10. เจตโสวินิพนฺธสุตฺตํ

[72] ‘‘ปญฺจิเม , ภิกฺขเว, เจตโสวินิพนฺธา [เจโตวินิพทฺธา (สารตฺถทีปนีฏีกา) อ. นิ. 5.206; ที. นิ. 3.320]ฯ กตเม ปญฺจ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ กาเมสุ อวีตราโค โหติ อวิคตจฺฉนฺโท อวิคตเปโม อวิคตปิปาโส อวิคตปริฬาโห อวิคตตณฺโหฯ โย โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ กาเมสุ อวีตราโค โหติ อวิคตจฺฉนฺโท อวิคตเปโม อวิคตปิปาโส อวิคตปริฬาโห อวิคตตณฺโห, ตสฺส จิตฺตํ น นมติ อาตปฺปาย อนุโยคาย สาตจฺจาย ปธานายฯ ยสฺส จิตฺตํ น นมติ อาตปฺปาย อนุโยคาย สาตจฺจาย ปธานาย, อยํ ปฐโม เจตโสวินิพนฺโธฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ กาเย อวีตราโค โหติ…เป.… รูเป อวีตราโค โหติ… ยาวทตฺถํ อุทราวเทหกํ ภุญฺชิตฺวา เสยฺยสุขํ ปสฺสสุขํ มิทฺธสุขํ อนุยุตฺโต วิหรติ … อญฺญตรํ เทวนิกายํ ปณิธาย พฺรหฺมจริยํ จรติ – ‘อิมินาหํ สีเลน วา วเตน วา ตเปน วา พฺรหฺมจริเยน วา เทโว วา ภวิสฺสามิ เทวญฺญตโร วา’ติฯ โย โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ เทวนิกายํ ปณิธาย พฺรหฺมจริยํ จรติ – ‘อิมินาหํ สีเลน วา วเตน วา ตเปน วา พฺรหฺมจริเยน วา เทโว วา ภวิสฺสามิ เทวญฺญตโร วา’ติ, ตสฺส จิตฺตํ น นมติ อาตปฺปาย อนุโยคาย สาตจฺจาย ปธานายฯ ยสฺส จิตฺตํ น นมติ อาตปฺปาย อนุโยคาย สาตจฺจาย ปธานาย, อยํ ปญฺจโม เจตโสวินิพนฺโธฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ เจตโสวินิพนฺธาฯ

‘‘อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ เจตโสวินิพนฺธานํ ปหานาย จตฺตาโร สติปฏฺฐานา ภาเวตพฺพาฯ กตเม จตฺตาโร? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํ; เวทนาสุ…เป.… จิตฺเต…เป.… ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํฯ อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ เจตโสวินิพนฺธานํ ปหานาย อิเม จตฺตาโร สติปฏฺฐานา ภาเวตพฺพา’’ติฯ ทสมํฯ

สติปฏฺฐานวคฺโค ทุติโยฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

สิกฺขา นีวรณากามา, ขนฺธา จ โอรมฺภาคิยา คติ;

มจฺเฉรํ อุทฺธมฺภาคิยา อฏฺฐมํ, เจโตขิลา วินิพนฺธาติฯ

(8) 3. สมฺมปฺปธานวคฺโค

1. สิกฺขสุตฺตํ

[73] ‘‘ปญฺจิมานิ , ภิกฺขเว, สิกฺขาทุพฺพลฺยานิฯ กตมานิ ปญฺจ? ปาณาติปาโต …เป.… สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานํ – อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ สิกฺขาทุพฺพลฺยานิฯ

‘‘อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ สิกฺขาทุพฺพลฺยานํ ปหานาย จตฺตาโร สมฺมปฺปธานา ภาเวตพฺพาฯ กตเม จตฺตาโร? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อนุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ อนุปฺปาทาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ; อุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ ปหานาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ; อนุปฺปนฺนานํ กุสลานํ ธมฺมานํ อุปฺปาทาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติ; อุปฺปนฺนานํ กุสลานํ ธมฺมานํ ฐิติยา อสมฺโมสาย ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย ภาวนาย ปาริปูริยา ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติฯ อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ สิกฺขาทุพฺพลฺยานํ ปหานาย อิเม จตฺตาโร สมฺมปฺปธานา ภาเวตพฺพา’’ติฯ ปฐมํฯ

[74-81] (ยถา สติปฏฺฐานวคฺเค ตถา สมฺมปฺปธานวเสน วิตฺถาเรตพฺพาฯ)

10. เจตโสวินิพนฺธสุตฺตํ

[82] ‘‘ปญฺจิเม , ภิกฺขเว, เจตโสวินิพนฺธาฯ กตเม ปญฺจ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ กาเมสุ อวีตราโค โหติ…เป.… อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ เจตโสวินิพนฺธาฯ

‘‘อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ เจตโสวินิพนฺธานํ ปหานาย จตฺตาโร สมฺมปฺปธานา ภาเวตพฺพา ฯ