‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, กลฺยาโณ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติ …เป.… สมฺมาญาณี โหติ, สมฺมาวิมุตฺติ โหติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กลฺยาโณฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, กลฺยาเณน กลฺยาณตโร? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อตฺตนา จ สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติ, ปรญฺจ สมฺมาทิฏฺฐิยา สมาทเปติ…เป.… อตฺตนา จ สมฺมาญาณี โหติ , ปรญฺจ สมฺมาญาเณ สมาทเปติ; อตฺตนา จ สมฺมาวิมุตฺติ โหติ, ปรญฺจ สมฺมาวิมุตฺติยา สมาทเปติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กลฺยาเณน กลฺยาณตโร’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ตติยปาปธมฺมสุตฺตํ

[209] ‘‘ปาปธมฺมญฺจ โว, ภิกฺขเว, เทเสสฺสามิ, ปาปธมฺเมน ปาปธมฺมตรญฺจ; กลฺยาณธมฺมญฺจ, กลฺยาณธมฺเมน กลฺยาณธมฺมตรญฺจฯ ตํ สุณาถ…เป.…ฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺโม? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปาณาติปาตี โหติ…เป.… มิจฺฉาทิฏฺฐิโก โหติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺโมฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺเมน ปาปธมฺมตโร? อิธ ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อตฺตนา จ ปาณาติปาตี โหติ, ปรญฺจ ปาณาติปาเต สมาทเปติ…เป.… อตฺตนา จ มิจฺฉาทิฏฺฐิโก โหติ, ปรญฺจ มิจฺฉาทิฏฺฐิยา สมาทเปติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺเมน ปาปธมฺมตโรฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺโม? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปาณาติปาตา ปฏิวิรโต โหติ…เป.… สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺโมฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺเมน กลฺยาณธมฺมตโร? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อตฺตนา จ ปาณาติปาตา ปฏิวิรโต โหติ, ปรญฺจ ปาณาติปาตา เวรมณิยา สมาทเปติ…เป.… อตฺตนา จ สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติ, ปรญฺจ สมฺมาทิฏฺฐิยา สมาทเปติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺเมน กลฺยาณธมฺมตโร’’ติฯ นวมํฯ

10. จตุตฺถปาปธมฺมสุตฺตํ

[210] ‘‘ปาปธมฺมญฺจ โว, ภิกฺขเว, เทเสสฺสามิ, ปาปธมฺเมน ปาปธมฺมตรญฺจ; กลฺยาณธมฺมญฺจ, กลฺยาณธมฺเมน กลฺยาณธมฺมตรญฺจฯ ตํ สุณาถ…เป.…ฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺโม? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ มิจฺฉาทิฏฺฐิโก โหติ…เป.… มิจฺฉาญาณี โหติ, มิจฺฉาวิมุตฺติ โหติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺโมฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺเมน ปาปธมฺมตโร? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อตฺตนา จ มิจฺฉาทิฏฺฐิโก โหติ, ปรญฺจ มิจฺฉาทิฏฺฐิยา สมาทเปติ…เป.… อตฺตนา จ มิจฺฉาญาณี โหติ, ปรญฺจ มิจฺฉาญาเณ สมาทเปติ; อตฺตนา จ มิจฺฉาวิมุตฺติ โหติ, ปรญฺจ มิจฺฉาวิมุตฺติยา สมาทเปติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ปาปธมฺเมน ปาปธมฺมตโรฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺโม? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติ…เป.… สมฺมาญาณี โหติ, สมฺมาวิมุตฺติ โหติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺโมฯ

‘‘กตโม จ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺเมน กลฺยาณธมฺมตโร? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อตฺตนา จ สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติ, ปรญฺจ สมฺมาทิฏฺฐิยา สมาทเปติ…เป.… อตฺตนา จ สมฺมาญาณี โหติ, ปรญฺจ สมฺมาญาเณ สมาทเปติ; อตฺตนา จ สมฺมาวิมุตฺติ โหติ, ปรญฺจ สมฺมาวิมุตฺติยา สมาทเปติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กลฺยาณธมฺเมน กลฺยาณธมฺมตโร’’ติฯ ทสมํฯ

สปฺปุริสวคฺโค ปฐโมฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

สิกฺขาปทญฺจ อสฺสทฺธํ, สตฺตกมฺมํ อโถ จ ทสกมฺมํ;

อฏฺฐงฺคิกญฺจ ทสมคฺคํ, ทฺเว ปาปธมฺมา อปเร ทฺเวติฯ

(22) 2. ปริสาวคฺโค

1. ปริสาสุตฺตํ

[211] ‘‘จตฺตาโรเม , ภิกฺขเว, ปริสทูสนาฯ กตเม จตฺตาโร? ภิกฺขุ, ภิกฺขเว [อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ (ปี. ก.)], ทุสฺสีโล ปาปธมฺโม ปริสทูสโน; ภิกฺขุนี, ภิกฺขเว, ทุสฺสีลา ปาปธมฺมา ปริสทูสนา; อุปาสโก, ภิกฺขเว, ทุสฺสีโล ปาปธมฺโม ปริสทูสโน; อุปาสิกา, ภิกฺขเว, ทุสฺสีลา ปาปธมฺมา ปริสทูสนาฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปริสทูสนาฯ

‘‘จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, ปริสโสภนาฯ กตเม จตฺตาโร? ภิกฺขุ, ภิกฺขเว, สีลวา กลฺยาณธมฺโม ปริสโสภโน ; ภิกฺขุนี, ภิกฺขเว, สีลวตี กลฺยาณธมฺมา ปริสโสภนา; อุปาสโก, ภิกฺขเว, สีลวา กลฺยาณธมฺโม ปริสโสภโน; อุปาสิกา, ภิกฺขเว, สีลวตี กลฺยาณธมฺมา ปริสโสภนาฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปริสโสภนา’’ติฯ ปฐมํฯ

2. ทิฏฺฐิสุตฺตํ

[212] ‘‘จตูหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยฯ กตเมหิ จตูหิ? กายทุจฺจริเตน, วจีทุจฺจริเตน, มโนทุจฺจริเตน, มิจฺฉาทิฏฺฐิยา – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยฯ

‘‘จตูหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ สคฺเคฯ กตเมหิ จตูหิ ? กายสุจริเตน, วจีสุจริเตน, มโนสุจริเตน, สมฺมาทิฏฺฐิยา – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ สคฺเค’’ติฯ ทุติยํฯ

3. อกตญฺญุตาสุตฺตํ

[213] ‘‘จตูหิ , ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยฯ กตเมหิ จตูหิ? กายทุจฺจริเตน, วจีทุจฺจริเตน, มโนทุจฺจริเตน, อกตญฺญุตา อกตเวทิตา [อกตญฺญุตาอกตเวทิตาย (สี.)] – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยฯ

‘‘จตูหิ, ภิกฺขเว, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ สคฺเคฯ กตเมหิ จตูหิ? กายสุจริเตน, วจีสุจริเตน, มโนสุจริเตน, กตญฺญุตากตเวทิตา [กตญฺญุตากตเวทิตาย (สี.)] – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ สคฺเค’’ติฯ ตติยํฯ