เมนู

8. อลํสุตฺตํ

[78] [อ. นิ. 8.62] ตตฺร โข อายสฺมา สาริปุตฺโต ภิกฺขู อามนฺเตสิ…เป.… ฉหาวุโส, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, อลํ ปเรสํฯ กตเมหิ ฉหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; ธาตานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน จ โหติ; กลฺยาณวาโจ จ โหติ กลฺยาณวากฺกรโณ, โปริยา วาจาย สมนฺนาคโต วิสฺสฏฺฐาย อเนลคฬาย อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยา; สนฺทสฺสโก จ โหติ สมาทปโก สมุตฺเตชโก สมฺปหํสโก สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, ฉหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, อลํ ปเรสํฯ

‘‘ปญฺจหาวุโส, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, อลํ ปเรสํฯ กตเมหิ ปญฺจหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ น เหว โข ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; ธาตานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน จ โหติ; กลฺยาณวาโจ จ โหติ…เป.… สนฺทสฺสโก จ โหติ…เป.… สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, ปญฺจหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, อลํ ปเรสํฯ

‘‘จตูหาวุโส, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, นาลํ ปเรสํ ฯ กตเมหิ จตูหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; ธาตานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน จ โหติ; โน จ กลฺยาณวาโจ โหติ…เป.… โน จ สนฺทสฺสโก โหติ…เป.… สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, นาลํ ปเรสํฯ

‘‘จตูหาวุโส , ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ ปเรสํ, นาลํ อตฺตโนฯ

กตเมหิ จตูหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; โน จ ธาตานํ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; โน จ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน โหติ; กลฺยาณวาโจ จ โหติ…เป.… สนฺทสฺสโก จ โหติ…เป.… สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ ปเรสํ, นาลํ อตฺตโนฯ

‘‘ตีหาวุโส, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, นาลํ ปเรสํฯ กตเมหิ ตีหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ น เหว โข ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; ธาตานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน จ โหติ; โน จ กลฺยาณวาโจ โหติ…เป.… โน จ สนฺทสฺสโก โหติ…เป.… สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, ตีหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, นาลํ ปเรสํฯ

‘‘ตีหาวุโส , ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ ปเรสํ, นาลํ อตฺตโนฯ กตเมหิ ตีหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ น เหว โข ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; สุตานญฺจ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; โน จ ธาตานํ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; โน จ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน โหติ; กลฺยาณวาโจ จ โหติ…เป.… อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยา, สนฺทสฺสโก จ โหติ…เป.… สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, ตีหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ ปเรสํ, นาลํ อตฺตโนฯ

‘‘ทฺวีหาวุโส, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, นาลํ ปเรสํฯ กตเมหิ ทฺวีหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ น เหว โข ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; โน จ สุตานํ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; ธาตานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน จ โหติ; โน จ กลฺยาณวาโจ โหติ…เป.… โน จ สนฺทสฺสโก โหติ…เป.… สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, ทฺวีหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ อตฺตโน, นาลํ ปเรสํฯ

‘‘ทฺวีหาวุโส , ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ ปเรสํ, นาลํ อตฺตโนฯ

กตเมหิ ทฺวีหิ? อิธาวุโส, ภิกฺขุ น เหว โข ขิปฺปนิสนฺติ จ โหติ กุสเลสุ ธมฺเมสุ; โน จ สุตานํ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ; โน จ ธาตานํ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ; โน จ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฏิปนฺโน โหติ; กลฺยาณวาโจ จ โหติ กลฺยาณวากฺกรโณ , โปริยา วาจาย สมนฺนาคโต วิสฺสฏฺฐาย อเนลคฬาย อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยา; สนฺทสฺสโก จ โหติ สมาทปโก สมุตฺเตชโก สมฺปหํสโก สพฺรหฺมจารีนํฯ อิเมหิ โข, อาวุโส, ทฺวีหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ อลํ ปเรสํ, นาลํ อตฺตโน’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ปริหานสุตฺตํ

[79] ‘‘อฏฺฐิเม, ภิกฺขเว, ธมฺมา เสขสฺส ภิกฺขุโน ปริหานาย สํวตฺตนฺติฯ กตเม อฏฺฐ? กมฺมารามตา, ภสฺสารามตา, นิทฺทารามตา, สงฺคณิการามตา, อินฺทฺริเยสุ อคุตฺตทฺวารตา, โภชเน อมตฺตญฺญุตา, สํสคฺคารามตา, ปปญฺจารามตา – อิเม โข, ภิกฺขเว, อฏฺฐ ธมฺมา เสขสฺส ภิกฺขุโน ปริหานาย สํวตฺตนฺติฯ

‘‘อฏฺฐิเม, ภิกฺขเว, ธมฺมา เสขสฺส ภิกฺขุโน อปริหานาย สํวตฺตนฺติฯ กตเม อฏฺฐ? น กมฺมารามตา, น ภสฺสารามตา, น นิทฺทารามตา, น สงฺคณิการามตา, อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวารตา, โภชเน มตฺตญฺญุตา, อสํสคฺคารามตา, นิปฺปปญฺจารามตา – อิเม โข, ภิกฺขเว, อฏฺฐ ธมฺมา เสขสฺส ภิกฺขุโน อปริหานาย สํวตฺตนฺตี’’ติฯ นวมํฯ

10. กุสีตารมฺภวตฺถุสุตฺตํ

[80] [ทิ. นิ. 3.334, 358] ‘‘อฏฺฐิมานิ , ภิกฺขเว, กุสีตวตฺถูนิฯ กตมานิ อฏฺฐ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา กมฺมํ กตฺตพฺพํ โหติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘กมฺมํ โข เม กตฺตพฺพํ ภวิสฺสติฯ กมฺมํ โข ปน เม กโรนฺตสฺส กาโย กิลมิสฺสติฯ หนฺทาหํ นิปชฺชามี’ติฯ โส นิปชฺชติ, น วีริยํ อารภติ อปฺปตฺตสฺส ปตฺติยา อนธิคตสฺส อธิคมาย อสจฺฉิกตสฺส สจฺฉิกิริยายฯ อิทํ, ภิกฺขเว, ปฐมํ กุสีตวตฺถุฯ

‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา กมฺมํ กตํ โหติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘อหํ โข กมฺมํ อกาสิํฯ กมฺมํ โข ปน เม กโรนฺตสฺส กาโย กิลนฺโตฯ หนฺทาหํ นิปชฺชามี’ติฯ โส นิปชฺชติ, น วีริยํ อารภติ อปฺปตฺตสฺส ปตฺติยา อนธิคตสฺส อธิคมาย อสจฺฉิกตสฺส สจฺฉิกิริยายฯ อิทํ, ภิกฺขเว, ทุติยํ กุสีตวตฺถุฯ