5. รูปสุตฺตํ

[65] ‘‘จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํฯ กตเม จตฺตาโร? รูปปฺปมาโณ รูปปฺปสนฺโน, โฆสปฺปมาโณ โฆสปฺปสนฺโน , ลูขปฺปมาโณ ลูขปฺปสนฺโน, ธมฺมปฺปมาโณ ธมฺมปฺปสนฺโน – อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิ’’นฺติฯ

‘‘เย จ รูเป ปมาณิํสุ [เย จ รูเปน ปามิํสุ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)], เย จ โฆเสน อนฺวคู;

ฉนฺทราควสูเปตา, นาภิชานนฺติ เต ชนา [น เต ชานนฺติ ตํ ชนา (สี. สฺยา. กํ. ปี.)]ฯ

‘‘อชฺฌตฺตญฺจ น ชานาติ, พหิทฺธา จ น ปสฺสติ;

สมนฺตาวรโณ พาโล, ส เว โฆเสน วุยฺหติฯ

‘‘อชฺฌตฺตญฺจ น ชานาติ, พหิทฺธา จ วิปสฺสติ;

พหิทฺธา ผลทสฺสาวี, โสปิ โฆเสน วุยฺหติฯ

‘‘อชฺฌตฺตญฺจ ปชานาติ, พหิทฺธา จ วิปสฺสติ;

วินีวรณทสฺสาวี, น โส โฆเสน วุยฺหตี’’ติฯ ปญฺจมํ;

6. สราคสุตฺตํ

[66] ‘‘จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํฯ กตเม จตฺตาโร? สราโค, สโทโส, สโมโห, สมาโน – อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิ’’นฺติฯ

‘‘สารตฺตา รชนีเยสุ, ปิยรูปาภินนฺทิโน;

โมเหน อาวุตา [อธมา (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] สตฺตา, พทฺธา [พนฺธา (ก.)] วฑฺเฒนฺติ พนฺธนํฯ

‘‘ราคชํ โทสชญฺจาปิ, โมหชํ จาปวิทฺทสู;

กโรนฺตากุสลํ กมฺมํ [ธมฺมํ (ก.)], สวิฆาตํ ทุขุทฺรยํฯ

‘‘อวิชฺชานิวุตา โปสา, อนฺธภูตา อจกฺขุกา;

ยถา ธมฺมา ตถา สนฺตา, น ตสฺเสวนฺติ [นสฺเสวนฺติ (สี.)] มญฺญเร’’ติฯ ฉฏฺฐํ;