‘‘ยํ ภตฺตา อาหรติ ธนํ วา ธญฺญํ วา รชตํ วา ชาตรูปํ วา ตํ อารกฺเขน คุตฺติยา สมฺปาเทติ, ตตฺถ จ โหติ อธุตฺตี อเถนี อโสณฺฑี อวินาสิกาฯ
‘‘อุปาสิกา โข ปน โหติ พุทฺธํ สรณํ คตา ธมฺมํ สรณํ คตา สงฺฆํ สรณํ คตาฯ
‘‘สีลวตี โข ปน โหติ – ปาณาติปาตา ปฏิวิรตา…เป.… สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานา ปฏิวิรตา…เป.…ฯ
‘‘จาควตี โข ปน โหติ วิคตมลมจฺเฉเรน เจตสา อคารํ อชฺฌาวสติ มุตฺตจาคา ปยตปาณินี โวสฺสคฺครตา ยาจโยคา ทานสํวิภาครตาฯ
‘‘อิเมหิ โข, นกุลมาเต, อฏฺฐหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม กายสฺส เภทา ปรํ มรณา มนาปกายิกานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชตี’’ติฯ
‘‘โย นํ ภรติ สพฺพทา, นิจฺจํ อาตาปิ อุสฺสุโก;
ตํ สพฺพกามทํ โปสํ, ภตฺตารํ นาติมญฺญติฯ
‘‘น จาปิ โสตฺถิ ภตฺตารํ, อิสฺสาวาเทน โรสเย;
ภตฺตุ จ ครุโน สพฺเพ, ปฏิปูเชติ ปณฺฑิตาฯ
‘‘อุฏฺฐาหิกา อนลสา, สงฺคหิตปริชฺชนา;
ภตฺตุ มนาปํ จรติ, สมฺภตํ อนุรกฺขติฯ
‘‘ยา เอวํ วตฺตติ นารี, ภตฺตุ ฉนฺทวสานุคา;
มนาปา นาม เต [มนาปกายิกา (สี.)] เทวา, ยตฺถ สา อุปปชฺชตี’’ติฯ อฏฺฐมํ;
9. ปฐมอิธโลกิกสุตฺตํ
[49] เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ ปุพฺพาราเม มิคารมาตุปาสาเทฯ อถ โข วิสาขา มิคารมาตา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ…เป.…ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข วิสาขํ มิคารมาตรํ ภควา เอตทโวจ –
‘‘จตูหิ โข, วิสาเข, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม อิธโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ, อยํส โลโก อารทฺโธ โหติฯ กตเมหิ จตูหิ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม สุสํวิหิตกมฺมนฺโต โหติ, สงฺคหิตปริชโน, ภตฺตุ มนาปํ จรติ, สมฺภตํ อนุรกฺขติฯ
‘‘กถญฺจ , วิสาเข, มาตุคาโม สุสํวิหิตกมฺมนฺโต โหติ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม เย เต ภตฺตุ อพฺภนฺตรา กมฺมนฺตา – อุณฺณาติ วา กปฺปาสาติ วา – ตตฺถ ทกฺขา โหติ อนลสา ตตฺรุปายาย วีมํสาย สมนฺนาคตา อลํ กาตุํ อลํ สํวิธาตุํฯ เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม สุสํวิหิตกมฺมนฺโต โหติฯ
‘‘กถญฺจ, วิสาเข, มาตุคาโม สงฺคหิตปริชโน โหติ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม โย โส ภตฺตุ อพฺภนฺตโร อนฺโตชโน – ทาสาติ วา เปสฺสาติ วา กมฺมกราติ วา – เตสํ กตญฺจ กตโต ชานาติ อกตญฺจ อกตโต ชานาติ, คิลานกานญฺจ พลาพลํ ชานาติ ขาทนียํ โภชนียญฺจสฺส ปจฺจํเสน สํวิภชติฯ เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม สงฺคหิตปริชโน โหติฯ
‘‘กถญฺจ, วิสาเข, มาตุคาโม ภตฺตุ มนาปํ จรติ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม ยํ ภตฺตุ อมนาปสงฺขาตํ ตํ ชีวิตเหตุปิ น อชฺฌาจรติฯ เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม ภตฺตุ มนาปํ จรติฯ
‘‘กถญฺจ, วิสาเข, มาตุคาโม สมฺภตํ อนุรกฺขติ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม ยํ ภตฺตา อาหรติ ธนํ วา ธญฺญํ วา รชตํ วา ชาตรูปํ วา ตํ อารกฺเขน คุตฺติยา สมฺปาเทติ, ตตฺถ จ โหติ อธุตฺตี อเถนี อโสณฺฑี อวินาสิกาฯ เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม สมฺภตํ อนุรกฺขติฯ อิเมหิ โข, วิสาเข, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม อิธโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ, อยํส โลโก อารทฺโธ โหติฯ
‘‘จตูหิ โข , วิสาเข, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม ปรโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ, ปรโลโก อารทฺโธ โหติฯ กตเมหิ จตูหิ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม สทฺธาสมฺปนฺโน โหติ, สีลสมฺปนฺโน โหติ, จาคสมฺปนฺโน โหติ, ปญฺญาสมฺปนฺโน โหติฯ
‘‘กถญฺจ , วิสาเข, มาตุคาโม สทฺธาสมฺปนฺโน โหติ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม สทฺโธ โหติ, สทฺทหติ ตถาคตสฺส โพธิํ – ‘อิติปิ โส ภควา อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน สุคโต โลกวิทู อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถิ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควา’ติฯ เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม สทฺธาสมฺปนฺโน โหติฯ
‘‘กถญฺจ, วิสาเข, มาตุคาโม สีลสมฺปนฺโน โหติ? อิธ , วิสาเข, มาตุคาโม ปาณาติปาตา ปฏิวิรโต โหติ…เป.… สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานา ปฏิวิรโต โหติฯ เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม สีลสมฺปนฺโน โหติฯ
‘‘กถญฺจ , วิสาเข, มาตุคาโม จาคสมฺปนฺโน โหติ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม วิคตมลมจฺเฉเรน เจตสา อคารํ อชฺฌาวสติ มุตฺตจาคา ปยตปาณินี โวสฺสคฺครตา ยาจโยคา ทานสํวิภาครตาฯ เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม จาคสมฺปนฺโน โหติฯ
‘‘กถญฺจ, วิสาเข, มาตุคาโม ปญฺญาสมฺปนฺโน โหติ? อิธ, วิสาเข, มาตุคาโม ปญฺญวา โหติ…เป.… เอวํ โข, วิสาเข, มาตุคาโม ปญฺญาสมฺปนฺโน โหติฯ อิเมหิ โข, วิสาเข, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม ปรโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ, ปรโลโก อารทฺโธ โหตี’’ติฯ
‘‘สุสํวิหิตกมฺมนฺตา, สงฺคหิตปริชฺชนา;
ภตฺตุ มนาปํ จรติ, สมฺภตํ อนุรกฺขติฯ
‘‘สทฺธา สีเลน สมฺปนฺนา, วทญฺญู วีตมจฺฉรา;
นิจฺจํ มคฺคํ วิโสเธติ, โสตฺถานํ สมฺปรายิกํฯ
‘‘อิจฺเจเต อฏฺฐ ธมฺมา จ, ยสฺสา วิชฺชนฺติ นาริยา;
ตมฺปิ สีลวติํ อาหุ, ธมฺมฏฺฐํ สจฺจวาทินิํฯ
‘‘โสฬสาการสมฺปนฺนา, อฏฺฐงฺคสุสมาคตา;
ตาทิสี สีลวตี อุปาสิกา;
อุปปชฺชติ เทวโลกํ มนาป’’นฺติฯ นวมํ;
10. ทุติยอิธโลกิกสุตฺตํ
[50] ‘‘จตูหิ , ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม อิธโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ, อยํส โลโก อารทฺโธ โหติฯ กตเมหิ จตูหิ? อิธ , ภิกฺขเว, มาตุคาโม สุสํวิหิตกมฺมนฺโต โหติ, สงฺคหิตปริชโน, ภตฺตุ มนาปํ จรติ, สมฺภตํ อนุรกฺขติฯ
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สุสํวิหิตกมฺมนฺโต โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม เย เต ภตฺตุ อพฺภนฺตรา กมฺมนฺตา…เป.… เอวํ โข, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สุสํวิหิตกมฺมนฺโต โหติฯ
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สงฺคหิตปริชโน โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม โย โส ภตฺตุ อพฺภนฺตโร อนฺโตชโน…เป.… เอวํ โข, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สงฺคหิตปริชโน โหติฯ
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, มาตุคาโม ภตฺตุ มนาปํ จรติ? อิธ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม ยํ ภตฺตุ อมนาปสงฺขาตํ ตํ ชีวิตเหตุปิ น อชฺฌาจรติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, มาตุคาโม ภตฺตุ มนาปํ จรติฯ
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สมฺภตํ อนุรกฺขติ? อิธ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม ยํ ภตฺตา อาหรติ…เป.… เอวํ โข, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สมฺภตํ อนุรกฺขติฯ อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม อิธโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ, อยํส โลโก อารทฺโธ โหติฯ
‘‘จตูหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต มาตุคาโม ปรโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ, ปรโลโก อารทฺโธ โหติฯ กตเมหิ จตูหิ? อิธ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สทฺธาสมฺปนฺโน โหติ, สีลสมฺปนฺโน โหติ, จาคสมฺปนฺโน โหติ, ปญฺญาสมฺปนฺโน โหติฯ
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สทฺธาสมฺปนฺโน โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สทฺโธ โหติ…เป.… เอวํ โข, ภิกฺขเว, มาตุคาโม สทฺธาสมฺปนฺโน โหติฯ
