‘‘ยโต โข, ภิกฺขเว, อริยสาวกสฺส อิมานิ ปญฺจ ภยานิ เวรานิ วูปสนฺตานิ โหนฺติ, อิเมหิ จ จตูหิ โสตาปตฺติยงฺเคหิ สมนฺนาคโต โหติ, โส อากงฺขมาโน อตฺตนาว อตฺตานํ พฺยากเรยฺย – ‘ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิ ขีณเปตฺติวิสโย ขีณาปายทุคฺคติวินิปาโต ; โสตาปนฺโนหมสฺมิ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโณ’’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. อาฆาตวตฺถุสุตฺตํ

[29] [วิภ. 960; ที. นิ. 3.340; อ. นิ. 10.79] ‘‘นวยิมานิ, ภิกฺขเว, อาฆาตวตฺถูนิฯ กตมานิ นว? ‘อนตฺถํ เม อจรี’ติ อาฆาตํ พนฺธติ; ‘อนตฺถํ เม จรตี’ติ อาฆาตํ พนฺธติ; ‘อนตฺถํ เม จริสฺสตี’ติ อาฆาตํ พนฺธติ; ‘ปิยสฺส เม มนาปสฺส อนตฺถํ อจรี’ติ…เป.… ‘อนตฺถํ จรตี’ติ…เป.… ‘อนตฺถํ จริสฺสตี’ติ อาฆาตํ พนฺธติ; ‘อปฺปิยสฺส เม อมนาปสฺส อตฺถํ อจรี’ติ …เป.… ‘อตฺถํ จรตี’ติ…เป.… ‘อตฺถํ จริสฺสตี’ติ อาฆาตํ พนฺธติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, นว อาฆาตวตฺถูนี’’ติฯ นวมํฯ

10. อาฆาตปฏิวินยสุตฺตํ

[30] [ที. นิ. 3.340, 359] ‘‘นวยิเม, ภิกฺขเว, อาฆาตปฏิวินยาฯ กตเม นว? ‘อนตฺถํ เม อจริ [อจรีติ (สฺยา.), เอวํ ‘‘จรติ, จริสฺสติ’’ ปเทสุปิ], ตํ กุเตตฺถ ลพฺภา’ติ อาฆาตํ ปฏิวิเนติ; ‘อนตฺถํ เม จรติ, ตํ กุเตตฺถ ลพฺภา’ติ อาฆาตํ ปฏิวิเนติ; ‘อนตฺถํ เม จริสฺสติ, ตํ กุเตตฺถ ลพฺภา’ติ อาฆาตํ ปฏิวิเนติ; ปิยสฺส เม มนาปสฺส อนตฺถํ อจริ…เป.… อนตฺถํ จรติ…เป.… ‘อนตฺถํ จริสฺสติ, ตํ กุเตตฺถ ลพฺภา’ติ อาฆาตํ ปฏิวิเนติ; อปฺปิยสฺส เม อมนาปสฺส อตฺถํ อจริ…เป.… อตฺถํ จรติ…เป.… ‘อตฺถํ จริสฺสติ, ตํ กุเตตฺถ ลพฺภา’ติ อาฆาตํ ปฏิวิเนติฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, นว อาฆาตปฏิวินยา’’ติฯ ทสมํฯ

11. อนุปุพฺพนิโรธสุตฺตํ

[31] ‘‘นวยิเม, ภิกฺขเว, อนุปุพฺพนิโรธาฯ กตเม นว? ปฐมํ ฌานํ สมาปนฺนสฺส กามสญฺญา [อามิสฺสสญฺญา (สฺยา.)] นิรุทฺธา โหติ; ทุติยํ ฌานํ สมาปนฺนสฺส วิตกฺกวิจารา นิรุทฺธา โหนฺติ; ตติยํ ฌานํ สมาปนฺนสฺส ปีติ นิรุทฺธา โหติ; จตุตฺถํ ฌานํ สมาปนฺนสฺส อสฺสาสปสฺสาสา นิรุทฺธา โหนฺติ; อากาสานญฺจายตนํ สมาปนฺนสฺส รูปสญฺญา นิรุทฺธา โหติ; วิญฺญาณญฺจายตนํ สมาปนฺนสฺส อากาสานญฺจายตนสญฺญา นิรุทฺธา โหติ; อากิญฺจญฺญายตนํ สมาปนฺนสฺส วิญฺญาณญฺจายตนสญฺญา นิรุทฺธา โหติ ; เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ สมาปนฺนสฺส อากิญฺจญฺญายตนสญฺญา นิรุทฺธา โหติ; สญฺญาเวทยิตนิโรธํ สมาปนฺนสฺส สญฺญา จ เวทนา จ นิรุทฺธา โหนฺติฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, นว อนุปุพฺพนิโรธา’’ติ [ที. นิ. 3.344, 349]ฯ เอกาทสมํฯ

สตฺตาวาสวคฺโค ตติโยฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

ติฐานํ ขฬุงฺโก ตณฺหา, สตฺตปญฺญา สิลายุโป;

ทฺเว เวรา ทฺเว อาฆาตานิ, อนุปุพฺพนิโรเธน จาติฯ

4. มหาวคฺโค

1. อนุปุพฺพวิหารสุตฺตํ

[32] [ที. นิ. 3.344, 359] ‘‘นวยิเม , ภิกฺขเว, อนุปุพฺพวิหาราฯ กตเม นว? [เอตฺถ สี. ปี. โปตฺถเกสุ ‘‘อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ วิวิจฺเจว กาเมหี’’ ติอาทินา วิตฺถเรน ปาโฐ ทิสฺสติ] ปฐมํ ฌานํ, ทุติยํ ฌานํ, ตติยํ ฌานํ, จตุตฺถํ ฌานํ, อากาสานญฺจายตนํ, วิญฺญาณญฺจายตนํ, อากิญฺจญฺญายตนํ, เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ, สญฺญาเวทยิตนิโรโธ – อิเม โข, ภิกฺขเว, นว อนุปุพฺพวิหารา’’ติฯ ปฐมํฯ