เมนู

[605] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ถูปีกตํ ปิณฺฑปาตํ ปฏิคฺคณฺหนฺติ…เป.…ฯ

‘‘สมติตฺติกํ [สมติตฺถิกํ (ก.)] ปิณฺฑปาตํ ปฏิคฺคเหสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

สมติตฺติโก [สมติตฺถิกํ (ก.)] ปิณฺฑปาโต ปฏิคฺคเหตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ถูปีกตํ ปิณฺฑปาตํ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ทสมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

ขมฺภกตวคฺโค ตติโยฯ

4. สกฺกจฺจวคฺโค

[606] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อสกฺกจฺจํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺติ อภุญฺชิตุกามา วิย…เป.…ฯ

‘‘สกฺกจฺจํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

สกฺกจฺจํ ปิณฺฑปาโต ภุญฺชิตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ อสกฺกจฺจํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, คิลานสฺส, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส,

อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ปฐมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[607] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ตหํ ตหํ โอโลเกนฺตา ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺติ, อากิรนฺเตปิ อติกฺกนฺเตปิ น ชานนฺติ…เป.…

‘‘ปตฺตสญฺญี ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

ปตฺตสญฺญินา ปิณฺฑปาโต ภุญฺชิตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺโต ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ…เป.… อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ทุติยสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[608] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ตหํ ตหํ โอมสิตฺวา [โอมทฺทิตฺวา (ก.)] ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺติ…เป.…ฯ

‘‘สปทานํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

สปทานํ ปิณฺฑปาโต ภุญฺชิตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอมสิตฺวา [โอมทฺทิตฺวา (ก.)] ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, คิลานสฺส, อญฺเญสํ เทนฺโต โอมสติ, อญฺญสฺส ภาชเน อากิรนฺโต โอมสติ, อุตฺตริภงฺเค, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ตติยสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[609] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺตา สูปญฺเญว พหุํ ภุญฺชนฺติ…เป.…ฯ

‘‘สมสูปกํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

สูโป นาม ทฺเว สูปา – มุคฺคสูโป, มาสสูโป หตฺถหาริโยฯ สมสูปโก ปิณฺฑปาโต ภุญฺชิตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปญฺเญว พหุํ ภุญฺชติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, คิลานสฺส, รสรเส , ญาตกานํ ปวาริตานํ, อตฺตโน ธเนน, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

จตุตฺถสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[610] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ถูปกโต โอมทฺทิตฺวา ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺติ…เป.…ฯ

‘‘น ถูปกโต โอมทฺทิตฺวา ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

น ถูปกโต โอมทฺทิตฺวา ปิณฺฑปาโต ภุญฺชิตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ถูปกโต โอมทฺทิตฺวา ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, คิลานสฺส, ปริตฺตเก เสเส เอกโต สํกฑฺฒิตฺวา โอมทฺทิตฺวา ภุญฺชติ, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ปญฺจมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[611] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สูปมฺปิ พฺยญฺชนมฺปิ โอทเนน ปฏิจฺฉาเทนฺติ ภิยฺโยกมฺยตํ อุปาทาย…เป.…ฯ

‘‘น สูปํ วา พฺยญฺชนํ วา โอทเนน ปฏิจฺฉาเทสฺสามิ ภิยฺโยกมฺยตํ อุปาทายาติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

น สูปํ วา พฺยญฺชนํ วา โอทเนน ปฏิจฺฉาเทตพฺพํ ภิยฺโยกมฺยตํ อุปาทายฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปํ วา พฺยญฺชนํ วา โอทเนน ปฏิจฺฉาเทติ ภิยฺโยกมฺยตํ อุปาทาย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, สามิกา ปฏิจฺฉาเทตฺวา เทนฺติ, น ภิยฺโยกมฺยตํ อุปาทาย, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส , อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ฉฏฺฐสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[612] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติฯ

มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิสฺสนฺติ! กสฺส สมฺปนฺนํ น มนาปํ ! กสฺส สาทุํ น รุจฺจตี’’ติ! อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป.… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิสฺสนฺตี’’ติ…เป.… สจฺจํ กิร ตุมฺเห, ภิกฺขเว, สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชถาติ? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา…เป.… กถญฺหิ นาม ตุมฺเห, โมฆปุริสา, สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิสฺสถ! เนตํ, โมฆปุริสา, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป.… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ –

‘‘น สูปํ วา โอทนํ วา อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติฯ

[613] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู คิลานา โหนฺติฯ คิลานปุจฺฉกา ภิกฺขู คิลาเน ภิกฺขู เอตทโวจุํ – ‘‘กจฺจาวุโส, ขมนียํ, กจฺจิ ยาปนีย’’นฺติ? ‘‘ปุพฺเพ มยํ, อาวุโส, สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชาม, เตน โน ผาสุ โหติฯ อิทานิ ปน – ‘‘ภควตา ปฏิกฺขิตฺต’’นฺติ กุกฺกุจฺจายนฺตา น วิญฺญาเปม, เตน โน น ผาสุ โหตี’’ติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ…เป.… อนุชานามิ, ภิกฺขเว, คิลาเนน ภิกฺขุนา สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิตุํฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ –

‘‘น สูปํ วา โอทนํ วา อคิลาโน อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

น สูปํ วา โอทนํ วา อคิลาเนน อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิตพฺพํฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปํ วา โอทนํ วา อคิลาโน อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, คิลานสฺส, ญาตกานํ ปวาริตานํ, อญฺญสฺสตฺถาย, อตฺตโน ธเนน, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

สตฺตมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[614] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อุชฺฌานสญฺญี ปเรสํ ปตฺตํ โอโลเกนฺติ…เป.…ฯ

‘‘น อุชฺฌานสญฺญี ปเรสํ ปตฺตํ โอโลเกสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

น อุชฺฌานสญฺญินา ปเรสํ ปตฺโต โอโลเกตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุชฺฌานสญฺญี ปเรสํ ปตฺตํ โอโลเกติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, ‘‘ทสฺสามี’’ติ วา ‘‘ทาเปสฺสามี’’ติ วา โอโลเกติ, น อุชฺฌานสญฺญิสฺส, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

อฏฺฐมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[615] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู มหนฺตํ กพฬํ กโรนฺติ…เป.…ฯ

‘‘นาติมหนฺตํ กพฬํ กริสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

นาติมหนฺโต กพโฬ กาตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ มหนฺตํ กพฬํ กโรติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, คิลานสฺส, ขชฺชเก, ผลาผเล, อุตฺตริภงฺเค, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

นวมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[616] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ทีฆํ อาโลปํ กโรนฺติ…เป.…ฯ

‘‘ปริมณฺฑลํ อาโลปํ กริสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

ปริมณฺฑโล อาโลโป กาตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ทีฆํ อาโลปํ กโรติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ, อสฺสติยา, อชานนฺตสฺส, คิลานสฺส, ขชฺชเก, ผลาผเล, อุตฺตริภงฺเค, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ทสมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

สกฺกจฺจวคฺโค จตุตฺโถฯ

5. กพฬวคฺโค

[617] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อนาหเฏ กพเฬ มุขทฺวารํ วิวรนฺติ…เป.…ฯ

‘‘น อนาหเฏ กพเฬ มุขทฺวารํ วิวริสฺสามีติ สิกฺขา กรณียา’’ติฯ

น อนาหเฏ กพเฬ มุขทฺวารํ วิวริตพฺพํฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ อนาหเฏ กพเฬ มุขทฺวารํ วิวรติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ…เป.… อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ปฐมสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[618] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภุญฺชมานา สพฺพํ หตฺถํ มุเข ปกฺขิปนฺติ…เป.…ฯ

‘‘น ภุญฺชมาโน สพฺพํ หตฺถํ มุเข ปกฺขิปิสฺสามีติ สิกฺขากรณียา’’ติฯ

น ภุญฺชมาเนน สพฺโพ หตฺโถ มุเข ปกฺขิปิตพฺโพฯ โย อนาทริยํ ปฏิจฺจ ภุญฺชมาโน สพฺพํ หตฺถํ มุเข ปกฺขิปติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

อนาปตฺติ อสญฺจิจฺจ…เป.… อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ

ทุติยสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํฯ

[619] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สกพเฬน มุเขน พฺยาหรนฺติ…เป.…ฯ