8. สงฺฆสามคฺคีสุตฺตํ

[38] [จูฬว. 353] ‘‘‘สงฺฆสามคฺคี สงฺฆสามคฺคี’ติ, ภนฺเต, วุจฺจติฯ กิตฺตาวตา นุ โข, ภนฺเต, สงฺโฆ สมคฺโค โหตี’’ติ? ‘‘อิธุปาลิ, ภิกฺขู อธมฺมํ อธมฺโมติ ทีเปนฺติ, ธมฺมํ ธมฺโมติ ทีเปนฺติ, อวินยํ อวินโยติ ทีเปนฺติ, วินยํ วินโยติ ทีเปนฺติ, อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตน อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตน ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อนาจิณฺณํ ตถาคเตน อนาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อาจิณฺณํ ตถาคเตน อาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อปญฺญตฺตํ ตถาคเตน อปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ปญฺญตฺตํ ตถาคเตน ปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติฯ เต อิเมหิ ทสหิ วตฺถูหิ น อวกสฺสนฺติ น อปกสฺสนฺติ น อาเวนิ กมฺมานิ กโรนฺติ น อาเวนิ ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺติฯ เอตฺตาวตา โข, อุปาลิ, สงฺโฆ สมคฺโค โหตี’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ปฐมอานนฺทสุตฺตํ

[39] อถ โข อายสฺมา อานนฺโท เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘‘สงฺฆเภโท สงฺฆเภโท’ติ, ภนฺเต, วุจฺจติฯ กิตฺตาวตา นุ โข, ภนฺเต, สงฺโฆ ภินฺโน โหตี’’ติ ? ‘‘อิธานนฺท, ภิกฺขู อธมฺมํ ธมฺโมติ ทีเปนฺติ, ธมฺมํ อธมฺโมติ ทีเปนฺติ, อวินยํ วินโยติ ทีเปนฺติ…เป.… ปญฺญตฺตํ ตถาคเตน อปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติฯ เต อิเมหิ ทสหิ วตฺถูหิ อวกสฺสนฺติ อปกสฺสนฺติ อาเวนิ กมฺมานิ กโรนฺติ อาเวนิ ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺติฯ เอตฺตาวตา โข, อานนฺท, สงฺโฆ ภินฺโน โหตี’’ติฯ

‘‘สมคฺคํ ปน, ภนฺเต, สงฺฆํ ภินฺทิตฺวา กิํ โส ปสวตี’’ติ? ‘‘กปฺปฏฺฐิกํ, อานนฺท, กิพฺพิสํ ปสวตี’’ติฯ ‘‘กิํ ปน, ภนฺเต, กปฺปฏฺฐิกํ กิพฺพิส’’นฺติ? ‘‘กปฺปํ, อานนฺท, นิรยมฺหิ ปจฺจตีติ –

‘‘อาปายิโก เนรยิโก, กปฺปฏฺโฐ สงฺฆเภทโก;

วคฺครโต อธมฺมฏฺโฐ, โยคกฺเขมา ปธํสติ;

สงฺฆํ สมคฺคํ ภินฺทิตฺวา [เภตฺวาน (สี. สฺยา.), ภิตฺวาน (ก.) จูฬว. 354; อิติวุ. 18; กถาว. 657] กปฺปํ นิรยมฺหิ ปจฺจตี’’ติฯ นวมํ;

10. ทุติยอานนฺทสุตฺตํ

[40] ‘‘‘สงฺฆสามคฺคี สงฺฆสามคฺคี’ติ, ภนฺเต, วุจฺจติฯ กิตฺตาวตา นุ โข, ภนฺเต, สงฺโฆ สมคฺโค โหตี’’ติ? ‘‘อิธานนฺท, ภิกฺขู อธมฺมํ อธมฺโมติ ทีเปนฺติ, ธมฺมํ ธมฺโมติ ทีเปนฺติ, อวินยํ อวินโยติ ทีเปนฺติ , วินยํ วินโยติ ทีเปนฺติ, อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตน อภาสิตํ อลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตน ภาสิตํ ลปิตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อนาจิณฺณํ ตถาคเตน อนาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อาจิณฺณํ ตถาคเตน อาจิณฺณํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, อปญฺญตฺตํ ตถาคเตน อปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติ, ปญฺญตฺตํ ตถาคเตน ปญฺญตฺตํ ตถาคเตนาติ ทีเปนฺติฯ เต อิเมหิ ทสหิ วตฺถูหิ น อวกสฺสนฺติ น อปกสฺสนฺติ น อาเวนิ กมฺมานิ กโรนฺติ น อาเวนิ ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสนฺติฯ เอตฺตาวตา โข, อานนฺท, สงฺโฆ สมคฺโค โหตี’’ติฯ

‘‘ภินฺนํ ปน, ภนฺเต, สงฺฆํ สมคฺคํ กตฺวา กิํ โส ปสวตี’’ติ? ‘‘พฺรหฺมํ, อานนฺท, ปุญฺญํ ปสวตี’’ติฯ ‘‘กิํ ปน, ภนฺเต, พฺรหฺมํ ปุญฺญ’’นฺติ? ‘‘กปฺปํ, อานนฺท, สคฺคมฺหิ โมทตีติ –

‘‘สุขา สงฺฆสฺส สามคฺคี, สมคฺคานญฺจ อนุคฺคโห;

สมคฺครโต ธมฺมฏฺโฐ, โยคกฺเขมา น ธํสติ;

สงฺฆํ สมคฺคํ กตฺวาน, กปฺปํ สคฺคมฺหิ โมทตี’’ติฯ ทสมํ;

อุปาลิวคฺโค จตุตฺโถฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

อุปาลิ ฐปนา อุพฺพาโห, อุปสมฺปทนิสฺสยา;

สามเณโร จ ทฺเว เภทา, อานนฺเทหิ ปเร ทุเวติฯ