เมนู

‘‘กตมญฺจ , ภิกฺขเว, สงฺคาหพลํ? จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, สงฺคหวตฺถูนิ – ทานํ, เปยฺยวชฺชํ, อตฺถจริยา, สมานตฺตตาฯ เอตทคฺคํ, ภิกฺขเว, ทานานํ ยทิทํ ธมฺมทานํฯ เอตทคฺคํ, ภิกฺขเว, เปยฺยวชฺชานํ ยทิทํ อตฺถิกสฺส โอหิตโสตสฺส ปุนปฺปุนํ ธมฺมํ เทเสติฯ เอตทคฺคํ, ภิกฺขเว, อตฺถจริยานํ ยทิทํ อสฺสทฺธํ สทฺธาสมฺปทาย สมาทเปติ นิเวเสติ ปติฏฺฐาเปติ, ทุสฺสีลํ สีลสมฺปทาย… เป.… มจฺฉริํ จาคสมฺปทาย…เป.… ทุปฺปญฺญํ ปญฺญาสมฺปทาย สมาทเปติ นิเวเสติ ปติฏฺฐาเปติฯ เอตทคฺคํ, ภิกฺขเว, สมานตฺตตานํ ยทิทํ โสตาปนฺโน โสตาปนฺนสฺส สมานตฺโต, สกทาคามี สกทาคามิสฺส สมานตฺโต, อนาคามี อนาคามิสฺส สมานตฺโต, อรหา อรหโต สมานตฺโตฯ อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, สงฺคาหพลํฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, จตฺตาริ พลานิฯ

‘‘อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ พเลหิ สมนฺนาคโต อริยสาวโก ปญฺจ ภยานิ สมติกฺกนฺโต โหติฯ กตมานิ ปญฺจ? อาชีวิกภยํ, อสิโลกภยํ, ปริสสารชฺชภยํ, มรณภยํ , ทุคฺคติภยํฯ ส โข โส, ภิกฺขเว, อริยสาวโก อิติ ปฏิสญฺจิกฺขติ – ‘นาหํ อาชีวิกภยสฺส ภายามิฯ กิสฺสาหํ อาชีวิกภยสฺส ภายิสฺสามิ? อตฺถิ เม จตฺตาริ พลานิ – ปญฺญาพลํ, วีริยพลํ, อนวชฺชพลํ, สงฺคาหพลํฯ ทุปฺปญฺโญ โข อาชีวิกภยสฺส ภาเยยฺยฯ กุสีโต อาชีวิกภยสฺส ภาเยยฺยฯ สาวชฺชกายกมฺมนฺตวจีกมฺมนฺตมโนกมฺมนฺโต อาชีวิกภยสฺส ภาเยยฺยฯ อสงฺคาหโก อาชีวิกภยสฺส ภาเยยฺยฯ นาหํ อสิโลกภยสฺส ภายามิ…เป.… นาหํ ปริสสารชฺชภยสฺส ภายามิ…เป.… นาหํ มรณภยสฺส ภายามิ…เป.… นาหํ ทุคฺคติภยสฺส ภายามิฯ กิสฺสาหํ ทุคฺคติภยสฺส ภายิสฺสามิ? อตฺถิ เม จตฺตาริ พลานิ – ปญฺญาพลํ, วีริยพลํ, อนวชฺชพลํ, สงฺคาหพลํฯ ทุปฺปญฺโญ โข ทุคฺคติภยสฺส ภาเยยฺยฯ กุสีโต ทุคฺคติภยสฺส ภาเยยฺยฯ สาวชฺชกายกมฺมนฺตวจีกมฺมนฺตมโนกมฺมนฺโต ทุคฺคติภยสฺส ภาเยยฺยฯ อสงฺคาหโก ทุคฺคติภยสฺส ภาเยยฺยฯ อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ พเลหิ สมนฺนาคโต อริยสาวโก อิมานิ ปญฺจ ภยานิ สมติกฺกนฺโต โหตี’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. เสวนาสุตฺตํ

[6] ตตฺร โข อายสฺมา สาริปุตฺโต ภิกฺขู อามนฺเตสิ…เป.… อายสฺมา สาริปุตฺโต เอตทโวจ –

‘‘ปุคฺคโลปิ , อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปิฯ จีวรมฺปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺพํ – เสวิตพฺพมฺปิ อเสวิตพฺพมฺปิฯ ปิณฺฑปาโตปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปิฯ เสนาสนมฺปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺพํ – เสวิตพฺพมฺปิ อเสวิตพฺพมฺปิฯ คามนิคโมปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปิฯ ชนปทปเทโสปิ อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปิฯ

‘‘‘ปุคฺคโลปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ โข ปเนตํ วุตฺตํฯ กิญฺเจตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํ? ตตฺถ ยํ ชญฺญา ปุคฺคลํ – ‘อิมํ โข เม ปุคฺคลํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ; เย จ โข เม ปพฺพชิเตน ชีวิตปริกฺขารา สมุทาเนตพฺพา จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารา เต จ กสิเรน สมุทาคจฺฉนฺติ; ยสฺส จมฺหิ อตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โส จ เม สามญฺญตฺโถ น ภาวนาปาริปูริํ คจฺฉตี’ติ, เตนาวุโส, ปุคฺคเลน โส ปุคฺคโล รตฺติภาคํ วา ทิวสภาคํ วา สงฺขาปิ อนาปุจฺฉา ปกฺกมิตพฺพํ นานุพนฺธิตพฺโพฯ

‘‘ตตฺถ ยํ ชญฺญา ปุคฺคลํ – ‘อิมํ โข เม ปุคฺคลํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ; เย จ โข เม ปพฺพชิเตน ชีวิตปริกฺขารา สมุทาเนตพฺพา จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารา เต จ อปฺปกสิเรน สมุทาคจฺฉนฺติ; ยสฺส จมฺหิ อตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โส จ เม สามญฺญตฺโถ น ภาวนาปาริปูริํ คจฺฉตี’ติ, เตนาวุโส, ปุคฺคเลน โส ปุคฺคโล สงฺขาปิ อนาปุจฺฉา ปกฺกมิตพฺพํ นานุพนฺธิตพฺโพฯ

‘‘ตตฺถ ยํ ชญฺญา ปุคฺคลํ – ‘อิมํ โข เม ปุคฺคลํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ; เย จ โข เม ปพฺพชิเตน ชีวิตปริกฺขารา สมุทาเนตพฺพา จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารา เต จ กสิเรน สมุทาคจฺฉนฺติ; ยสฺส จมฺหิ อตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โส จ เม สามญฺญตฺโถ ภาวนาปาริปูริํ คจฺฉตี’ติ, เตนาวุโส, ปุคฺคเลน โส ปุคฺคโล สงฺขาปิ อนุพนฺธิตพฺโพ น ปกฺกมิตพฺพํฯ

‘‘ตตฺถ ยํ ชญฺญา ปุคฺคลํ – ‘อิมํ โข เม ปุคฺคลํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ; เย จ โข เม ปพฺพชิเตน ชีวิตปริกฺขารา สมุทาเนตพฺพา จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารา เต จ อปฺปกสิเรน สมุทาคจฺฉนฺติ; ยสฺส จมฺหิ อตฺถาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โส จ เม สามญฺญตฺโถ ภาวนาปาริปูริํ คจฺฉตี’ติ, เตนาวุโส, ปุคฺคเลน โส ปุคฺคโล ยาวชีวํ อนุพนฺธิตพฺโพ น ปกฺกมิตพฺพํ อปิ ปนุชฺชมาเนน [ปณุชฺชมาเนน (?)]ฯ ‘ปุคฺคโลปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ ยํ ตํ วุตฺตํ, อิทเมตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํฯ

‘‘‘จีวรมฺปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺพํ – เสวิตพฺพมฺปิ อเสวิตพฺพมฺปี’ติ, อิติ โข ปเนตํ วุตฺตํฯ กิญฺเจตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํ? ตตฺถ ยํ ชญฺญา จีวรํ – ‘อิทํ โข เม จีวรํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’ติ, เอวรูปํ จีวรํ น เสวิตพฺพํ ฯ ตตฺถ ยํ ชญฺญา จีวรํ – ‘อิทํ โข เม จีวรํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺตี’ติ, เอวรูปํ จีวรํ เสวิตพฺพํฯ ‘จีวรมฺปิ , อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺพํ – เสวิตพฺพมฺปิ อเสวิตพฺพมฺปี’ติ, อิติ ยํ ตํ วุตฺตํ, อิทเมตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํฯ

‘‘‘ปิณฺฑปาโตปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ โข ปเนตํ วุตฺตํฯ กิญฺเจตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํ? ตตฺถ ยํ ชญฺญา ปิณฺฑปาตํ – ‘อิมํ โข เม ปิณฺฑปาตํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’ติ, เอวรูโป ปิณฺฑปาโต น เสวิตพฺโพฯ ตตฺถ ยํ ชญฺญา ปิณฺฑปาตํ – ‘อิมํ โข เม ปิณฺฑปาตํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺตี’ติ, เอวรูโป ปิณฺฑปาโต เสวิตพฺโพฯ ‘ปิณฺฑปาโตปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ ยํ ตํ วุตฺตํ, อิทเมตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํฯ

‘‘‘เสนาสนมฺปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺพํ – เสวิตพฺพมฺปิ อเสวิตพฺพมฺปี’ติ, อิติ โข ปเนตํ วุตฺตํฯ กิญฺเจตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํ? ตตฺถ ยํ ชญฺญา เสนาสนํ – ‘‘อิทํ โข เม เสนาสนํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’ติ, เอวรูปํ เสนาสนํ น เสวิตพฺพํฯ

ตตฺถ ยํ ชญฺญา เสนาสนํ – ‘อิทํ โข เม เสนาสนํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ , กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺตี’ติ, เอวรูปํ เสนาสนํ เสวิตพฺพํฯ ‘เสนาสนมฺปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺพํ – เสวิตพฺพมฺปิ อเสวิตพฺพมฺปี’ติ, อิติ ยํ ตํ วุตฺตํ, อิทเมตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํฯ

‘‘‘คามนิคโมปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ โข ปเนตํ วุตฺตํฯ กิญฺเจตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํ? ตตฺถ ยํ ชญฺญา คามนิคมํ – ‘อิมํ โข เม คามนิคมํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’ติ, เอวรูโป คามนิคโม น เสวิตพฺโพฯ ตตฺถ ยํ ชญฺญา คามนิคมํ – ‘อิมํ โข, เม คามนิคมํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺตี’ติ, เอวรูโป คามนิคโม เสวิตพฺโพฯ ‘คามนิคโมปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ ยํ ตํ วุตฺตํ, อิทเมตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํฯ

‘‘‘ชนปทปเทโสปิ , อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ โข ปเนตํ วุตฺตํฯ กิญฺเจตํ ปฏิจฺจ วุตฺตํ? ตตฺถ ยํ ชญฺญา ชนปทปเทสํ – ‘อิมํ โข เม ชนปทปเทสํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตี’ติ, เอวรูโป ชนปทปเทโส น เสวิตพฺโพฯ ตตฺถ ยํ ชญฺญา ชนปทปเทสํ – ‘อิมํ โข เม ชนปทปเทสํ เสวโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺตี’ติ, เอวรูโป ชนปทปเทโส เสวิตพฺโพฯ ‘ชนปทปเทโสปิ, อาวุโส, ทุวิเธน เวทิตพฺโพ – เสวิตพฺโพปิ อเสวิตพฺโพปี’ติ, อิติ ยํ ตํ วุตฺตํ, อิทเมตํ ปฏิจฺจ วุตฺต’’นฺติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. สุตวาสุตฺตํ

[7] เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ คิชฺฌกูเฏ ปพฺพเตฯ อถ โข สุตวา ปริพฺพาชโก เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควตา สทฺธิํ สมฺโมทิฯ สมฺโมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข สุตวา ปริพฺพาชโก ภควนฺตํ เอตทโวจ –

‘‘เอกมิทาหํ, ภนฺเต, สมยํ ภควา อิเธว ราชคเห วิหรามิ คิริพฺพเชฯ