‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล สีลครุ โหติ สีลาธิปเตยฺโย, น สมาธิครุ โหติ น สมาธาธิปเตยฺโย, น ปญฺญาครุ โหติ น ปญฺญาธิปเตยฺโยฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล สีลครุ โหติ สีลาธิปเตยฺโย, สมาธิครุ โหติ สมาธาธิปเตยฺโย, น ปญฺญาครุ โหติ น ปญฺญาธิปเตยฺโยฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล สีลครุ โหติ สีลาธิปเตยฺโย, สมาธิครุ โหติ สมาธาธิปเตยฺโย, ปญฺญาครุ โหติ ปญฺญาธิปเตยฺโยฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิ’’นฺติฯ สตฺตมํฯ

8. นิกฏฺฐสุตฺตํ

[138] ‘‘จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํฯ กตเม จตฺตาโร? นิกฏฺฐกาโย อนิกฏฺฐจิตฺโต, อนิกฏฺฐกาโย นิกฏฺฐจิตฺโต, อนิกฏฺฐกาโย จ อนิกฏฺฐจิตฺโต จ, นิกฏฺฐกาโย จ นิกฏฺฐจิตฺโต จฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล นิกฏฺฐกาโย โหติ อนิกฏฺฐจิตฺโต? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล อรญฺญวนปตฺถานิ [อรญฺเญ วนปตฺถานิ (สี. ปี.)] ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฏิเสวติฯ โส ตตฺถ กามวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ พฺยาปาทวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ วิหิํสาวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล นิกฏฺฐกาโย โหติ อนิกฏฺฐจิตฺโตฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อนิกฏฺฐกาโย โหติ นิกฏฺฐจิตฺโต? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล นเหว โข อรญฺญวนปตฺถานิ ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฏิเสวติฯ โส ตตฺถ เนกฺขมฺมวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ อพฺยาปาทวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ อวิหิํสาวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อนิกฏฺฐกาโย โหติ นิกฏฺฐจิตฺโตฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อนิกฏฺฐกาโย จ โหติ อนิกฏฺฐจิตฺโต จ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล นเหว โข อรญฺญวนปตฺถานิ ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฏิเสวติ ฯ โส ตตฺถ กามวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ พฺยาปาทวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ วิหิํสาวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล อนิกฏฺฐกาโย จ โหติ อนิกฏฺฐจิตฺโต จฯ

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล นิกฏฺฐกาโย จ โหติ นิกฏฺฐจิตฺโต จ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปุคฺคโล อรญฺญวนปตฺถานิ ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฏิเสวติฯ โส ตตฺถ เนกฺขมฺมวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ อพฺยาปาทวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติ อวิหิํสาวิตกฺกมฺปิ วิตกฺเกติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล นิกฏฺฐกาโย จ โหติ นิกฏฺฐจิตฺโต จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิ’’นฺติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ธมฺมกถิกสุตฺตํ

[139] ‘‘จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, ธมฺมกถิกาฯ กตเม จตฺตาโร? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ธมฺมกถิโก อปฺปญฺจ ภาสติ อสหิตญฺจ; ปริสา จสฺส [ปริสา จ (สี. สฺยา. กํ. ปี.) ปุ. ป. 156] น กุสลา โหติ สหิตาสหิตสฺสฯ เอวรูโป, ภิกฺขเว, ธมฺมกถิโก เอวรูปาย ปริสาย ธมฺมกถิโกตฺเวว สงฺขํ คจฺฉติฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ธมฺมกถิโก อปฺปญฺจ ภาสติ สหิตญฺจ; ปริสา จสฺส กุสลา โหติ สหิตาสหิตสฺสฯ เอวรูโป, ภิกฺขเว, ธมฺมกถิโก เอวรูปาย ปริสาย ธมฺมกถิโกตฺเวว สงฺขํ คจฺฉติฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ธมฺมกถิโก พหุญฺจ ภาสติ อสหิตญฺจ; ปริสา จสฺส น กุสลา โหติ สหิตาสหิตสฺสฯ เอวรูโป, ภิกฺขเว, ธมฺมกถิโก เอวรูปาย ปริสาย ธมฺมกถิโกตฺเวว สงฺขํ คจฺฉติฯ

‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ธมฺมกถิโก พหุญฺจ ภาสติ สหิตญฺจ; ปริสา จสฺส กุสลา โหติ สหิตาสหิตสฺสฯ เอวรูโป, ภิกฺขเว, ธมฺมกถิโก เอวรูปาย ปริสาย ธมฺมกถิโกตฺเวว สงฺขํ คจฺฉติฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ธมฺมกถิกา’’ติฯ นวมํฯ