อสฺโส ยถา ภทฺโร กสานิวิฏฺโฐ, อาตาปิโน สํเวคิโน ภวาถ;
สทฺธาย สีเลน จ วีริเยน จ, สมาธินา ธมฺมวินิจฺฉเยน จ;
สมฺปนฺนวิชฺชาจรณา ปติสฺสตา, ชหิสฺสถ [ปหสฺสถ (สี. สฺยา. ปี.)] ทุกฺขมิทํ อนปฺปกํฯ
[145]
อุทกญฺหิ นยนฺติ เนตฺติกา, อุสุการา นมยนฺติ เตชนํ;
ทารุํ นมยนฺติ ตจฺฉกา, อตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตาฯ
ทณฺฑวคฺโค ทสโม นิฏฺฐิโตฯ
11. ชราวคฺโค
[146]
โก นุ หาโส [กินฺนุ หาโส (ก.)] กิมานนฺโท, นิจฺจํ ปชฺชลิเต สติ;
อนฺธกาเรน โอนทฺธา, ปทีปํ น คเวสถฯ
[147]
ปสฺส จิตฺตกตํ พิมฺพํ, อรุกายํ สมุสฺสิตํ;
อาตุรํ พหุสงฺกปฺปํ, ยสฺส นตฺถิ ธุวํ ฐิติฯ
[148]
ปริชิณฺณมิทํ รูปํ, โรคนีฬํ [โรคนิฑฺฒํ (สี. ปี.), โรคนิทฺธํ (สฺยา.)] ปภงฺคุรํ;
ภิชฺชติ ปูติสนฺเทโห, มรณนฺตญฺหิ ชีวิตํฯ
[149]
ยานิมานิ อปตฺถานิ [ยานิมานิ อปตฺถานิ (สี. สฺยา. ปี.), ยานิมานิ’ปวิทฺธานิ (?)], อลาพูเนว [อลาปูเนว (สี. สฺยา. ปี.)] สารเท;
กาโปตกานิ อฏฺฐีนิ, ตานิ ทิสฺวาน กา รติฯ
[150]
อฏฺฐีนํ นครํ กตํ, มํสโลหิตเลปนํ;
ยตฺถ ชรา จ มจฺจุ จ, มาโน มกฺโข จ โอหิโตฯ
[151]
ชีรนฺติ เว ราชรถา สุจิตฺตา, อโถ สรีรมฺปิ ชรํ อุเปติ;
สตญฺจ ธมฺโม น ชรํ อุเปติ, สนฺโต หเว สพฺภิ ปเวทยนฺติฯ
[152]
อปฺปสฺสุตายํ ปุริโส, พลิพทฺโธว [พลิวทฺโทว (สี. สฺยา. ปี.)] ชีรติ;
มํสานิ ตสฺส วฑฺฒนฺติ, ปญฺญา ตสฺส น วฑฺฒติฯ
[153]
อเนกชาติสํสารํ , สนฺธาวิสฺสํ อนิพฺพิสํ;
คหการํ [คหการกํ (สี. สฺยา. ปี.)] คเวสนฺโต, ทุกฺขา ชาติ ปุนปฺปุนํฯ
[154]
คหการก ทิฏฺโฐสิ, ปุน เคหํ น กาหสิ;
สพฺพา เต ผาสุกา ภคฺคา, คหกูฏํ วิสงฺขตํ;
วิสงฺขารคตํ จิตฺตํ, ตณฺหานํ ขยมชฺฌคาฯ
[155]
อจริตฺวา พฺรหฺมจริยํ, อลทฺธา โยพฺพเน ธนํ;
ชิณฺณโกญฺจาว ฌายนฺติ, ขีณมจฺเฉว ปลฺลเลฯ
[156]
อจริตฺวา พฺรหฺมจริยํ, อลทฺธา โยพฺพเน ธนํ;
เสนฺติ จาปาติขีณาว, ปุราณานิ อนุตฺถุนํฯ
ชราวคฺโค เอกาทสโม นิฏฺฐิโตฯ
12. อตฺตวคฺโค
[157]
อตฺตานญฺเจ ปิยํ ชญฺญา, รกฺเขยฺย นํ สุรกฺขิตํ;
ติณฺณํ อญฺญตรํ ยามํ, ปฏิชคฺเคยฺย ปณฺฑิโตฯ
[158]
อตฺตานเมว ปฐมํ, ปติรูเป นิเวสเย;
อถญฺญมนุสาเสยฺย, น กิลิสฺเสยฺย ปณฺฑิโตฯ
[159]
อตฺตานํ เจ ตถา กยิรา, ยถาญฺญมนุสาสติ;
สุทนฺโต วต ทเมถ, อตฺตา หิ กิร ทุทฺทโมฯ
[160]
อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ, โก หิ นาโถ ปโร สิยา;
อตฺตนา หิ สุทนฺเตน, นาถํ ลภติ ทุลฺลภํฯ
[161]
อตฺตนา หิ กตํ ปาปํ, อตฺตชํ อตฺตสมฺภวํ;
อภิมตฺถติ [อภิมนฺตติ (สี. ปี.)] ทุมฺเมธํ, วชิรํ วสฺมมยํ [วชิรํว’มฺหมยํ (สฺยา. ก.)] มณิํฯ
[162]
ยสฺส อจฺจนฺตทุสฺสีลฺยํ, มาลุวา สาลมิโวตฺถตํ;
กโรติ โส ตถตฺตานํ, ยถา นํ อิจฺฉตี ทิโสฯ
[163]