปสฺสุกฺโก มาตงฺครญฺเญว นาโคฯ

[331]

อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ สุขา สหายา, ตุฏฺฐี สุขา ยา อิตรีตเรน;

ปุญฺญํ สุขํ ชีวิตสงฺขยมฺหิ, สพฺพสฺส ทุกฺขสฺส สุขํ ปหานํฯ

[332]

สุขา มตฺเตยฺยตา โลเก, อโถ เปตฺเตยฺยตา สุขา;

สุขา สามญฺญตา โลเก, อโถ พฺรหฺมญฺญตา สุขาฯ

[333]

สุขํ ยาว ชรา สีลํ, สุขา สทฺธา ปติฏฺฐิตา;

สุโข ปญฺญาย ปฏิลาโภ, ปาปานํ อกรณํ สุขํฯ

นาควคฺโค เตวีสติโม นิฏฺฐิโตฯ

24. ตณฺหาวคฺโค

[334]

มนุชสฺส ปมตฺตจาริโน, ตณฺหา วฑฺฒติ มาลุวา วิย;

โส ปฺลวตี [ปฺลวติ (สี. ปี.), ปลเวตี (ก.), อุปฺลวติ (?)] หุรา หุรํ, ผลมิจฺฉํว วนสฺมิ วานโรฯ

[335]

ยํ เอสา สหเต ชมฺมี, ตณฺหา โลเก วิสตฺติกา;

โสกา ตสฺส ปวฑฺฒนฺติ, อภิวฏฺฐํว [อภิวฑฺฒํว (สฺยา.), อภิวฏฺฏํว (ปี.), อภิวุฑฺฒํว (ก.)] พีรณํฯ

[336]

โย เจตํ สหเต ชมฺมิํ, ตณฺหํ โลเก ทุรจฺจยํ;

โสกา ตมฺหา ปปตนฺติ, อุทพินฺทุว โปกฺขราฯ

[337]

ตํ โว วทามิ ภทฺทํ โว, ยาวนฺเตตฺถ สมาคตา;

ตณฺหาย มูลํ ขณถ, อุสีรตฺโถว พีรณํ;

มา โว นฬํว โสโตว, มาโร ภญฺชิ ปุนปฺปุนํฯ

[338]