9. ปธานสุตฺตํ

[69] ‘‘จตฺตาริมานิ , ภิกฺขเว, ปธานานิฯ กตมานิ จตฺตาริ? สํวรปฺปธานํ, ปหานปฺปธานํ, ภาวนาปฺปธานํ, อนุรกฺขณาปฺปธานํฯ กตมญฺจ, ภิกฺขเว, สํวรปฺปธานํ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อนุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ อนุปฺปาทาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติฯ อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, สํวรปฺปธานํฯ

‘‘กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ปหานปฺปธานํ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ ปหานาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติฯ อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปหานปฺปธานํฯ

‘‘กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ภาวนาปฺปธานํ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อนุปฺปนฺนานํ กุสลานํ ธมฺมานํ อุปฺปาทาย ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติฯ อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ภาวนาปฺปธานํฯ

‘‘กตมญฺจ, ภิกฺขเว, อนุรกฺขณาปฺปธานํ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อุปฺปนฺนานํ กุสลานํ ธมฺมานํ ฐิติยา อสมฺโมสาย ภิยฺโยภาวาย เวปุลฺลาย ภาวนาย ปาริปูริยา ฉนฺทํ ชเนติ วายมติ วีริยํ อารภติ จิตฺตํ ปคฺคณฺหาติ ปทหติฯ อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, อนุรกฺขณาปฺปธานํฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, จตฺตาริ ปธานานี’’ติฯ

‘‘สํวโร จ ปหานญฺจ, ภาวนา อนุรกฺขณา;

เอเต ปธานา จตฺตาโร, เทสิตาทิจฺจพนฺธุนา;

โย หิ [เยหิ (?)] ภิกฺขุ อิธาตาปี, ขยํ ทุกฺขสฺส ปาปุเณ’’ติฯ นวมํ;

10. อธมฺมิกสุตฺตํ

[70] ‘‘ยสฺมิํ , ภิกฺขเว, สมเย ราชาโน อธมฺมิกา โหนฺติ, ราชายุตฺตาปิ ตสฺมิํ สมเย อธมฺมิกา โหนฺติฯ ราชายุตฺเตสุ อธมฺมิเกสุ พฺราหฺมณคหปติกาปิ ตสฺมิํ สมเย อธมฺมิกา โหนฺติฯ พฺราหฺมณคหปติเกสุ อธมฺมิเกสุ เนคมชานปทาปิ ตสฺมิํ สมเย อธมฺมิกา โหนฺติฯ เนคมชานปเทสุ อธมฺมิเกสุ วิสมํ จนฺทิมสูริยา ปริวตฺตนฺติ ฯ วิสมํ จนฺทิมสูริเยสุ ปริวตฺตนฺเตสุ วิสมํ นกฺขตฺตานิ ตารกรูปานิ ปริวตฺตนฺติฯ วิสมํ นกฺขตฺเตสุ ตารกรูเปสุ ปริวตฺตนฺเตสุ วิสมํ รตฺตินฺทิวา [รตฺติทิวา (ก.)] ปริวตฺตนฺติฯ วิสมํ รตฺตินฺทิเวสุ ปริวตฺตนฺเตสุ วิสมํ มาสทฺธมาสา ปริวตฺตนฺติฯ วิสมํ มาสทฺธมาเสสุ ปริวตฺตนฺเตสุ วิสมํ อุตุสํวจฺฉรา ปริวตฺตนฺติฯ วิสมํ อุตุสํวจฺฉเรสุ ปริวตฺตนฺเตสุ วิสมํ วาตา วายนฺติ วิสมา อปญฺชสา ฯ วิสมํ วาเตสุ วายนฺเตสุ วิสเมสุ อปญฺชเสสุ เทวตา ปริกุปิตา ภวนฺติฯ เทวตาสุ ปริกุปิตาสุ เทโว น สมฺมา ธารํ อนุปฺปเวจฺฉติฯ เทเว น สมฺมา ธารํ อนุปฺปเวจฺฉนฺเต วิสมปากานิ [วิสมปากีนิ (สี. สฺยา. กํ.), วิสมํ ปากานิ (ก.)] สสฺสานิ ภวนฺติฯ วิสมปากานิ, ภิกฺขเว, สสฺสานิ มนุสฺสา ปริภุญฺชนฺตา อปฺปายุกา โหนฺติ ทุพฺพณฺณา จ พวฺหาพาธา [พหฺวาพาธา (ก.)] จฯ

‘‘ยสฺมิํ, ภิกฺขเว, สมเย ราชาโน ธมฺมิกา โหนฺติ, ราชายุตฺตาปิ ตสฺมิํ สมเย ธมฺมิกา โหนฺติฯ ราชายุตฺเตสุ ธมฺมิเกสุ พฺราหฺมณคหปติกาปิ ตสฺมิํ สมเย ธมฺมิกา โหนฺติฯ พฺราหฺมณคหปติเกสุ ธมฺมิเกสุ เนคมชานปทาปิ ตสฺมิํ สมเย ธมฺมิกา โหนฺติฯ เนคมชานปเทสุ ธมฺมิเกสุ สมํ จนฺทิมสูริยา ปริวตฺตนฺติฯ สมํ จนฺทิมสูริเยสุ ปริวตฺตนฺเตสุ สมํ นกฺขตฺตานิ ตารกรูปานิ ปริวตฺตนฺติฯ สมํ นกฺขตฺเตสุ ตารกรูเปสุ ปริวตฺตนฺเตสุ สมํ รตฺตินฺทิวา ปริวตฺตนฺติฯ สมํ รตฺตินฺทิเวสุ ปริวตฺตนฺเตสุ สมํ มาสทฺธมาสา ปริวตฺตนฺติฯ สมํ มาสทฺธมาเสสุ ปริวตฺตนฺเตสุ สมํ อุตุสํวจฺฉรา ปริวตฺตนฺติฯ สมํ อุตุสํวจฺฉเรสุ ปริวตฺตนฺเตสุ สมํ วาตา วายนฺติ สมา ปญฺชสาฯ สมํ วาเตสุ วายนฺเตสุ สเมสุ ปญฺชเสสุ เทวตา อปริกุปิตา ภวนฺติฯ เทวตาสุ อปริกุปิตาสุ เทโว สมฺมา ธารํ อนุปฺปเวจฺฉติฯ เทเว สมฺมา ธารํ อนุปฺปเวจฺฉนฺเต สมปากานิ สสฺสานิ ภวนฺติฯ สมปากานิ, ภิกฺขเว, สสฺสานิ มนุสฺสา ปริภุญฺชนฺตา ทีฆายุกา จ โหนฺติ วณฺณวนฺโต จ พลวนฺโต จ อปฺปาพาธา จา’’ติฯ

‘‘คุนฺนํ เจ ตรมานานํ, ชิมฺหํ คจฺฉติ ปุงฺคโว;

สพฺพา ตา ชิมฺหํ คจฺฉนฺติ, เนตฺเต ชิมฺหํ คเต สติฯ

‘‘เอวเมวํ มนุสฺเสสุ, โย โหติ เสฏฺฐสมฺมโต;

โส เจ อธมฺมํ จรติ, ปเคว อิตรา ปชา;

สพฺพํ รฏฺฐํ ทุกฺขํ เสติ, ราชา เจ โหติ อธมฺมิโกฯ

‘‘คุนฺนํ เจ ตรมานานํ, อุชุํ คจฺฉติ ปุงฺคโว;

สพฺพา ตา อุชุํ คจฺฉนฺติ, เนตฺเต อุชุํ คเต สติฯ