5. ราชนฺเตปุรปฺปเวสนสุตฺตํ

[45] [ปาจิ. 497] ‘‘ทสยิเม , ภิกฺขเว, อาทีนวา ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ กตเม ทส? อิธ, ภิกฺขเว, ราชา มเหสิยา สทฺธิํ นิสินฺโน โหติฯ ตตฺร ภิกฺขุ ปวิสติฯ มเหสี วา ภิกฺขุํ ทิสฺวา สิตํ ปาตุกโรติ, ภิกฺขุ วา มเหสิํ ทิสฺวา สิตํ ปาตุกโรติฯ ตตฺถ รญฺโญ เอวํ โหติ – ‘อทฺธา อิเมสํ กตํ วา กริสฺสนฺติ วา’ติ! อยํ, ภิกฺขเว, ปฐโม อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ราชา พหุกิจฺโจ พหุกรณีโย อญฺญตรํ อิตฺถิํ คนฺตฺวา น สรติ – ‘สา เตน คพฺภํ คณฺหาติ’ฯ ตตฺถ รญฺโญ เอวํ โหติ – ‘น โข อิธ อญฺโญ โกจิ ปวิสติ, อญฺญตฺร ปพฺพชิเตนฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, ทุติโย อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, รญฺโญ อนฺเตปุเร อญฺญตรํ รตนํ นสฺสติฯ ตตฺถ รญฺโญ เอวํ โหติ – ‘น โข อิธ อญฺโญ โกจิ ปวิสติ, อญฺญตฺร ปพฺพชิเตนฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, ตติโย อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, รญฺโญ อนฺเตปุเร อพฺภนฺตรา คุยฺหมนฺตา พหิทฺธา สมฺเภทํ คจฺฉนฺติฯ ตตฺถ รญฺโญ เอวํ โหติ – ‘น โข อิธ อญฺโญ โกจิ ปวิสติ, อญฺญตฺร ปพฺพชิเตน ฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, จตุตฺโถ อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, รญฺโญ อนฺเตปุเร ปิตา วา ปุตฺตํ ปตฺเถติ ปุตฺโต วา ปิตรํ ปตฺเถติฯ เตสํ เอวํ โหติ – ‘น โข อิธ อญฺโญ โกจิ ปวิสติ, อญฺญตฺร ปพฺพชิเตนฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, ปญฺจโม อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ราชา นีจฏฺฐานิยํ อุจฺเจ ฐาเน ฐเปติฯ เยสํ ตํ อมนาปํ เตสํ เอวํ โหติ – ‘ราชา โข ปพฺพชิเตน สํสฏฺโฐฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, ฉฏฺโฐ อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ราชา อุจฺจฏฺฐานิยํ นีเจ ฐาเน ฐเปติฯ เยสํ ตํ อมนาปํ เตสํ เอวํ โหติ – ‘ราชา โข ปพฺพชิเตน สํสฏฺโฐฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, สตฺตโม อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ราชา อกาเล เสนํ อุยฺโยเชติฯ เยสํ ตํ อมนาปํ เตสํ เอวํ โหติ – ‘ราชา โข ปพฺพชิเตน สํสฏฺโฐฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, อฏฺฐโม อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ราชา กาเล เสนํ อุยฺโยเชตฺวา อนฺตรามคฺคโต นิวตฺตาเปติฯ เยสํ ตํ อมนาปํ เตสํ เอวํ โหติ – ‘ราชา โข ปพฺพชิเตน สํสฏฺโฐฯ สิยา นุ โข ปพฺพชิตสฺส กมฺม’นฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, นวโม อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, รญฺโญ อนฺเตปุรํ หตฺถิสมฺมทฺทํ อสฺสสมฺมทฺทํ รถสมฺมทฺทํ รชนียานิ รูปสทฺทคนฺธรสโผฏฺฐพฺพานิ, ยานิ น ปพฺพชิตสฺส สารุปฺปานิฯ อยํ, ภิกฺขเว, ทสโม อาทีนโว ราชนฺเตปุรปฺปเวสเนฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ทส อาทีนวา ราชนฺเตปุรปฺปเวสเน’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. สกฺกสุตฺตํ

[46] เอกํ สมยํ ภควา สกฺเกสุ วิหรติ กปิลวตฺถุสฺมิํ นิคฺโรธาราเมฯ อถ โข สมฺพหุลา สกฺกา อุปาสกา ตทหุโปสเถ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสุ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิํสุฯ เอกมนฺตํ นิสินฺเน โข สกฺเก อุปาสเก ภควา เอตทโวจ – ‘‘อปิ นุ ตุมฺเห, สกฺกา, อฏฺฐงฺคสมนฺนาคตํ อุโปสถํ อุปวสถา’’ติ? ‘‘อปฺเปกทา มยํ, ภนฺเต, อฏฺฐงฺคสมนฺนาคตํ อุโปสถํ อุปวสาม, อปฺเปกทา น อุปวสามา’’ติฯ ‘‘เตสํ โว, สกฺกา, อลาภา เตสํ ทุลฺลทฺธํ, เย ตุมฺเห เอวํ โสกสภเย ชีวิเต มรณสภเย ชีวิเต อปฺเปกทา อฏฺฐงฺคสมนฺนาคตํ อุโปสถํ อุปวสถ, อปฺเปกทา น อุปวสถฯ

‘‘ตํ กิํ มญฺญถ, สกฺกา, อิธ ปุริโส เยน เกนจิ กมฺมฏฺฐาเนน อนาปชฺช อกุสลํ ทิวสํ อฑฺฒกหาปณํ นิพฺพิเสยฺยฯ ทกฺโข ปุริโส อุฏฺฐานสมฺปนฺโนติ อลํ วจนายา’’ติ? ‘‘เอวํ, ภนฺเต’’ฯ