เมนู

9. ทุติยอภพฺพฏฺฐานสุตฺตํ

[93] ‘‘ฉยิมานิ, ภิกฺขเว, อภพฺพฏฺฐานานิฯ กตมานิ ฉ? อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล กญฺจิ [กิญฺจิ (ก.) วิภ. 809; ม. นิ. 3.127] สงฺขารํ นิจฺจโต อุปคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล กญฺจิ สงฺขารํ สุขโต อุปคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล กญฺจิ ธมฺมํ อตฺตโต อุปคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อานนฺตริยํ กมฺมํ [อานนฺตริยกมฺมํ (สี.), อนนฺตริยกมฺมํ (สฺยา. ปี.) อ. นิ. 4.162 ปสฺสิตพฺพํ] กาตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล โกตูหลมงฺคเลน สุทฺธิํ ปจฺจาคนฺตุํ , อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อิโต พหิทฺธา ทกฺขิเณยฺยํ คเวสิตุํฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ฉ อภพฺพฏฺฐานานี’’ติฯ นวมํฯ

10. ตติยอภพฺพฏฺฐานสุตฺตํ

[94] ‘‘ฉยิมานิ, ภิกฺขเว, อภพฺพฏฺฐานานิฯ กตมานิ ฉ? อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล มาตรํ ชีวิตา โวโรเปตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล ปิตรํ ชีวิตา โวโรเปตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อรหนฺตํ ชีวิตา โวโรเปตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล ตถาคตสฺส ทุฏฺเฐน จิตฺเตน โลหิตํ อุปฺปาเทตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล สงฺฆํ ภินฺทิตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อญฺญํ สตฺถารํ อุทฺทิสิตุํฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ฉ อภพฺพฏฺฐานานี’’ติฯ ทสมํฯ

11. จตุตฺถอภพฺพฏฺฐานสุตฺตํ

[95] ‘‘ฉยิมานิ , ภิกฺขเว, อภพฺพฏฺฐานานิฯ กตมานิ ฉ? อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล สยํกตํ สุขทุกฺขํ ปจฺจาคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล ปรํกตํ [ปรกตํ (สี. สฺยา.)] สุขทุกฺขํ ปจฺจาคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล สยํกตญฺจ ปรํกตญฺจ สุขทุกฺขํ ปจฺจาคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อสยํการํ อธิจฺจสมุปฺปนฺนํ สุขทุกฺขํ ปจฺจาคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อปรํการํ อธิจฺจสมุปฺปนฺนํ สุขทุกฺขํ ปจฺจาคนฺตุํ, อภพฺโพ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อสยํการญฺจ อปรํการญฺจ อธิจฺจสมุปฺปนฺนํ สุขทุกฺขํ ปจฺจาคนฺตุํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตถา หิสฺส, ภิกฺขเว, ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส เหตุ จ สุทิฏฺโฐ เหตุสมุปฺปนฺนา จ ธมฺมาฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ฉ อภพฺพฏฺฐานานี’’ติฯ เอกาทสมํฯ

สีติวคฺโค นวโมฯ [จตุตฺโถ (สฺยา. ก.)]

ตสฺสุทฺทานํ –

สีติภาวํ อาวรณํ, โวโรปิตา สุสฺสูสติ;

อปฺปหาย ปหีนาภพฺโพ, ตฏฺฐานา จตุโรปิ จาติฯ

10. อานิสํสวคฺโค

1. ปาตุภาวสุตฺตํ

[96] ‘‘ฉนฺนํ , ภิกฺขเว, ปาตุภาโว ทุลฺลโภ โลกสฺมิํฯ กตเมสํ ฉนฺนํ? ตถาคตสฺส อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ปาตุภาโว ทุลฺลโภ โลกสฺมิํ, ตถาคตปฺปเวทิตสฺส ธมฺมวินยสฺส เทเสตา ปุคฺคโล ทุลฺลโภ โลกสฺมิํ, อริยายตเน ปจฺจาชาติ ทุลฺลภา [ปจฺจาชาโต ทุลฺลโภ (สฺยา.)] โลกสฺมิํ, อินฺทฺริยานํ อเวกลฺลตา ทุลฺลภา โลกสฺมิํ, อชฬตา อเนฬมูคตา ทุลฺลภา โลกสฺมิํ, กุสเล ธมฺเม ฉนฺโท [กุสลธมฺมจฺฉนฺโท (สี. สฺยา. ปี.)] ทุลฺลโภ โลกสฺมิํฯ อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ฉนฺนํ ปาตุภาโว ทุลฺลโภ โลกสฺมิ’’นฺติฯ ปฐมํฯ

2. อานิสํสสุตฺตํ

[97] ‘‘ฉยิเม, ภิกฺขเว, อานิสํสา โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยายฯ กตเม ฉ? สทฺธมฺมนิยโต โหติ, อปริหานธมฺโม โหติ, ปริยนฺตกตสฺส ทุกฺขํ โหติ [ทุกฺขํ น โหติ (สฺยา. ปี. ก.)], อสาธารเณน ญาเณน สมนฺนาคโต โหติ, เหตุ จสฺส สุทิฏฺโฐ, เหตุสมุปฺปนฺนา จ ธมฺมาฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ฉ อานิสํสา โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยายา’’ติฯ ทุติยํฯ

3. อนิจฺจสุตฺตํ

[98] ‘‘‘โส วต, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ กญฺจิ สงฺขารํ นิจฺจโต สมนุปสฺสนฺโต อนุโลมิกาย ขนฺติยา สมนฺนาคโต ภวิสฺสตี’ติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติฯ ‘อนุโลมิกาย ขนฺติยา อสมนฺนาคโต สมฺมตฺตนิยามํ โอกฺกมิสฺสตี’ติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติฯ ‘สมฺมตฺตนิยามํ อโนกฺกมมาโน โสตาปตฺติผลํ วา สกทาคามิผลํ วา อนาคามิผลํ วา อรหตฺตํ [อรหตฺตผลํ (ก.) ปฏิ. ม. 3.36] วา สจฺฉิกริสฺสตี’ติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติฯ

‘‘‘โส วต, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สพฺพสงฺขาเร [สพฺพสงฺขารํ (สี. ปี.)] อนิจฺจโต สมนุปสฺสนฺโต อนุโลมิกาย ขนฺติยา สมนฺนาคโต ภวิสฺสตี’ติ ฐานเมตํ วิชฺชติฯ ‘อนุโลมิกาย ขนฺติยา สมนฺนาคโต สมฺมตฺตนิยามํ โอกฺกมิสฺสตี’ติ ฐานเมตํ วิชฺชติฯ