สีลสมฺปทาเหตุ วา, ภิกฺขเว, สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺติ; จิตฺตสมฺปทาเหตุ วา, ภิกฺขเว, สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺติ ; ทิฏฺฐิสมฺปทาเหตุ วา, ภิกฺขเว, สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺติฯ อิมา โข, ภิกฺขเว, ติสฺโส สมฺปทา’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. อปณฺณกสุตฺตํ

[119] ‘‘ติสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, วิปตฺติโยฯ กตมา ติสฺโส? สีลวิปตฺติ, จิตฺตวิปตฺติ, ทิฏฺฐิวิปตฺติฯ กตมา จ, ภิกฺขเว, สีลวิปตฺติ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปาณาติปาตี โหติ…เป.… สมฺผปฺปลาปี โหติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, สีลวิปตฺติฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, จิตฺตวิปตฺติ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อภิชฺฌาลุ โหติ พฺยาปนฺนจิตฺโตฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, จิตฺตวิปตฺติฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, ทิฏฺฐิวิปตฺติ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ มิจฺฉาทิฏฺฐิโก โหติ วิปรีตทสฺสโน – ‘นตฺถิ ทินฺนํ, นตฺถิ ยิฏฺฐํ…เป.… เย อิมญฺจ โลกํ ปรญฺจ โลกํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวเทนฺตี’ติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ทิฏฺฐิวิปตฺติฯ สีลวิปตฺติเหตุ วา, ภิกฺขเว…เป.… ทิฏฺฐิวิปตฺติเหตุ วา, ภิกฺขเว, สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา อปายํ ทุคฺคติํ วินิปาตํ นิรยํ อุปปชฺชนฺติฯ เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, อปณฺณโก มณิ อุทฺธํ ขิตฺโต เยน เยเนว ปติฏฺฐาติ สุปฺปติฏฺฐิตํเยว ปติฏฺฐาติ; เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, สีลวิปตฺติเหตุ วา สตฺตา…เป.… อุปปชฺชนฺติฯ อิมา โข, ภิกฺขเว, ติสฺโส วิปตฺติโยติฯ

‘‘ติสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, สมฺปทาฯ กตมา ติสฺโส? สีลสมฺปทา, จิตฺตสมฺปทา, ทิฏฺฐิสมฺปทา ฯ กตมา จ, ภิกฺขเว, สีลสมฺปทา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปาณาติปาตา ปฏิวิรโต โหติ…เป.… อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, สีลสมฺปทาฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, จิตฺตสมฺปทา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ อนภิชฺฌาลุ โหติ อพฺยาปนฺนจิตฺโตฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, จิตฺตสมฺปทาฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, ทิฏฺฐิสมฺปทา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ สมฺมาทิฏฺฐิโก โหติ อวิปรีตทสฺสโน – ‘อตฺถิ ทินฺนํ, อตฺถิ ยิฏฺฐํ…เป.… เย อิมญฺจ โลกํ ปรญฺจ โลกํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวเทนฺตี’ติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ทิฏฺฐิสมฺปทาฯ สีลสมฺปทาเหตุ วา , ภิกฺขเว, สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺติฯ

จิตฺตสมฺปทาเหตุ วา…เป.… ทิฏฺฐิสมฺปทาเหตุ วา, ภิกฺขเว, สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺติฯ เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, อปณฺณโก มณิ อุทฺธํ ขิตฺโต เยน เยเนว ปติฏฺฐาติ สุปฺปติฏฺฐิตํเยว ปติฏฺฐาติ; เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, สีลสมฺปทาเหตุ วา สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺติ, จิตฺตสมฺปทาเหตุ วา สตฺตา…เป.… ทิฏฺฐิสมฺปทาเหตุ วา สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺติฯ อิมา โข, ภิกฺขเว, ติสฺโส สมฺปทา’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. กมฺมนฺตสุตฺตํ

[120] ‘‘ติสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, วิปตฺติโยฯ กตมา ติสฺโส? กมฺมนฺตวิปตฺติ, อาชีววิปตฺติ, ทิฏฺฐิวิปตฺติฯ กตมา จ, ภิกฺขเว, กมฺมนฺตวิปตฺติ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปาณาติปาตี โหติ…เป.… สมฺผปฺปลาปี โหติ ฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กมฺมนฺตวิปตฺติฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, อาชีววิปตฺติ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ มิจฺฉาอาชีโว โหติ, มิจฺฉาอาชีเวน ชีวิกํ [ชีวิตํ (สฺยา. กํ. ก.)] กปฺเปติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, อาชีววิปตฺติฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, ทิฏฺฐิวิปตฺติ? อิธ , ภิกฺขเว, เอกจฺโจ มิจฺฉาทิฏฺฐิโก โหติ วิปรีตทสฺสโน – ‘นตฺถิ ทินฺนํ, นตฺถิ ยิฏฺฐํ…เป.… เย อิมญฺจ โลกํ ปรญฺจ โลกํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวเทนฺตี’ติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ทิฏฺฐิวิปตฺติฯ อิมา โข, ภิกฺขเว, ติสฺโส วิปตฺติโยติฯ

‘‘ติสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, สมฺปทาฯ กตมา ติสฺโส? กมฺมนฺตสมฺปทา, อาชีวสมฺปทา, ทิฏฺฐิสมฺปทาฯ กตมา จ, ภิกฺขเว, กมฺมนฺตสมฺปทา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ ปาณาติปาตา ปฏิวิรโต โหติ…เป.… สมฺผปฺปลาปา ปฏิวิรโต โหติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, กมฺมนฺตสมฺปทาฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, อาชีวสมฺปทา? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺโจ สมฺมาอาชีโว โหติ, สมฺมาอาชีเวน ชีวิกํ กปฺเปติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, อาชีวสมฺปทาฯ