‘‘จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนา, จตฺตาโร จ ผเล ฐิตา;

เอส สงฺโฆ อุชุภูโต, ปญฺญาสีลสมาหิโตฯ

‘‘ยชมานานํ มนุสฺสานํ, ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ;

กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ, สงฺเฆ ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติฯ นวมํ;

10. ทุติยปุคฺคลสุตฺตํ

[60] ‘‘อฏฺฐิเม, ภิกฺขเว, ปุคฺคลา อาหุเนยฺยา…เป.… อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺสฯ กตเม อฏฺฐ? โสตาปนฺโน , โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺโน…เป.… อรหา, อรหตฺตาย ปฏิปนฺโนฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, อฏฺฐ ปุคฺคลา อาหุเนยฺยา…เป.… อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺสา’’ติฯ

‘‘จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนา, จตฺตาโร จ ผเล ฐิตา;

เอส สงฺโฆ สมุกฺกฏฺโฐ, สตฺตานํ อฏฺฐ ปุคฺคลาฯ

‘‘ยชมานานํ มนุสฺสานํ, ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ;

กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ, เอตฺถ ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติฯ ทสมํ;

โคตมีวคฺโค ปฐโมฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

โคตมี โอวาทํ สํขิตฺตํ, ทีฆชาณุ จ อุชฺชโย;

ภยา ทฺเว อาหุเนยฺยา จ, ทฺเว จ อฏฺฐ ปุคฺคลาติฯ

(7) 2. ภูมิจาลวคฺโค

1. อิจฺฉาสุตฺตํ

[61] [อ. นิ. 8.77] ‘‘อฏฺฐิเม , ภิกฺขเว, ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํฯ กตเม อฏฺฐ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปวิวิตฺตสฺส วิหรโต นิรายตฺตวุตฺติโน อิจฺฉา อุปฺปชฺชติ ลาภายฯ โส อุฏฺฐหติ ฆฏติ วายมติ ลาภายฯ ตสฺส อุฏฺฐหโต ฆฏโต วายมโต ลาภาย ลาโภ นุปฺปชฺชติฯ โส เตน อลาเภน โสจติ กิลมติ ปริเทวติ, อุรตฺตาฬิํ กนฺทติ, สมฺโมหํ อาปชฺชติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อิจฺโฉ วิหรติ ลาภาย , อุฏฺฐหติ ฆฏติ วายมติ ลาภาย, น จ ลาภี, โสจี จ ปริเทวี จ, จุโต จ สทฺธมฺมา’’’ฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปวิวิตฺตสฺส วิหรโต นิรายตฺตวุตฺติโน อิจฺฉา อุปฺปชฺชติ ลาภายฯ โส อุฏฺฐหติ ฆฏติ วายมติ ลาภายฯ ตสฺส อุฏฺฐหโต ฆฏโต วายมโต ลาภาย ลาโภ อุปฺปชฺชติฯ โส เตน ลาเภน มชฺชติ ปมชฺชติ ปมาทมาปชฺชติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อิจฺโฉ วิหรติ ลาภาย, อุฏฺฐหติ ฆฏติ วายมติ ลาภาย, ลาภี จ มที จ ปมาที จ, จุโต จ สทฺธมฺมา’’’ฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปวิวิตฺตสฺส วิหรโต นิรายตฺตวุตฺติโน อิจฺฉา อุปฺปชฺชติ ลาภายฯ โส น อุฏฺฐหติ น ฆฏติ น วายมติ ลาภายฯ ตสฺส อนุฏฺฐหโต อฆฏโต อวายมโต ลาภาย ลาโภ นุปฺปชฺชติฯ โส เตน อลาเภน โสจติ, กิลมติ, ปริเทวติ, อุรตฺตาฬิํ กนฺทติ, สมฺโมหํ อาปชฺชติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อิจฺโฉ วิหรติ ลาภาย, น อุฏฺฐหติ น ฆฏติ น วายมติ ลาภาย, น จ ลาภี, โสจี จ ปริเทวี จ, จุโต จ สทฺธมฺมา’’’ฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปวิวิตฺตสฺส วิหรโต นิรายตฺตวุตฺติโน อิจฺฉา อุปฺปชฺชติ ลาภายฯ โส น อุฏฺฐหติ, น ฆฏติ, น วายมติ ลาภายฯ ตสฺส อนุฏฺฐหโต, อฆฏโต, อวายมโต ลาภาย ลาโภ อุปฺปชฺชติฯ โส เตน ลาเภน มชฺชติ, ปมชฺชติ, ปมาทมาปชฺชติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อิจฺโฉ วิหรติ ลาภาย, น อุฏฺฐหติ น ฆฏติ น วายมติ ลาภาย, ลาภี จ มที จ, ปมาที จ, จุโต จ สทฺธมฺมา’’’ฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปวิวิตฺตสฺส วิหรโต นิรายตฺตวุตฺติโน อิจฺฉา อุปฺปชฺชติ ลาภายฯ โส อุฏฺฐหติ ฆฏติ วายมติ ลาภายฯ ตสฺส อุฏฺฐหโต ฆฏโต วายมโต ลาภาย ลาโภ นุปฺปชฺชติฯ โส เตน อลาเภน น โสจติ น กิลมติ น ปริเทวติ, น อุรตฺตาฬิํ กนฺทติ, น สมฺโมหํ อาปชฺชติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว – ‘ภิกฺขุ อิจฺโฉ วิหรติ ลาภาย, อุฏฺฐหติ ฆฏติ วายมติ ลาภาย, น จ ลาภี, น จ โสจี น จ ปริเทวี, อจฺจุโต จ สทฺธมฺมา’’’ฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปวิวิตฺตสฺส วิหรโต นิรายตฺตวุตฺติโน อิจฺฉา อุปฺปชฺชติ ลาภายฯ โส อุฏฺฐหติ ฆฏติ วายมติ ลาภายฯ