อฏฺฐกาทินิปาต,ปาฬิ 72 ปณฺเณ

โส ตํ จิตฺตํ ทหติ, ตํ จิตฺตํ อธิฏฺฐาติ , ตํ จิตฺตํ ภาเวติฯ ตสฺส ตํ จิตฺตํ หีเน วิมุตฺตํ, อุตฺตริ อภาวิตํ, ตตฺรูปปตฺติยา สํวตฺตติฯ กายสฺส เภทา ปรํ มรณา ปรนิมฺมิตวสวตฺตีนํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชติฯ ตญฺจ โข สีลวโต วทามิ, โน ทุสฺสีลสฺสฯ อิชฺฌติ, ภิกฺขเว, สีลวโต เจโตปณิธิ วิสุทฺธตฺตาฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ทานํ เทติ สมณสฺส วา พฺราหฺมณสฺส วา อนฺนํ ปานํ วตฺถํ ยานํ มาลาคนฺธวิเลปนํ เสยฺยาวสถปทีเปยฺยํฯ โส ยํ เทติ ตํ ปจฺจาสีสติฯ ตสฺส สุตํ โหติ – ‘พฺรหฺมกายิกา เทวา ทีฆายุกา วณฺณวนฺโต สุขพหุลา’ติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘อโห วตาหํ กายสฺส เภทา ปรํ มรณา พฺรหฺมกายิกานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺเชยฺย’นฺติฯ โส ตํ จิตฺตํ ทหติ, ตํ จิตฺตํ อธิฏฺฐาติ, ตํ จิตฺตํ ภาเวติฯ ตสฺส ตํ จิตฺตํ หีเน วิมุตฺตํ, อุตฺตริ อภาวิตํ, ตตฺรูปปตฺติยา สํวตฺตติฯ กายสฺส เภทา ปรํ มรณา พฺรหฺมกายิกานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชติฯ ตญฺจ โข สีลวโต วทามิ, โน ทุสฺสีลสฺส; วีตราคสฺส, โน สราคสฺสฯ อิชฺฌติ, ภิกฺขเว, สีลวโต เจโตปณิธิ วีตราคตฺตาฯ อิมา โข, ภิกฺขเว, อฏฺฐ ทานูปปตฺติโย’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. ปุญฺญกิริยวตฺถุสุตฺตํ

[36] ‘‘ตีณิมานิ, ภิกฺขเว, ปุญฺญกิริยวตฺถูนิฯ กตมานิ ตีณิ? ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ [ปุญฺญกิริยวตฺถุํ (สี. ปี.) เอวมุปริปิ], สีลมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ, ภาวนามยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุฯ อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺจสฺส ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ ปริตฺตํ กตํ โหติ, สีลมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ ปริตฺตํ กตํ โหติ, ภาวนามยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ [ปุญฺญกิริยวตฺถุ (สฺยา.)] นาภิสมฺโภติฯ โส กายสฺส เภทา ปรํ มรณา มนุสฺสโทภคฺยํ อุปปชฺชติฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺจสฺส ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ มตฺตโส กตํ โหติ, สีลมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ มตฺตโส กตํ โหติ, ภาวนามยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ นาภิสมฺโภติฯ โส กายสฺส เภทา ปรํ มรณา มนุสฺสโสภคฺยํ อุปปชฺชติฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว , เอกจฺจสฺส ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ อธิมตฺตํ กตํ โหติ, สีลมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ อธิมตฺตํ กตํ โหติ, ภาวนามยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ นาภิสมฺโภติฯ โส กายสฺส เภทา ปรํ มรณา จาตุมหาราชิกานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว, จตฺตาโร มหาราชาโน ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ อติเรกํ กริตฺวา, สีลมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ อติเรกํ กริตฺวา, จาตุมหาราชิเก เทเว ทสหิ ฐาเนหิ อธิคณฺหนฺติ – ทิพฺเพน อายุนา, ทิพฺเพน วณฺเณน, ทิพฺเพน สุเขน, ทิพฺเพน ยเสน, ทิพฺเพน อาธิปเตยฺเยน, ทิพฺเพหิ รูเปหิ, ทิพฺเพหิ สทฺเทหิ, ทิพฺเพหิ คนฺเธหิ, ทิพฺเพหิ รเสหิ, ทิพฺเพหิ โผฏฺฐพฺเพหิฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺจสฺส ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ อธิมตฺตํ กตํ โหติ, สีลมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุ อธิมตฺตํ กตํ โหติ, ภาวนามยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ นาภิสมฺโภติฯ โส กายสฺส เภทา ปรํ มรณา ปรนิมฺมิตวสวตฺตีนํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชติฯ ตตฺร, ภิกฺขเว, วสวตฺตี เทวปุตฺโต ทานมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ อติเรกํ กริตฺวา, สีลมยํ ปุญฺญกิริยวตฺถุํ อติเรกํ กริตฺวา, ปรนิมฺมิตวสวตฺตีเทเว ทสหิ ฐาเนหิ อธิคณฺหาติ – ทิพฺเพน อายุนา, ทิพฺเพน วณฺเณน, ทิพฺเพน สุเขน, ทิพฺเพน ยเสน, ทิพฺเพน อาธิปเตยฺเยน, ทิพฺเพหิ รูเปหิ, ทิพฺเพหิ สทฺเทหิ, ทิพฺเพหิ คนฺเธหิ, ทิพฺเพหิ รเสหิ, ทิพฺเพหิ โผฏฺฐพฺเพหิฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ตีณิ ปุญฺญกิริยวตฺถูนี’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. สปฺปุริสทานสุตฺตํ

[37] ‘‘อฏฺฐิมานิ, ภิกฺขเว, สปฺปุริสทานานิฯ กตมานิ อฏฺฐ? สุจิํ เทติ, ปณีตํ เทติ, กาเลน เทติ, กปฺปิยํ เทติ, วิเจยฺย เทติ, อภิณฺหํ เทติ, ททํ จิตฺตํ ปสาเทติ, ทตฺวา อตฺตมโน โหติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, อฏฺฐ สปฺปุริสทานานี’’ติฯ

‘‘สุจิํ ปณีตํ กาเลน, กปฺปิยํ ปานโภชนํ;

อภิณฺหํ ททาติ ทานํ, สุเขตฺเตสุ [สุเขตฺเต (สี. ปี.)] พฺรหฺมจาริสุฯ

‘‘เนว [น จ (สี. ปี.)] วิปฺปฏิสาริสฺส, จชิตฺวา อามิสํ พหุํ;

เอวํ ทินฺนานิ ทานานิ, วณฺณยนฺติ วิปสฺสิโนฯ

‘‘เอวํ ยชิตฺวา เมธาวี, สทฺโธ มุตฺเตน เจตสา;

อพฺยาพชฺฌํ [อพฺยาปชฺฌํ (ก.) อ. นิ. 4.40; 6.37] สุขํ โลกํ, ปณฺฑิโต อุปปชฺชตี’’ติฯ สตฺตมํ;