‘‘กสฺมา จ, ภิกฺขเว, สีลวโต สีลกถา สุกถา? สีลวา, ภิกฺขเว, สีลกถาย กจฺฉมานาย นาภิสชฺชติ น กุปฺปติ น พฺยาปชฺชติ น ปติตฺถียติ น โกปญฺจ โทสญฺจ อปฺปจฺจยญฺจ ปาตุกโรติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตญฺหิ โส, ภิกฺขเว, สีลสมฺปทํ อตฺตนิ สมนุปสฺสติ, ลภติ จ ตโตนิทานํ ปีติปาโมชฺชํฯ ตสฺมา สีลวโต สีลกถา สุกถาฯ

‘‘กสฺมา จ, ภิกฺขเว, พหุสฺสุตสฺส พาหุสจฺจกถา สุกถา? พหุสฺสุโต, ภิกฺขเว, พาหุสจฺจกถาย กจฺฉมานาย นาภิสชฺชติ น กุปฺปติ น พฺยาปชฺชติ น ปติตฺถียติ น โกปญฺจ โทสญฺจ อปฺปจฺจยญฺจ ปาตุกโรติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตญฺหิ โส, ภิกฺขเว, สุตสมฺปทํ อตฺตนิ สมนุปสฺสติ, ลภติ จ ตโตนิทานํ ปีติปาโมชฺชํฯ ตสฺมา พหุสฺสุตสฺส พาหุสจฺจกถา สุกถาฯ

‘‘กสฺมา จ, ภิกฺขเว, จาควโต จาคกถา สุกถา? จาควา, ภิกฺขเว, จาคกถาย กจฺฉมานาย นาภิสชฺชติ น กุปฺปติ น พฺยาปชฺชติ น ปติตฺถียติ น โกปญฺจ โทสญฺจ อปฺปจฺจยญฺจ ปาตุกโรติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตญฺหิ โส, ภิกฺขเว, จาคสมฺปทํ อตฺตนิ สมนุปสฺสติ, ลภติ จ ตโตนิทานํ ปีติปาโมชฺชํฯ ตสฺมา จาควโต จาคกถา สุกถาฯ

‘‘กสฺมา จ, ภิกฺขเว, ปญฺญวโต ปญฺญากถา สุกถา? ปญฺญวา, ภิกฺขเว, ปญฺญากถาย กจฺฉมานาย นาภิสชฺชติ น กุปฺปติ น พฺยาปชฺชติ น ปติตฺถียติ น โกปญฺจ โทสญฺจ อปฺปจฺจยญฺจ ปาตุกโรติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตญฺหิ โส, ภิกฺขเว, ปญฺญาสมฺปทํ อตฺตนิ สมนุปสฺสติ ลภติ จ ตโตนิทานํ ปีติปาโมชฺชํฯ ตสฺมา ปญฺญวโต ปญฺญากถา สุกถาฯ อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ ปุคฺคลานํ กถา สุกถา ปุคฺคเล ปุคฺคลํ อุปนิธายา’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. สารชฺชสุตฺตํ

[158] ‘‘ปญฺจหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ สารชฺชํ โอกฺกนฺโต [โอกฺกมนฺโต (ก.)] โหติฯ กตเมหิ ปญฺจหิ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อสฺสทฺโธ โหติ, ทุสฺสีโล โหติ, อปฺปสฺสุโต โหติ, กุสีโต โหติ, ทุปญฺโญ โหติฯ อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจหิ, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ สารชฺชํ โอกฺกนฺโต โหติฯ

‘‘ปญฺจหิ , ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วิสารโท โหติฯ กตเมหิ ปญฺจหิ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สทฺโธ โหติ, สีลวา โหติ, พหุสฺสุโต โหติ, อารทฺธวีริโย โหติ, ปญฺญวา โหติฯ อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ วิสารโท โหตี’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. อุทายีสุตฺตํ

[159] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา โกสมฺพิยํ วิหรติ โฆสิตาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา อุทายี มหติยา คิหิปริสาย ปริวุโต ธมฺมํ เทเสนฺโต นิสินฺโน โหติฯ อทฺทสา โข อายสฺมา อานนฺโท อายสฺมนฺตํ อุทายิํ มหติยา คิหิปริสาย ปริวุตํ ธมฺมํ เทเสนฺตํ นิสินฺนํฯ ทิสฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘อายสฺมา, ภนฺเต, อุทายี มหติยา คิหิปริสาย ปริวุโต ธมฺมํ เทเสตี’’ติ [เทเสนฺโต นิสินฺโน’’ติ (สฺยา.)]ฯ

‘‘น โข, อานนฺท , สุกรํ ปเรสํ ธมฺมํ เทเสตุํฯ ปเรสํ, อานนฺท, ธมฺมํ เทเสนฺเตน ปญฺจ ธมฺเม อชฺฌตฺตํ อุปฏฺฐาเปตฺวา ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพฯ กตเม ปญฺจ? ‘อนุปุพฺพิํ กถํ [อานุปุพฺพิกถํ (สี.), อนุปุพฺพิกถํ (สฺยา. ปี. ก.)] กเถสฺสามี’ติ ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพ; ‘ปริยายทสฺสาวี กถํ กเถสฺสามี’ติ ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพ; ‘อนุทฺทยตํ ปฏิจฺจ กถํ กเถสฺสามี’ติ ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพ; ‘น อามิสนฺตโร กถํ กเถสฺสามี’ติ ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพ; ‘อตฺตานญฺจ ปรญฺจ อนุปหจฺจ กถํ กเถสฺสามี’ติ ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพฯ น โข, อานนฺท, สุกรํ ปเรสํ ธมฺมํ เทเสตุํฯ ปเรสํ, อานนฺท, ธมฺมํ เทเสนฺเตน อิเม ปญฺจ ธมฺเม อชฺฌตฺตํ อุปฏฺฐาเปตฺวา ปเรสํ ธมฺโม เทเสตพฺโพ’’ติฯ นวมํฯ