[230] ‘‘ทสฺสน’’มิจฺจาทิฯ มุนิโน ทสฺสนํ สาธุชนานํ อมตํ นิพฺพานํ นาม ชายเต อมตสฺส สาธนโต, เตหิ สาธุชเนหิ อญฺเญสํ ชนฺตูนํ นิจฺจมุปตาเปตีติ นิจฺโจปตาปนํ วิสํ ชายเต, ตสฺมิํ มโนปโทสสฺส วิสสทิสตฺตา นิรยาทิทุกฺขาวหภาวโตติฯ กฺริยามชฺฌทีปกเมตํฯ

[230] ‘‘ทสฺสน’’มิจฺจาทิฯ มุนิโน ทสฺสนํ สาธุชนานํ อมตํ อมตสงฺขาตนิพฺพานสฺส เอกนฺตการณตฺตา การิโยปจาเรน อมตํ ภูตํ ชายเต, ตทญฺเญสํ เตหิ สาธุชเนหิ อญฺเญสํ ชนฺตูนํ ตุ นิจฺโจปตาปนํ สตตมุปตาปกรณโต วิสํ ชายเต วิสตุลฺยปฏิฆการณตฺตา การิโยปจาเรน วิสํ ภวตีติฯ อิทํ กฺริยาย มชฺเฌ ฐิตตฺตา กฺริยามชฺฌทีปกํฯ สาธโว จ เต ชนา เจติ จ, เตหิ อญฺเญติ จ วากฺยํฯ

อนฺตทีปก

[231]

อจฺจนฺตกนฺตลาวณฺย-จนฺทาตปมโนหโร;

ชินานนินฺทุ อินฺทุ จ, กสฺส นา’นนฺทโก ภเวฯ

[231] ‘‘อจฺจนฺเต’’จฺจาทิฯ อจฺจนฺตํ กนฺตํ มนุญฺญํ ลาวณฺยํ ปิยภาโว, ตเมว, ตมิว วาจนฺทาตโป จนฺทิกา, เตน มโนหโร ชินานนินฺทุ อินฺทุ จนฺโท จ กสฺส ชนสฺส อานนฺทโก น ภวตีติฯ กฺริยานฺตทีปกํฯ

[231] ‘‘อจฺจนฺติ’’จฺจาทิฯ อจฺจนฺตกนฺตลาวณฺยจนฺทาตปมโนหโร อติสเยน มนุญฺญปิยภาวสงฺขาตวิลาสนามเกน จนฺทกิรเณน, โน เจ, อติสเยน มนุญฺญปิยตาสงฺขาตวิลาสสทิเสน จนฺทกิรเณน มโนหโร ชินานนินฺทุ สมฺพุทฺธสฺส มุขจนฺโท จ อินฺทุ จ ปกติจนฺโท จ กสฺส อานนฺทโก น ภเวฯ อิทํ กฺริยาย อนฺเต ฐิตตฺตา กฺริยานฺตทีปกํ นามฯ

อนฺตํ อติกฺกนฺตนฺติ จ, ตญฺจ ตํ กนฺตญฺเจติ จ, ลวณสฺส ภาโว ลาวณฺยํ, มธุรภาโว, ตํสทิสตฺตา อจฺจนฺตกนฺตญฺจ ตํ ลาวณฺยญฺจาติ จ, จนฺทสฺส อาตโป กิรโณติ จ, อจฺจนฺตกนฺตลาวณฺยเมว จนฺทาตโปติ จ, จนฺทปกฺเข อจฺจนฺตกนฺตลาวณฺยมิว จ โส จนฺทาตโป จาติ จ, เตน มโนหโรติ จ, ชินานนเมว อินฺทูติ จ วากฺยํฯ อิมินา กฺริยาทีปกตฺตเยเนว อวุตฺตชาติทีปกคุณทีปกานิปิ ญาตพฺพานิฯ

มาลาทีปก

[232]

โหตา’วิปฺปฏิสาราย,

สีลํ ปาโมชฺชเหตุ โส;

ตํ ปีติเหตุ, สา จา’ยํ,

ปสฺสทฺธาทิปสิทฺธิยาฯ

[232] อาทิทีปกาทีสุปิ เตสุ ปโยคกฺกเมน ปการนฺตรมตฺถีติ วทติ ‘‘โหติ’’จฺจาทิฯ สีลํ ปญฺจสีลาทิกํ, อวิปฺปฏิสาราย ปจฺฉานุตาปาภาวาย โหติ, โส อวิปฺปฏิสาโร ปาโมชฺชสฺส อุปฺปนฺนมตฺตาย ปีติยา เหตุ โหติ, ตํ ปาโมชฺชํ ปีติยา พลวภูตาย เหตุ โหติ, สา จายํ ปีติ ปสฺสทฺธาทีนํ ปสฺสทฺธิสุขาทีนํ ปสิทฺธิยา นิปฺผตฺติยา โหตีติ โยชนียํฯ

[232] อิทานิ นวสุ ทีปเกสุ ปโยควิเสเสน สาเธตพฺเพ อญฺญปฺปกาเร ทสฺเสติ ‘‘โหติ’’จฺจาทินาฯ สีลํ สุรกฺขิตํ ปญฺจงฺคทสงฺคาทิสีลํ อวิปฺปฏิสาราย โหติ, โส อวิปฺปฏิสาโร ปาโมชฺชเหตุ โหติ อุปฺปนฺนมตฺตาย ตรุณปีติยา การณํ ภวติ, ตํ ปาโมชฺชํ ปีติเหตุ พลวปีติการณํ โหติ, สา อยญฺจ ปีติ ปสฺสทฺธาทิปสิทฺธิยา กายปสฺสทฺธิจิตฺตปสฺสทฺธิอาทีนํ สิทฺธิยา เหตุ โหติฯ น วิปฺปฏิสาโร อวิปฺปฏิสาโร, นสทฺโท ปสชฺชปฏิเสเธ วตฺตเตฯ