โย อปฺปทุฏฺฐสฺส นรสฺส ทุสฺสติ, สุทฺธสฺส โปสสฺส อนงฺคณสฺส;
ตเมว พาลํ ปจฺเจติ ปาปํ, สุขุโม รโช ปฏิวาตํว ขิตฺโตฯ
[126]
คพฺภเมเก อุปฺปชฺชนฺติ, นิรยํ ปาปกมฺมิโน;
สคฺคํ สุคติโน ยนฺติ, ปรินิพฺพนฺติ อนาสวาฯ
[127]
น อนฺตลิกฺเข น สมุทฺทมชฺเฌ, น ปพฺพตานํ วิวรํ ปวิสฺส [ปวิสํ (สฺยา.)];
น วิชฺชตี [น วิชฺชติ (ก. สี. ปี. ก.)] โส ชคติปฺปเทโส, ยตฺถฏฺฐิโต [ยตฺรฏฺฐิโต (สฺยา.)] มุจฺเจยฺย ปาปกมฺมาฯ
[128]
น อนฺตลิกฺเข น สมุทฺทมชฺเฌ, น ปพฺพตานํ วิวรํ ปวิสฺส;
น วิชฺชตี โส ชคติปฺปเทโส, ยตฺถฏฺฐิตํ [ยตฺรฏฺฐิตํ (สฺยา.)] นปฺปสเหยฺย มจฺจุฯ
ปาปวคฺโค นวโม นิฏฺฐิโตฯ
10. ทณฺฑวคฺโค
[129]
สพฺเพ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส, สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจุโน;
อตฺตานํ อุปมํ กตฺวา, น หเนยฺย น ฆาตเยฯ
[130]
สพฺเพ ตสนฺติ ทณฺฑสฺส, สพฺเพสํ ชีวิตํ ปิยํ;
อตฺตานํ อุปมํ กตฺวา, น หเนยฺย น ฆาตเยฯ
[131]
สุขกามานิ ภูตานิ, โย ทณฺเฑน วิหิํสติ;
อตฺตโน สุขเมสาโน, เปจฺจ โส น ลภเต สุขํฯ
[132]
สุขกามานิ ภูตานิ, โย ทณฺเฑน น หิํสติ;
อตฺตโน สุขเมสาโน, เปจฺจ โส ลภเต สุขํฯ
[133]
มาโวจ ผรุสํ กญฺจิ, วุตฺตา ปฏิวเทยฺยุ ตํ [ปฏิวเทยฺยุํ ตํ (ก.)];
ทุกฺขา หิ สารมฺภกถา, ปฏิทณฺฑา ผุเสยฺยุ ตํ [ผุเสยฺยุํ ตํ (ก.)]ฯ
[134]
สเจ เนเรสิ อตฺตานํ, กํโส อุปหโต ยถา;
เอส ปตฺโตสิ นิพฺพานํ, สารมฺโภ เต น วิชฺชติฯ
[135]
ยถา ทณฺเฑน โคปาโล, คาโว ปาเชติ โคจรํ;
เอวํ ชรา จ มจฺจุ จ, อายุํ ปาเชนฺติ ปาณินํฯ
[136]
อถ ปาปานิ กมฺมานิ, กรํ พาโล น พุชฺฌติ;
เสหิ กมฺเมหิ ทุมฺเมโธ, อคฺคิทฑฺโฒว ตปฺปติฯ
[137]
โย ทณฺเฑน อทณฺเฑสุ, อปฺปทุฏฺเฐสุ ทุสฺสติ;
ทสนฺนมญฺญตรํ ฐานํ, ขิปฺปเมว นิคจฺฉติฯ
[138]
เวทนํ ผรุสํ ชานิํ, สรีรสฺส จ เภทนํ [สรีรสฺส ปเภทนํ (สฺยา.)];
ครุกํ วาปิ อาพาธํ, จิตฺตกฺเขปญฺจ [จิตฺตกฺเขปํ ว (สี. สฺยา. ปี.)] ปาปุเณฯ
[139]
ราชโต วา อุปสคฺคํ [อุปสฺสคฺคํ (สี. ปี.)], อพฺภกฺขานญฺจ [อพฺภกฺขานํ ว (สี. ปี.)] ทารุณํ;
ปริกฺขยญฺจ [ปริกฺขยํ ว (สี. สฺยา. ปี.)] ญาตีนํ, โภคานญฺจ [โภคานํ ว (สี. สฺยา. ปี.)] ปภงฺคุรํ [ปภงฺคุนํ (ก.)]ฯ
[140]
อถ วาสฺส อคารานิ, อคฺคิ ฑหติ [ฑยฺหติ (ก.)] ปาวโก;
กายสฺส เภทา ทุปฺปญฺโญ, นิรยํ โสปปชฺชติ [โส อุปปชฺชติ (สี. สฺยา.)]ฯ
[141]
น นคฺคจริยา น ชฏา น ปงฺกา, นานาสกา ถณฺฑิลสายิกา วา;
รโชชลฺลํ อุกฺกุฏิกปฺปธานํ, โสเธนฺติ มจฺจํ อวิติณฺณกงฺขํฯ
[142]
อลงฺกโต เจปิ สมํ จเรยฺย, สนฺโต ทนฺโต นิยโต พฺรหฺมจารี;
สพฺเพสุ ภูเตสุ นิธาย ทณฺฑํ, โส พฺราหฺมโณ โส สมโณ ส ภิกฺขุฯ
[143]
หิรีนิเสโธ ปุริโส, โกจิ โลกสฺมิ วิชฺชติ;
โย นิทฺทํ [นินฺทํ (สี. ปี.) สํ. นิ. 1.18] อปโพเธติ [อปโพธติ (สี. สฺยา. ปี.)], อสฺโส ภทฺโร กสามิวฯ
[144]
อสฺโส ยถา ภทฺโร กสานิวิฏฺโฐ, อาตาปิโน สํเวคิโน ภวาถ;
สทฺธาย สีเลน จ วีริเยน จ, สมาธินา ธมฺมวินิจฺฉเยน จ;
สมฺปนฺนวิชฺชาจรณา ปติสฺสตา, ชหิสฺสถ [ปหสฺสถ (สี. สฺยา. ปี.)] ทุกฺขมิทํ อนปฺปกํฯ
[145]
อุทกญฺหิ นยนฺติ เนตฺติกา, อุสุการา นมยนฺติ เตชนํ;
ทารุํ นมยนฺติ ตจฺฉกา, อตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตาฯ
ทณฺฑวคฺโค ทสโม นิฏฺฐิโตฯ
11. ชราวคฺโค
[146]
โก นุ หาโส [กินฺนุ หาโส (ก.)] กิมานนฺโท, นิจฺจํ ปชฺชลิเต สติ;
อนฺธกาเรน โอนทฺธา, ปทีปํ น คเวสถฯ
[147]
ปสฺส จิตฺตกตํ พิมฺพํ, อรุกายํ สมุสฺสิตํ;
อาตุรํ พหุสงฺกปฺปํ, ยสฺส นตฺถิ ธุวํ ฐิติฯ
[148]
ปริชิณฺณมิทํ รูปํ, โรคนีฬํ [โรคนิฑฺฒํ (สี. ปี.), โรคนิทฺธํ (สฺยา.)] ปภงฺคุรํ;
ภิชฺชติ ปูติสนฺเทโห, มรณนฺตญฺหิ ชีวิตํฯ
[149]