5. ทุติยอคฺคสุตฺตํ

[75] ‘‘จตฺตาริมานิ , ภิกฺขเว, อคฺคานิฯ กตมานิ จตฺตาริ? รูปคฺคํ, เวทนาคฺคํ, สญฺญาคฺคํ, ภวคฺคํ – อิมานิ โข, ภิกฺขเว, จตฺตาริ อคฺคานี’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. กุสินารสุตฺตํ

[76] เอกํ สมยํ ภควา กุสินารายํ วิหรติ อุปวตฺตเน มลฺลานํ สาลวเน อนฺตเรน ยมกสาลานํ ปรินิพฺพานสมเยฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘ภิกฺขโว’’ติฯ ‘‘ภทนฺเต’’ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –

‘‘สิยา โข ปน, ภิกฺขเว [ที. นิ. 2.217], เอกภิกฺขุสฺสปิ กงฺขา วา วิมติ วา พุทฺเธ วา ธมฺเม วา สงฺเฆ วา มคฺเค วา ปฏิปทาย วา, ปุจฺฉถ, ภิกฺขเว, มา ปจฺฉา วิปฺปฏิสาริโน อหุวตฺถ – ‘สมฺมุขีภูโต โน สตฺถา อโหสิ, นาสกฺขิมฺห ภควนฺตํ สมฺมุขา ปฏิปุจฺฉิตุ’’’นฺติฯ เอวํ วุตฺเต เต ภิกฺขู ตุณฺหี อเหสุํฯ ทุติยมฺปิ โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘สิยา โข ปน, ภิกฺขเว, เอกภิกฺขุสฺสปิ กงฺขา วา วิมติ วา พุทฺเธ วา ธมฺเม วา สงฺเฆ วา มคฺเค วา ปฏิปทาย วา, ปุจฺฉถ, ภิกฺขเว, มา ปจฺฉา วิปฺปฏิสาริโน อหุวตฺถ – ‘สมฺมุขีภูโต โน สตฺถา อโหสิ, นาสกฺขิมฺห ภควนฺตํ สมฺมุขา ปฏิปุจฺฉิตุ’’’นฺติฯ ทุติยมฺปิ โข เต ภิกฺขู ตุณฺหี อเหสุํฯ ตติยมฺปิ โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘สิยา โข ปน, ภิกฺขเว, เอกภิกฺขุสฺสปิ กงฺขา วา วิมติ วา พุทฺเธ วา ธมฺเม วา สงฺเฆ วา มคฺเค วา ปฏิปทาย วา, ปุจฺฉถ, ภิกฺขเว, มา ปจฺฉา วิปฺปฏิสาริโน อหุวตฺถ – ‘สมฺมุขีภูโต โน สตฺถา อโหสิ, นาสกฺขิมฺห ภควนฺตํ สมฺมุขา ปฏิปุจฺฉิตุ’’’นฺติฯ ตติยมฺปิ โข เต ภิกฺขู ตุณฺหี อเหสุํฯ

อถ โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘สิยา โข ปน, ภิกฺขเว, สตฺถุคารเวนปิ น ปุจฺเฉยฺยาถ, สหายโกปิ, ภิกฺขเว, สหายกสฺส อาโรเจตู’’ติฯ เอวํ วุตฺเต เต ภิกฺขู ตุณฺหี อเหสุํฯ อถ โข อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘อจฺฉริยํ, ภนฺเต, อพฺภุตํ, ภนฺเต! เอวํ ปสนฺโน อหํ, ภนฺเต! นตฺถิ อิมสฺมิํ ภิกฺขุสงฺเฆ เอกภิกฺขุสฺสปิ กงฺขา วา วิมติ วา พุทฺเธ วา ธมฺเม วา สงฺเฆ วา มคฺเค วา ปฏิปทาย วา’’ติฯ

‘‘ปสาทา โข ตฺวํ, อานนฺท, วเทสิฯ ญาณเมว เหตฺถ, อานนฺท, ตถาคตสฺส – ‘นตฺถิ อิมสฺมิํ ภิกฺขุสงฺเฆ เอกภิกฺขุสฺสปิ กงฺขา วา วิมติ วา พุทฺเธ วา ธมฺเม วา สงฺเฆ วา มคฺเค วา ปฏิปทาย วา’ฯ อิเมสญฺหิ, อานนฺท, ปญฺจนฺนํ ภิกฺขุสตานํ โย ปจฺฉิมโก ภิกฺขุ โส โสตาปนฺโน อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโณ’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. อจินฺเตยฺยสุตฺตํ

[77] ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, อจินฺเตยฺยานิ, น จินฺเตตพฺพานิ; ยานิ จินฺเตนฺโต อุมฺมาทสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสฯ กตมานิ จตฺตาริ? พุทฺธานํ, ภิกฺขเว, พุทฺธวิสโย อจินฺเตยฺโย, น จินฺเตตพฺโพ; ยํ จินฺเตนฺโต อุมฺมาทสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสฯ ฌายิสฺส, ภิกฺขเว, ฌานวิสโย อจินฺเตยฺโย, น จินฺเตตพฺโพ; ยํ จินฺเตนฺโต อุมฺมาทสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสฯ กมฺมวิปาโก, ภิกฺขเว, อจินฺเตยฺโย, น จินฺเตตพฺโพ; ยํ จินฺเตนฺโต อุมฺมาทสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสฯ โลกจินฺตา, ภิกฺขเว, อจินฺเตยฺยา, น จินฺเตตพฺพา; ยํ จินฺเตนฺโต อุมฺมาทสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, จตฺตาริ อจินฺเตยฺยานิ, น จินฺเตตพฺพานิ; ยานิ จินฺเตนฺโต อุมฺมาทสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสา’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. ทกฺขิณสุตฺตํ

[78] ‘‘จตสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, ทกฺขิณา วิสุทฺธิโยฯ กตมา จตสฺโส? อตฺถิ, ภิกฺขเว, ทกฺขิณา ทายกโต วิสุชฺฌติ, โน ปฏิคฺคาหกโต; อตฺถิ, ภิกฺขเว, ทกฺขิณา ปฏิคฺคาหกโต วิสุชฺฌติ, โน ทายกโต; อตฺถิ, ภิกฺขเว, ทกฺขิณา เนว ทายกโต วิสุชฺฌติ, โน ปฏิคฺคาหกโต; อตฺถิ, ภิกฺขเว, ทกฺขิณา ทายกโต เจว วิสุชฺฌติ ปฏิคฺคาหกโต จฯ

‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ทกฺขิณา ทายกโต วิสุชฺฌติ, โน ปฏิคฺคาหกโต? อิธ, ภิกฺขเว, ทายโก โหติ สีลวา กลฺยาณธมฺโม; ปฏิคฺคาหกา โหนฺติ ทุสฺสีลา ปาปธมฺมา [ปฏิคฺคาหโก โหติ ทุสฺสีโล ปาปธมฺโม (สฺยา. กํ. ก.) ม. นิ. 3.381 โอโลเกตพฺพํ]ฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ทกฺขิณา ทายกโต วิสุชฺฌติ, โน ปฏิคฺคาหกโตฯ