7. สุปฺปวาสาสุตฺตํ
[57] เอกํ สมยํ ภควา โกลิเยสุ วิหรติ ปชฺชนิกํ [สชฺชเนลํ (สี. ปี.), ปชฺชเนลํ (สฺยา. กํ.)] นาม โกลิยานํ นิคโมฯ อถ โข ภควา ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย เยน สุปฺปวาสาย โกลิยธีตุยา นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺญตฺเต อาสเน นิสีทิฯ อถ โข สุปฺปวาสา โกลิยธีตา ภควนฺตํ ปณีเตน ขาทนีเยน โภชนีเยน สหตฺถา สนฺตปฺเปสิ สมฺปวาเรสิฯ อถ โข สุปฺปวาสา โกลิยธีตา ภควนฺตํ ภุตฺตาวิํ โอนีตปตฺตปาณิํ เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข สุปฺปวาสํ โกลิยธีตรํ ภควา เอตทโวจ –
‘‘โภชนํ , สุปฺปวาเส, เทนฺตี อริยสาวิกา ปฏิคฺคาหกานํ จตฺตาริ ฐานานิ เทติฯ กตมานิ จตฺตาริ? อายุํ เทติ, วณฺณํ เทติ, สุขํ เทติ, พลํ เทติฯ อายุํ โข ปน ทตฺวา อายุสฺส ภาคินี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ วณฺณํ ทตฺวา วณฺณสฺส ภาคินี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ สุขํ ทตฺวา สุขสฺส ภาคินี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ พลํ ทตฺวา พลสฺส ภาคินี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ โภชนํ, สุปฺปวาเส, เทนฺตี อริยสาวิกา ปฏิคฺคาหกานํ อิมานิ จตฺตาริ ฐานานิ เทตี’’ติฯ
‘‘สุสงฺขตํ โภชนํ ยา ททาติ,
สุจิํ ปณีตํ [สุปณีตํ (ก.)] รสสา อุเปตํ;
สา ทกฺขิณา อุชฺชุคเตสุ ทินฺนา,
จรณูปปนฺเนสุ มหคฺคเตสุ;
ปุญฺเญน ปุญฺญํ สํสนฺทมานา,
มหปฺผลา โลกวิทูน วณฺณิตาฯ
‘‘เอตาทิสํ ยญฺญมนุสฺสรนฺตา,
เย เวทชาตา วิจรนฺติ โลเก;
วิเนยฺย มจฺเฉรมลํ สมูลํ,
อนินฺทิตา สคฺคมุเปนฺติ ฐาน’’นฺติฯ สตฺตมํ;
8. สุทตฺตสุตฺตํ
[58] อถ โข อนาถปิณฺฑิโก คหปติ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อนาถปิณฺฑิกํ คหปติํ ภควา เอตทโวจ –
‘‘โภชนํ , คหปติ, ททมาโน อริยสาวโก ปฏิคฺคาหกานํ จตฺตาริ ฐานานิ เทติฯ กตมานิ จตฺตาริ? อายุํ เทติ, วณฺณํ เทติ, สุขํ เทติ, พลํ เทติฯ อายุํ โข ปน ทตฺวา อายุสฺส ภาคี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ วณฺณํ ทตฺวา… สุขํ ทตฺวา… พลํ ทตฺวา พลสฺส ภาคี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ โภชนํ, คหปติ, ททมาโน อริยสาวโก ปฏิคฺคาหกานํ อิมานิ จตฺตาริ ฐานานิ เทตี’’ติฯ
[มหาว. 282] ‘‘โย สญฺญตานํ ปรทตฺตโภชินํ,
กาเลน สกฺกจฺจ ททาติ โภชนํ;
จตฺตาริ ฐานานิ อนุปฺปเวจฺฉติ,
อายุญฺจ วณฺณญฺจ สุขํ พลญฺจฯ
‘‘โส อายุทายี วณฺณทายี [โส อายุทายี พลทายี (สี. ปี.), อายุทายี พลทายี (สฺยา. กํ.)], สุขํ พลํ ทโท [สุขํ วณฺณํ ทโท (สี. สฺยา. กํ. ปี.), สุขพลทโท (ก.)] นโร;
ทีฆายุ ยสวา โหติ, ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชตี’’ติฯ อฏฺฐมํ;
9. โภชนสุตฺตํ
[59] ‘‘โภชนํ , ภิกฺขเว, ททมาโน ทายโก ปฏิคฺคาหกานํ จตฺตาริ ฐานานิ เทติฯ กตมานิ จตฺตาริ? อายุํ เทติ, วณฺณํ เทติ, สุขํ เทติ, พลํ เทติฯ อายุํ โข ปน ทตฺวา อายุสฺส ภาคี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ วณฺณํ ทตฺวา… สุขํ ทตฺวา… พลํ ทตฺวา พลสฺส ภาคี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วาฯ โภชนํ, ภิกฺขเว, ททมาโน ทายโก ปฏิคฺคาหกานํ อิมานิ จตฺตาริ ฐานานิ เทตี’’ติฯ
[มหาว. 282] ‘‘โย สญฺญตานํ ปรทตฺตโภชินํ,
กาเลน สกฺกจฺจ ททาติ โภชนํ;
จตฺตาริ ฐานานิ อนุปฺปเวจฺฉติ,
อายุญฺจ วณฺณญฺจ สุขํ พลญฺจฯ
‘‘โส อายุทายี วณฺณทายี, สุขํ พลํ ทโท นโร;
ทีฆายุ ยสวา โหติ, ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชตี’’ติฯ นวมํ;
