‘‘ยา จ, ราหุล, อชฺฌตฺติกา เตโชธาตุ ยา จ พาหิรา เตโชธาตุ, เตโชธาตุเรเวสาฯ ‘ตํ เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา’ติ, เอวเมตํ ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ทฏฺฐพฺพํฯ เอวเมตํ ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ทิสฺวา เตโชธาตุยา นิพฺพินฺทติ, เตโชธาตุยา จิตฺตํ วิราเชติฯ

‘‘ยา จ, ราหุล, อชฺฌตฺติกา วาโยธาตุ ยา จ พาหิรา วาโยธาตุ, วาโยธาตุเรเวสาฯ ‘ตํ เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เมโส อตฺตา’ติ, เอวเมตํ ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ทฏฺฐพฺพํฯ เอวเมตํ ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย ทิสฺวา วาโยธาตุยา นิพฺพินฺทติ, วาโยธาตุยา จิตฺตํ วิราเชติฯ

‘‘ยโต โข, ราหุล, ภิกฺขุ อิมาสุ จตูสุ ธาตูสุ เนวตฺตานํ น อตฺตนิยํ สมนุปสฺสติ, อยํ วุจฺจติ, ราหุล, ภิกฺขุ อจฺเฉจฺฉิ ตณฺหํ, วิวตฺตยิ สํโยชนํ, สมฺมา มานาภิสมยา อนฺตมกาสิ ทุกฺขสฺสา’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. ชมฺพาลีสุตฺตํ

[178] ‘‘จตฺตาโรเม , ภิกฺขเว, ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํฯ กตเม จตฺตาโร? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติฯ โส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรติฯ ตสฺส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรโต สกฺกายนิโรเธ จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ นปฺปสีทติ น สนฺติฏฺฐติ นาธิมุจฺจติฯ ตสฺส โข เอวํ [ตสฺส โก เอตํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.), เอวํ โข ตสฺส (?) ‘‘เอวํ หิ ตสฺสา ภิกฺขเว ชมฺพาลิยา’’ติ ปาโฐ วิย], ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน น สกฺกายนิโรโธ ปาฏิกงฺโขฯ เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส เลปคเตน [ลสคเตน (สี. ปี.)] หตฺเถน สาขํ คณฺเหยฺย, ตสฺส โส หตฺโถ สชฺเชยฺยปิ คณฺเหยฺยปิ [คยฺเหยฺยปิ (?)] พชฺเฌยฺยปิ [ขชฺเชยฺยปิ (สี.)]; เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติฯ โส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรติฯ ตสฺส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรโต สกฺกายนิโรเธ จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ นปฺปสีทติ น สนฺติฏฺฐติ นาธิมุจฺจติฯ ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน น สกฺกายนิโรโธ ปาฏิกงฺโขฯ