เมนู

‘‘วีตราคา วีตโทสา, วีตโมหา อนาสวา;

ปุญฺญกฺเขตฺตานิ โลกสฺมิํ, เสวนฺติ ตาทิสํ นรํฯ

‘‘เต ตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ, สพฺพทุกฺขาปนูทนํ;

ยํ โส ธมฺมํ อิธญฺญาย, ปรินิพฺพาติ อนาสโว’’ติฯ อฏฺฐมํ;

9. ปุตฺตสุตฺตํ

[39] ‘‘ปญฺจิมานิ , ภิกฺขเว, ฐานานิ สมฺปสฺสนฺตา มาตาปิตโร ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ กุเล ชายมานํฯ กตมานิ ปญฺจ? ภโต วา โน ภริสฺสติ; กิจฺจํ วา โน กริสฺสติ; กุลวํโส จิรํ ฐสฺสติ; ทายชฺชํ ปฏิปชฺชิสฺสติ; อถ วา ปน เปตานํ กาลงฺกตานํ ทกฺขิณํ อนุปฺปทสฺสตีติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ ฐานานิ สมฺปสฺสนฺตา มาตาปิตโร ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ กุเล ชายมาน’’นฺติฯ

[กถา. 491] ‘‘ปญฺจ ฐานานิ สมฺปสฺสํ, ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ ปณฺฑิตา;

ภโต วา โน ภริสฺสติ, กิจฺจํ วา โน กริสฺสติฯ

‘‘กุลวํโส จิรํ ติฏฺเฐ, ทายชฺชํ ปฏิปชฺชติ;

อถ วา ปน เปตานํ, ทกฺขิณํ อนุปฺปทสฺสติฯ

‘‘ฐานาเนตานิ สมฺปสฺสํ, ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ ปณฺฑิตา;

ตสฺมา สนฺโต สปฺปุริสา, กตญฺญู กตเวทิโนฯ

‘‘ภรนฺติ มาตาปิตโร, ปุพฺเพ กตมนุสฺสรํ;

กโรนฺติ เนสํ กิจฺจานิ, ยถา ตํ ปุพฺพการินํฯ

‘‘โอวาทการี ภตโปสี, กุลวํสํ อหาปยํ;

สทฺโธ สีเลน สมฺปนฺโน, ปุตฺโต โหติ ปสํสิโย’’ติฯ นวมํ;

10. มหาสาลปุตฺตสุตฺตํ

[40] ‘‘หิมวนฺตํ, ภิกฺขเว, ปพฺพตราชํ นิสฺสาย มหาสาลา ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒนฺติฯ กตมาหิ ปญฺจหิ? สาขาปตฺตปลาเสน วฑฺฒนฺติ; ตเจน วฑฺฒนฺติ; ปปฏิกาย วฑฺฒนฺติ; เผคฺคุนา วฑฺฒนฺติ; สาเรน วฑฺฒนฺติฯ หิมวนฺตํ, ภิกฺขเว, ปพฺพตราชํ นิสฺสาย มหาสาลา อิมาหิ ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒนฺติฯ เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, สทฺธํ กุลปุตฺตํ นิสฺสาย อนฺโตชโน ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒติฯ กตมาหิ ปญฺจหิ? สทฺธาย วฑฺฒติ; สีเลน วฑฺฒติ; สุเตน วฑฺฒติ; จาเคน วฑฺฒติ; ปญฺญาย วฑฺฒติฯ สทฺธํ, ภิกฺขเว, กุลปุตฺตํ นิสฺสาย อนฺโตชโน อิมาหิ ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒตี’’ติฯ

‘‘ยถา หิ ปพฺพโต เสโล, อรญฺญสฺมิํ พฺรหาวเน;

ตํ รุกฺขา อุปนิสฺสาย, วฑฺฒนฺเต เต วนปฺปตีฯ

‘‘ตเถว สีลสมฺปนฺนํ, สทฺธํ กุลปุตฺตํ อิมํ [กุลปติํ อิธ (สี.), กุลปุตฺตํ อิธ (สฺยา.)];

อุปนิสฺสาย วฑฺฒนฺติ, ปุตฺตทารา จ พนฺธวา;

อมจฺจา ญาติสงฺฆา จ, เย จสฺส อนุชีวิโนฯ

‘‘ตฺยสฺส สีลวโต สีลํ, จาคํ สุจริตานิ จ;

ปสฺสมานานุกุพฺพนฺติ, เย ภวนฺติ วิจกฺขณาฯ

‘‘อิมํ ธมฺมํ จริตฺวาน, มคฺคํ [สคฺคํ (สฺยา. ก.)] สุคติคามินํ;

นนฺทิโน เทวโลกสฺมิํ, โมทนฺติ กามกามิโน’’ติฯ ทสมํ;

สุมนวคฺโค จตุตฺโถฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

สุมนา จุนฺที อุคฺคโห, สีโห ทานานิสํสโก;

กาลโภชนสทฺธา จ, ปุตฺตสาเลหิ เต ทสาติฯ