เมนู

5. ปณฺฑิตสุตฺตํ

[45] ‘‘ตีณิมานิ, ภิกฺขเว, ปณฺฑิตปญฺญตฺตานิ สปฺปุริสปญฺญตฺตานิฯ กตมานิ ตีณิ? ทานํ, ภิกฺขเว, ปณฺฑิตปญฺญตฺตํ สปฺปุริสปญฺญตฺตํ ฯ ปพฺพชฺชา, ภิกฺขเว , ปณฺฑิตปญฺญตฺตา สปฺปุริสปญฺญตฺตาฯ มาตาปิตูนํ, ภิกฺขเว, อุปฏฺฐานํ ปณฺฑิตปญฺญตฺตํ สปฺปุริสปญฺญตฺตํฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ตีณิ ปณฺฑิตปญฺญตฺตานิ สปฺปุริสปญฺญตฺตานี’’ติฯ

‘‘สพฺภิ ทานํ อุปญฺญตฺตํ, อหิํสา สํยโม ทโม;

มาตาปิตุ อุปฏฺฐานํ, สนฺตานํ พฺรหฺมจารินํฯ

‘‘สตํ เอตานิ ฐานานิ, ยานิ เสเวถ ปณฺฑิโต;

อริโย ทสฺสนสมฺปนฺโน, ส โลกํ ภชเต สิว’’นฺติฯ ปญฺจมํ;

6. สีลวนฺตสุตฺตํ

[46] ‘‘ยํ, ภิกฺขเว, สีลวนฺโต ปพฺพชิตา คามํ วา นิคมํ วา อุปนิสฺสาย วิหรนฺติฯ ตตฺถ มนุสฺสา ตีหิ ฐาเนหิ พหุํ ปุญฺญํ ปสวนฺติฯ กตเมหิ ตีหิ? กาเยน , วาจาย , มนสาฯ ยํ, ภิกฺขเว, สีลวนฺโต ปพฺพชิตา คามํ วา นิคมํ วา อุปนิสฺสาย วิหรนฺติฯ ตตฺถ มนุสฺสา อิเมหิ ตีหิ ฐาเนหิ พหุํ ปุญฺญํ ปสวนฺตี’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. สงฺขตลกฺขณสุตฺตํ

[47] ‘‘ตีณิมานิ, ภิกฺขเว, สงฺขตสฺส สงฺขตลกฺขณานิฯ กตมานิ ตีณิ? อุปฺปาโท ปญฺญายติ, วโย ปญฺญายติ, ฐิตสฺส อญฺญถตฺตํ ปญฺญายติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ตีณิ สงฺขตสฺส สงฺขตลกฺขณานี’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. อสงฺขตลกฺขณสุตฺตํ

[48] ‘‘ตีณิมานิ, ภิกฺขเว, อสงฺขตสฺส อสงฺขตลกฺขณานิฯ กตมานิ ตีณิ? น อุปฺปาโท ปญฺญายติ, น วโย ปญฺญายติ, น ฐิตสฺส อญฺญถตฺตํ ปญฺญายติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ตีณิ อสงฺขตสฺส อสงฺขตลกฺขณานี’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ปพฺพตราชสุตฺตํ

[49] ‘‘หิมวนฺตํ, ภิกฺขเว, ปพฺพตราชํ นิสฺสาย มหาสาลา ตีหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒนฺติฯ กตมาหิ ตีหิ? สาขาปตฺตปลาเสน วฑฺฒนฺติ, ตจปปฏิกาย วฑฺฒนฺติ , เผคฺคุสาเรน วฑฺฒนฺติฯ หิมวนฺตํ, ภิกฺขเว, ปพฺพตราชํ นิสฺสาย มหาสาลา อิมาหิ ตีหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒนฺติฯ

‘‘เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, สทฺธํ กุลปติํ นิสฺสาย อนฺโต ชโน ตีหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒติฯ กตมาหิ ตีหิ? สทฺธาย วฑฺฒติ, สีเลน วฑฺฒติ, ปญฺญาย วฑฺฒติฯ สทฺธํ, ภิกฺขเว, กุลปติํ นิสฺสาย อนฺโต ชโน อิมาหิ ตีหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒตี’’ติฯ

‘‘ยถาปิ ปพฺพโต เสโล, อรญฺญสฺมิํ พฺรหาวเน;

ตํ รุกฺขา อุปนิสฺสาย, วฑฺฒนฺเต เต วนปฺปตีฯ

‘‘ตเถว สีลสมฺปนฺนํ, สทฺธํ กุลปติํ อิธ;

อุปนิสฺสาย วฑฺฒนฺติ, ปุตฺตทารา จ พนฺธวา;

อมจฺจา ญาติสงฺฆา จ, เย จสฺส อนุชีวิโนฯ

‘‘ตฺยาสฺส สีลวโต สีลํ, จาคํ สุจริตานิ จ;

ปสฺสมานานุกุพฺพนฺติ, อตฺตมตฺถํ [เย ภวนฺติ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] วิจกฺขณาฯ

‘‘อิธ ธมฺมํ จริตฺวาน, มคฺคํ สุคติคามินํ;

นนฺทิโน เทวโลกสฺมิํ, โมทนฺติ กามกามิโน’’ติฯ นวมํ;

10. อาตปฺปกรณียสุตฺตํ

[50] ‘‘ตีหิ, ภิกฺขเว, ฐาเนหิ อาตปฺปํ กรณียํฯ กตเมหิ ตีหิ? อนุปฺปนฺนานํ ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ อนุปฺปาทาย อาตปฺปํ กรณียํ , อนุปฺปนฺนานํ กุสลานํ ธมฺมานํ อุปฺปาทาย อาตปฺปํ กรณียํ, อุปฺปนฺนานํ สารีริกานํ เวทนานํ ทุกฺขานํ ติพฺพานํ ขรานํ กฏุกานํ อสาตานํ อมนาปานํ ปาณหรานํ อธิวาสนาย อาตปฺปํ กรณียํฯ อิเมหิ ตีหิ, ภิกฺขเว, ฐาเนหิ อาตปฺปํ กรณียํฯ