ปีนโส [ปีนาโสติปิ ปาโฐ] นาสิกาโรโค,
ฆาเน สิงฺฆานิกา สฺสโว;
เญยฺยํ ตฺว’รุ วโณ นิตฺถี, โผโฏ ตุ ปิฬกา ภเวฯ
[325]
ปุพฺโพ ปูโย ถ รตฺตาติ, สาโร ปกฺขนฺทิกา ปฺยถ;
อปมาโร อปสฺมาโร, ปาทโผโฏ วิปาทิกาฯ
[326]
วุฑฺฒิโรโค ตุ วาตณฺฑํ, สีปทํ ภารปาทตา;
กณฺฑู กณฺฑูติ กณฺฑูยา, ขชฺชุ กณฺฑูวนํ ปฺยถฯ
[327]
ปามํ วิตจฺฉิกา กจฺฉุ, โสโถ ตุ สยถู’ทิโต;
ทุนฺนามกญฺจ อริสํ, ฉทฺทิกา วมถู’ทิโตฯ
[328]
ทวถุ ปริตาโป ถ, ติลโก ติลกาฬโก;
วิสูจิกา อิติ มหา, วิเรโก ถ ภคนฺทโล [ภคนฺทโร (ก.)]ฯ
[329]
เมโห ชโร กาส สาสา, กุฏฺฐํ สูลามยนฺตรา;
วุตฺโต เวชฺโช ภิสกฺโก จ, โรคหารี ติกิจฺฉโกฯ
[330]
สลฺลเวชฺโช สลฺลกตฺโต, ติกิจฺฉา ตุ ปติกฺริยา;
เภสชฺช มคโท เจว, เภสชํ โม’สธํ ปฺยถฯ
[331]
กุสลา นามยา โรคฺยํ,
อถ กลฺโล นิรามโยติ,
นรวคฺโค นิฏฺฐิโตฯ
4. จตุพฺพณฺณวคฺค
ขตฺติยวคฺค
[332]
กุลํ วํโส จ สนฺตานา, ภิชนา โคตฺต มนฺวโย;
ถิยํ สนฺตตฺย โถ วณฺณา, จตฺตาโร ขตฺติยาทโยฯ
[333]
กุลีโน สชฺชโน สาธุ,
สภฺโย จายฺโย มหากุโล;
ราชา ภูปติ ภูปาโล, ปตฺถิโว จ นราธิโปฯ
[334]
ภูนาโถ ชคติปาโล, ทิสมฺปติ ชนาธิโป;
รฏฺฐาธิโป นรเทโว, ภูมิโป ภูภุโช ปฺยถฯ
[335]
ราชญฺโญ ขตฺติโย ขตฺตํ, มุทฺธาภิสิตฺต พาหุชา;
สพฺพภุมฺโม จกฺกวตฺตี, ภูโปญฺโญ มณฺฑลิสฺสโรฯ
[336]
ปุเม ลิจฺฉวิ วชฺชี จ, สกฺโย ตุ สากิโย ถ จ;
ภทฺทกจฺจานา [ภทฺทา กจฺจานา (ฏี.)] ราหุล, มาตา พิมฺพา ยโสธราฯ
[337]
โกฏีนํ เหฏฺฐิมนฺเตน, สตํ เยสํ นิธานคํ;
กหาปณานํ ทิวส, วฬญฺโช วีสตมฺพณํฯ
[338]
เต ขตฺติยมหาสาลา, สีติ โกฏิธนานิ ตุ;
นิธานคานิ ทิวส, วฬญฺโช จ ทสมฺพณํฯ
[339]
เยสํ ทฺวิชมหาสาลา, ตทุปฑฺเฒ นิธานเค;
วฬญฺเช จ คหปติ, มหาสาลา ธเน สิยุํฯ
[340]
มหามตฺโต ปธานญฺจ, มติสชีโว มนฺตินี;
สชีโว สจิวา, มจฺโจ, เสนานี ตุ จมูปติฯ
[341]
นฺยาสาทีนํ วิวาทานํ, อกฺขทสฺโส ปทฏฺฐริ;
โทวาริโก ปตีหาโร, ทฺวารฏฺโฐ ทฺวารปาลโกฯ
[342]
อนีกฏฺโฐติ ราชูนํ, องฺครกฺขคโณ มโต;
กญฺจุกี โสวิทลฺโล จ, อนุชีวี ตุ เสวโกฯ
[343]
อชฺฌกฺโข ธิกโต เจว,
เหรญฺญิโก ตุ นิกฺขิโก;
สเทสานนฺตโร สตฺตุ, มิตฺโตราชา ตโต ปรํฯ
[344]
อมิตฺโต ริปุ เวรี จ, สปตฺตา ราติ สตฺว’ริ; (สตฺตุ+อริ)
ปจฺจตฺถิโก ปริปนฺถี, ปฏิปกฺขา หิตาปโรฯ
[345]
ปจฺจามิตฺโต วิปกฺโข จ, ปจฺจนีก วิโรธิโน;
วิทฺเทสี จ ทิโส ทิฏฺโฐ,ถา นุโรโธ นุวตฺตนํฯ
[346]
มิตฺโต นิตฺถี วยสฺโส จ, สหาโย [สุหชฺโช (ฏี.)] สุหโท สขา;
สมฺภตฺโต ทฬฺหมิตฺโต ถ, สนฺทิฏฺโฐ ทิฏฺฐมตฺตโกฯ
[347]
จโร จ คุฬฺหปุริโส, ปถาวี ปถิโก’ทฺธคู;
ทูโต ตุ สนฺเทสหโร, คณโก ตุ มุหุตฺติโกฯ
[348]
เลขโก ลิปิกาโร จ, วณฺโณ ตุ อกฺขโร ปฺยถ;
เภโท ทณฺโฑ สาม ทานา, นฺยุปายา จตุโร อิเมฯ
[349]
อุปชาโปตุ เภโท จ, ทณฺโฑ ตุ สาหสํ ทโม;
[350]
สามฺย’ มจฺโจ สขา โกโส, ทุคฺคญฺจ วิชิตํ พลํ;
รชฺชงฺคานีติ สตฺเตเต, สิยุํ ปกติโย ปิจฯ
[351]
ปภาวุ’สฺสาห, มนฺตานํ, วสา ติสฺโส หิ สตฺติโย;
ปภาโว ทณฺฑโช เตโช,
ปตาโป ตุ จ โกสโชฯ
[352]
มนฺโต จ มนฺตนํ โส ตุ, จตุกฺกณฺโณ ทฺวิโคจโร;
ติโคจโร ตุ ฉกฺกณฺโณ, รหสฺสํ คุยฺห มุจฺจเตฯ
[353]
ตีสุ วิวิตฺต วิชน, ฉนฺนา, รโห รโห พฺยยํ;
วิสฺสาโส ตุ จ วิสฺสมฺโภ,
ยุตฺตํ ตฺโว’ปายิกํ ติสุฯ
[354]
โอวาโท จานุสิฏฺฐิตฺถี, ปุมวชฺเช นุสาสนํ;
อาณา จ สาสนํ เญยฺยํ, อุทฺทานํ ตุ จ พนฺธนํฯ
[355]
อาคุ วุตฺต [มนฺตุ (ก.)] มปราโธ, กโร ตุ พลิ มุจฺจเต;
ปุณฺณปตฺโต ตุฏฺฐิทาโย, อุปทา ตุ จ ปาภตํฯ
[356]
ตโถ’ปายน มุกฺโกโจ, ปณฺณากาโร ปเหณกํ;
สุงฺกํ ตฺวนิตฺถี คุมฺพาทิ, เทยฺเย ถา’โย ธนาคโมฯ
[357]
อาตปตฺตํ ตถา ฉตฺตํ, รญฺญํ ตุ เหมมาสนํ;
สีหาสนํ อโถ วาฬ, พีชนีตฺถี จ จามรํฯ
[358]
ขคฺโค จ ฉตฺต มุณฺหีสํ, ปาทุกา วาลพีชนี;
อิเม กกุธภณฺฑานิ, ภวนฺติ ปญฺจ ราชุนํฯ
[359]
ภทฺทกุมฺโภ ปุณฺณกุมฺโภ, ภิงฺกาโร ชลทายโก;
หตฺถิ,สฺส,รถ,ปตฺตี ตุ, เสนา หิ จตุรงฺคินีฯ
[360]
กุญฺชโร วารโณ หตฺถี, มาตงฺโค ทฺวิรโท คโช;
นาโค ทฺวิโป อิโภ ทนฺตี,
ยูถเชฏฺโฐ ตุ ยูถโปฯ
[361]
กาฬาวก คงฺเคยฺยา, ปณฺฑร ตมฺพา จ ปิงฺคโล คนฺโธ;
มงฺคล เหโม’โปสถ,
ฉทฺทนฺตา คชกุลานิ เอตานิฯ
[362]
กลโภ เจว ภิงฺโกถ, ปภินฺโน มตฺต คชฺชิตา;
หตฺถิฆฏา ตุ คชตา, หตฺถีนี ตุ กเรณุกาฯ
[363]
กุมฺโภ หตฺถิสิโรปิณฺฑา, กณฺณมูลํ ตุ จูลิกา;
อาสนํ ขนฺธเทสมฺหิ, ปุจฺฉมูลํ ตุ เมจโกฯ
[364]
อาลาน มาฬฺหโก ถมฺโภ, นิตฺถีตุ นิคโฬ’นฺทุโก;
สงฺขลํ ตีสฺวโถ คณฺโฑ,
กโฏ ทานํ ตุ โส มโทฯ
[365]
โสณฺโฑ ตุ ทฺวีสุ หตฺโถ ถ,
กรคฺคํ โปกฺขรํ ภเว;
มชฺฌมฺหิ พนฺธนํ กจฺฉา, กปฺปโน ตุ กุถาทโยฯ
[366]
โอปวยฺโห ราชวยฺโห, สชฺชิโต ตุ จ กปฺปิโต;
โตมโร นิตฺถิยํ ปาเท, สิยา วิชฺฌนกณฺฏโกฯ
[367]
ตุตฺตํ ตุ กณฺณมูลมฺหิ, มตฺถกมฺหิ ตุ องฺกุโส;
หตฺถาโรโห หตฺถิเมณฺโฑ,
หตฺถิโป หตฺถิโคปโกฯ
[368]
คามณีโย ตุ มาตงฺค, หยาทฺยาจริโย ภเว;
หโย ตุรงฺโค ตุรโค,
วาโห อสฺโส จ สินฺธโวฯ
[369]
เภโท อสฺสตโร ตสฺสา,
ชานิโย ตุ กุลีนโก;
สุขวาหี วินีโต ถ,
กิโสโร หยโปตโกฯ
[370]
โฆฏโก ตุ ขฬุงฺโก ถ, ชวโน จ ชวาธิโก;
มุขาธานํ ขลีโน วา, กสา ตฺว สฺสาภิตาฬินีฯ
[371]
กุสา ตุ นาสรชฺชุมฺหิ, วฬวา’สฺสา ขุโร สผํ;
ปุจฺฉ มนิตฺถี นงฺคุฏฺฐํ, วาลหตฺโถ จ วาลธิฯ
[372]
สนฺทโน จ รโถ ผุสฺส, รโถ ตุ นรณาย โส;
จมฺมาวุโต จ เวยคฺโฆ,
เทปฺโป พฺยคฺฆสฺส ทีปิโนฯ
[373]
สิวิกา ยาปฺยยานญฺจา, นิตฺถี ตุ สกโฏ ปฺย’นํ [(สกโฏ ปิ+อนํ)];
จกฺกํ รถงฺค มาขฺยาตํ, ตสฺสนฺโต เนมิ นาริยํฯ
[374]
ตมฺมชฺเฌ ปิณฺฑิกา นาภิ, กุพฺพโร ตุ ยุคนฺธโร;
อกฺขคฺคกีเล อาณีตฺถี, วรุโถ รถคุตฺย’ถฯ
[375]
ธุโร มุเข รถสฺสงฺคา, ตฺว กฺโข ปกฺขรอาทโย;
ยานญฺจ วาหนํ โยคฺคํ, สพฺพหตฺถฺยาทิวาหเนฯ
[376]
รถจารี ตุ สูโต จ, ปาชิตา เจว สารถี;
รถาโรโห จ รถิโก,
รถี โยโธ ตุ โย ภโฏฯ
[377]
ปทาติ ปตฺตี ตุ ปุเม, ปทโค ปทิโก มโต;
สนฺนาโห กงฺกโฏ วมฺมํ, กวโจ วา อุรจฺฉโทฯ
[378]
ชาลิกา ถ จ สนฺนทฺโธ, สชฺโช จ วมฺมิโก ภเว;
อามุกฺโก ปฏิมุกฺโก ถ, ปุเรจารี ปุเรจโรฯ
[379]
ปุพฺพงฺคโม ปุเรคามี, มนฺทคามี ตุ มนฺถโร;
ชวโน ตุริโต เวคี, เชตพฺพํ เชยฺย มุจฺจเตฯ
[380]
สูร วีรา ตุ วิกฺกนฺโต, สหาโย นุจโร สมา;
สนฺนทฺธปฺปภุตี ตีสุ, ปาเถยฺยํ ตุ จ สมฺพลํฯ
[381]
วาหินี ธชินี เสนา, จมู จกฺกํ พลํ ตถา;
อนีโก วา ถ วินฺยาโส,
พฺยูโห เสนาย กถฺยเตฯ
[382]
หตฺถี ทฺวาทสโปโส,ติ,
ปุริโส ตุรโค, รโถ;
จตุโปโสติ เอเตน, ลกฺขเณนา ธมนฺตโตฯ
[383]
หตฺถานีกํ หยานีกํ, รถานีกํ ตโย ตโย;
คชาทโย สสตฺถา ตุ, ปตฺตานีกํ จตุชฺชนาฯ
[384]
สฏฺฐิวํสกลาเปสุ, ปจฺเจกํ สฏฺฐิทณฺฑิสุ;
ธูลีกเตสุ เสนาย, ยนฺติยา กฺโขภนี [อกฺโขภิณี (ก.)] ตฺถิยํฯ
[385]
สมฺปตฺติ สมฺปทา ลกฺขี, สิรี วิปตฺติ อาปทา;
อถา วุธญฺจ [อายุธนฺติปิ ปาโฐ] เหติ’ตฺถี, สตฺถํ ปหรณํ ภเวฯ
[386]
มุตฺตามุตฺต มมุตฺตญฺจ, ปาณิโต มุตฺตเมว จ;
ยนฺตมุตฺตนฺติ สกลํ, อายุธํ ตํ จตุพฺพิธํฯ
[387]
มุตฺตามุตฺตญฺจ ยฏฺฐฺยาทิ, อมุตฺตํ ฉุริกาทิกํ;
ปาณิมุตฺตํ ตุ สตฺยาทิ, ยนฺตมุตฺตํ สราทิกํฯ
[388]
อิสฺสาโส ธนุ โกทณฺฑํ, จาโป นิตฺถี สราสนํ;
อโถ คุโณ ชิยา ชฺยา ถ,
สโร ปตฺติ จ สายโกฯ
[389]
วาโณ กณฺฑ มุสุ ทฺวีสุ, ขุรปฺโป [อุรปฺโป (ก.)] เตชนา’สนํ;
ตูณีตฺถิยํ กลาโป จ, ตูโณ ตูณีร วาณธิฯ
[390]
ปกฺโข ตุ วาโช ทิทฺโธ ตุ, วิสปฺปิโต สโร ภเว;
ลกฺขํ เวชฺฌํ สรพฺยญฺจ, สราภฺยาโส ตุ’ปาสนํฯ
[391]
มณฺฑลคฺโค ตุ เนตฺติํโส, อสิ ขคฺโค จ สายโก;
โกสิตฺถี ตพฺพิธาเน โถ, ถรุ ขคฺคาทิมุฏฺฐิยํฯ
[392]
เขฏกํ ผลกํ จมฺมํ, อิลฺลี ตุ กรปาลิกา;
ฉุริกา สตฺย’สิปุตฺตี, ลคุโฬ ตุ จ มุคฺคโรฯ
[393]
สลฺโล นิตฺถิ สงฺกุ ปุเม, วาสี ตุ ตจฺฉนีตฺถิยํ;
กุฐารี [กุธารี (ฏี.)] ตฺถีผรสุโส, ฏงฺโก ปาสาณทารโณฯ
[394]
กณโย ภินฺทิวาโฬ จ, จกฺกํ กุนฺโต คทา ตถา;
สตฺยา’ที สตฺถเภทา ถ,
โกโณ’สฺโส โกฏิ นาริยํฯ
[395]
นิยฺยานํ คมนํ ยาตฺรา, ปฏฺฐานญฺจ คโม คติ;
จุณฺโณ ปํสุ รโช เจว, ธูลี’ตฺถี เรณุ จ ทฺวิสุฯ
[396]
มาคโธ มธุโก วุตฺโต, วนฺที ตุ ถุติปาฐโก;
เวตาฬิโก โพธกโร,
จกฺกิโก ตุ จ ฆณฺฏิโกฯ
[397]
เกตุ ธโช ปฏากา จ, กทลี เกตนํ ปฺยถ;
โย’หํกาโร’ญฺญมญฺญสฺส, สา’ หมหมิกา ภเวฯ
[398]
พลํ ถาโม สหํ สตฺติ, วิกฺกโม ตฺวติสูรตา;
รเณ ชิตสฺส ยํ ปานํ, ชยปานนฺติ ตํ มตํฯ
[399]
สงฺคาโม สมฺปหาโร จา, นิตฺถิยํ สมรํ รณํ;
อาชิตฺถี อาหโว ยุทฺธ, มาโยธนญฺจ สํยุคํฯ
[400]
ภณฺฑนํ ตุ วิวาโท จ, วิคฺคโห กลห เมธคา;
มุจฺฉา โมโห ถ ปสยฺโห,
พลกฺกาโร หโฐ ภเวฯ
[401]
อุปฺปาโท [อุปฺปาโต (ก.)1027-คาถา ปสฺสิตพฺพา] ภูตวิกติ, ยา สุภาสุภสูจิกา;
อีติ ตฺวิตฺถี อชญฺญญฺจ, อุปสคฺโค อุปทฺทโวฯ
[402]
นิพฺพุทฺธํ [นิยุทฺธํ (ก.)] มลฺลยุทฺธมฺหิ, ชโย ตุ วิชโย ภเว;
ปราชโย รเณ ภงฺโค, ปลายน มปกฺกโมฯ
[403]
มารณํ หนนํ ฆาโต, นาสนญฺจ นิสูทนํ;
หิํสนํ สรณํ หิํสา, วโธ สสน ฆาตนํฯ
[404]
มรณํ กาลกิริยา, ปลโย มจฺจุ อจฺจโย;
นิธโน นิตฺถิยํ นาโส, กาโล’นฺโต จวนํ ภเวฯ
[405]
ตีสุ เปโต ปเรโต จ,
มโต ถ จิตโก จิโต;
อาฬหนํ สุสานญฺจา, นิตฺถิยํ กุณโป ฉโวฯ
[406]
กพนฺโธ นิตฺถิยํ เทโห, สิโรสุญฺโญ สหกฺริโย;
อถ สิวถิกา วุตฺตา, สุสานสฺมิญฺหิ อามเกฯ
[407]
วนฺทีตฺถิยํ กรมโร, ปาโณ ตฺว’สุ ปกาสิโต;
การา ตุ พนฺธนาคารํ, การณา ตุ จ ยาตนาฯ
อิติ ขตฺติยวคฺโคฯ
[408]
พฺรหฺมพนฺธุ ทฺวิโช วิปฺโป, พฺรหฺมา โภวาที พฺราหฺมโณ;
โสตฺติโย ฉนฺทโส โส ถ,
สิสฺส’ นฺเตวาสิโน ปุเมฯ
[409]
พฺรหฺมจารี คหฏฺโฐ จ, วนปฺปตฺโถ จ ภิกฺขุติ;
ภวนฺติ จตฺตาโร เอเต, อสฺสมา ปุนฺนปุํสเกฯ
[410]
จรนฺตา สห สีลาที, สพฺรหฺมจาริโน มิถุ;
อุปชฺฌาโย อุปชฺฌา ถา, จริโย นิสฺสยทาทิโก [นิสฺสยทายโก (ฏี.)]ฯ
[411]
อุปนียา ถวา ปุพฺพํ, เวท มชฺฌาปเย ทฺวิโช;
โย สงฺคํ สรหสฺสญฺจา, จริโย พฺราหฺมเณสุ โสฯ
[412]
ปารมฺปริย เมติหฺยํ, อุปเทโส ตเถ’ติหา;
ยาโค ตุ กตุ ยญฺโญ ถ, เวทีตฺถี ภู ปริกฺขตาฯ
[413]
อสฺสเมโธ จ ปุริส, เมโธ เจว นิรคฺคโฬ;
สมฺมาปาโส วาชเปยฺย, มิติ ยาคา มหา อิเมฯ
[414]
อิตฺวิโช [อิทิตฺวิโช (ฏี.)] ยาชโก จาถ,
สภฺโย สามาชิโก ปฺยถ;
ปริสา สภา สมชฺชา จ, ตถา สมิติ สํสโทฯ
[415]
จตสฺโส ปริสา ภิกฺขุ, ภิกฺขุนี จ อุปาสกา;
อุปาสิกาโยติ อิมา, ถวา ฏฺฐ ปริสา สิยุํฯ
[416]
ตาวติํส,ทฺวิช,กฺขตฺต,มาร,คฺคหปติสฺส จ;
สมณานํ วสา จาตุ, มหาราชิก, พฺรหฺมุนํฯ
[417]
คายตฺติปฺปมุขํ ฉนฺทํ, จตุวีส’กฺขรํ ตุ ยํ;
เวทาน มาทิภูตํ สา, สาวิตฺตี ติปทํ สิยาฯ
[418]
หพฺยปาเก จรุ มโต, สุชา ตุ โหมทพฺพิยํ;
ปรมนฺนํ ตุ ปายาโส, หพฺยํ ตุ หวิ กถฺยเตฯ
[419]
ยูโป ถูณายํ นิมฺมนฺตฺย, ทารุมฺหิ ตฺว’รณี ทฺวิสุ;
คาหปฺปจฺจา’หวนีโย, ทกฺขิณคฺคิ ตโย’ คฺคโยฯ
[420]
จาโค วิสฺสชฺชนํ ทานํ, โวสฺสคฺโค จาปเทสนํ;
วิสฺสาณนํ วิตรณํ, วิหายิตา ปวชฺชนํฯ
[421]
ปญฺจ มหาปริจฺจาโค, วุตฺโต เสฏฺฐ, ธนสฺส จ;
วเสน ปุตฺต ทารานํ, รชฺชสฺส’ งฺคาน เมว จฯ
[422]
อนฺนํ ปานํ ฆรํ วตฺถํ, ยานํ มาลา วิเลปนํ;
คนฺโธ เสยฺยา ปทีเปยฺยํ, ทานวตฺถู สิยุํ ทสฯ
[423]
มตตฺถํ ตทเห ทานํ, ตีสฺเวต มุทฺธเทหิกํ;
ปิตุทานํ ตุ นิวาโป, สทฺธํ ตุ ตํว สาตฺถโตฯ
[424]
ปุเม อติถิ อาคนฺตุ, ปาหุนา เวสิกา ปฺยถ;
อญฺญตฺถ คนฺตุ มิจฺฉนฺโต, คมิโก ถา คฺฆ มคฺฆิยํฯ
[425]
ปชฺชํ ปาโททกาโท ถ, สตฺตา’คนฺตฺวาทโย ติสุ;
อปจิตฺย’จฺจนา ปูชา, ปหาโร พลิ มานนาฯ
[426]
นมสฺสา ตุ นมกฺกาโร, วนฺทนา จาภิวาทนํ;
ปตฺถนา ปณิธานญฺจ, ปุริเส ปณิธีริโตฯ
[427]
อชฺเฌสนา ตุ สกฺการ, ปุพฺพงฺคมนิโยชนํ;
[428]
ปริเยสนา นฺเวสนา, ปริเยฏฺฐิ คเวสนา;
อุปาสนํ ตุ สุสฺสูสา, สา ปาริจริยา ภเวฯ
[429]
โมน มภาสนํ ตุณฺหี, ภาโว ถ ปฏิปาฏิ สา;
อนุกฺกโม ปริยาโย, อนุปุพฺพฺย’ปุเม กโมฯ
[430]
ตโป จ สํยโม สีลํ, นิยโม ตุ วตญฺจ วา;
วีติกฺกโม’ ชฺฌจาโร ถ, วิเวโก ปุถุคตฺตตาฯ
[431]
ขุทฺทานุขุทฺทกํ อาภิ, สมาจาริก มุจฺจเต;
อาทิพฺรหฺมจริยํ ตุ, ตทญฺญํ สีล มีริตํฯ
[432]
โย ปาเปหิ อุปาวตฺโต, วาโส สทฺธิํ คุเณหิ โส;
อุปวาโสติ วิญฺเญยฺโย, สพฺพโภควิวชฺชิโตฯ
[433]
ตปสฺสี ภิกฺขุ สมโณ, ปพฺพชิโต ตโปธโน;
วาจํยโม ตุ มุนิ จ, ตาปโส ตุ อิสี ริโตฯ
[434]
เยสํยตินฺทฺริยคณา, ยตโย วสิโน จ เต;
สาริปุตฺโต’ปติสฺโส ตุ, ธมฺมเสนาปตี ริโตฯ
[435]
โกลิโต โมคฺคลฺลาโน ถ,
อริโย ธิคโต สิยา;
โสตาปนฺนาทิกา เสขา, นริโย ตุ ปุถุชฺชโนฯ
[436]
อญฺญา ตุ อรหตฺตญฺจ, ถูโป ตุ เจติยํ ภเว;
ธมฺมภณฺฑาคาริโก จ, อานนฺโท ทฺเว สมา ถ จฯ
[437]
วิสาขา มิคารมาตา, สุทตฺโต’ นาถปิณฺฑิโก;
[438]
ภิกฺขุปิ สามเณโร จ, สิกฺขมานา จ ภิกฺขุนี;
สามเณรีติ กถิตา, ปญฺเจเต สหธมฺมิกาฯ
[439]
ปตฺโต ติจีวรํ กาย, พนฺธนํ วาสิ สูจิ จ;
ปริสฺสาวน มิจฺเจเต, ปริกฺขารา’ฏฺฐ ภาสิตาฯ
[440]
สามเณโร จ สมณุ, ทฺเทโส จาถ ทิคมฺพโร;
อเจฬโก นิคณฺโฐ จ, ชฏิโล ตุ ชฏาธโรฯ
[441]
กุฏีสกาทิกา จตุ, ตฺติํส ทฺวาสฏฺฐิ ทิฏฺฐิโย;
อิติ ฉนฺนวุติ เอเต, ปาสณฺฑา สมฺปกาสิตาฯ
[442]
ปวิตฺโต ปยโต ปูโต, จมฺมํ ตุ อชินํ ปฺยถ;
ทนฺตโปโณ ทนฺตกฏฺฐํ, วกฺกโล วา ติรีฏกํฯ
[443]
ปตฺโต ปาติตฺถิยํนิตฺถี, กมณฺฑลุ ตุ กุณฺฑิกา;
อถาลมฺพณทณฺฑสฺมิํ, กตฺตรยฏฺฐิ นาริยํฯ
[444]
ยํ เทหสาธนาเปกฺขํ, นิจฺจํ กมฺมมยํ ยโม;
อาคนฺตุสาธนํ กมฺมํ, อนิจฺจํ นิยโม ภเวฯ
อิติ พฺราหฺมณวคฺโคฯ
[445]
เวสฺโส จ เวสิยาโน ถ, ชีวนํ วุตฺติ ชีวิกา;
อาชีโว วตฺตนํ จาถ, กสิกมฺมํ กสิตฺถิยํฯ
[446]
วาณิชฺชญฺจ วณิชฺชา ถ, โครกฺขา ปสุปาลนํ;
เวสฺสสฺส วุตฺติโย ติสฺโส, คหฏฺฐา’คาริกา คิหิฯ
[447]
เขตฺตาชีโว กสฺสโก ถ, เขตฺตํ เกทาร มุจฺจเต;
เลฑฺฑุ’ตฺโต มตฺติกาขณฺโฑ, ขณิตฺติ’ตฺถฺย’วทารณํฯ
[448]
ทาตฺตํ ลวิตฺต มสิตํ [‘‘อสิต’’ สทฺโท ปุํนปุํสเก-1005-คาถา ปสฺสิตพฺพา], ปโตโท ตุตฺต ปาชนํ;
โยตฺตํ ตุ รชฺชุ รสฺมิตฺถี, ผาโล ตุ กสโก ภเวฯ
[449]
นงฺคลญฺจ หลํ สีโร, อีสา นงฺคลทณฺฑโก;
สมฺมา ตุ ยุคกีลสฺมิํ, สีตา ตุ หลปทฺธติฯ
[450]
มุคฺคาทิเก ปรณฺณญฺจ, ปุพฺพณฺณํ สาลิอาทิเก;
สาลิ วีหิ จ กุทฺรูโส, โคธุโม วรโก ยโว;
กงฺคูติ สตฺต ธญฺญานิ, นีวาราที ตุ ตพฺภิทาฯ
[451]
จณโก จ กฬาโย ถ,
สิทฺธตฺโถ สาสโป ภเวฯ
[452]
อถ กงฺคุ ปิยงฺคุ’ตฺถี, อุมฺมา ตุ อตสี ภเว;
กิฏฺฐญฺจ สสฺสํ ธญฺญญฺจ [วิญฺเญยฺยํ (ฏี.)], วีหิ ถมฺพกรี [ถมฺภกรี (ก.)] ริโตฯ
[453]
กณฺโฑ ตุ นาฬ มถ โส, ปลาลํ นิตฺถิ นิปฺผโล;
ภุสํ กลิงฺคโร จาถ, ถุโส ธญฺญตฺตเจ ถ จฯ
[454]
เสตฏฺฏิกา สสฺสโรโค,
กโณ ตุ กุณฺฑโก ภเว;
ขโล จ ธญฺญกรณํ, ถมฺโพ [ถมฺโภ (ก.)] คุมฺโพ ติณาทินํฯ
[455]
อโยคฺโค มุสโล นิตฺถี, กุลฺโล สุปฺป มนิตฺถิยํ;
อโถ’ทฺธนญฺจ จุลฺลิ’ตฺถี, กิลญฺโช ตุ กโฏ ภเวฯ
[456]
กุมฺภี’ตฺถี ปิฐโร กุณฺฑํ, ขโฬปฺยุ’กฺขลิ ถาลฺยุ’ขา;
โกลมฺโพ จาถ มณิกํ, ภาณโก จ อรญฺชโรฯ
[457]
ฆโฏ ทฺวีสุ กุโฏ นิตฺถี, กุมฺโภ กลส, วารกา;
กํโส ภุญฺชนปตฺโต ถา, มตฺตํ ปตฺโต จ ภาชนํฯ
[458]
อณฺฑุปกํ จุมฺพฏกํ, สราโว ตุ จ มลฺลโก;
ปุเม กฏจฺฉุทพฺพิ’ตฺถี, กุสูโล โกฏฺฐ มุจฺจเตฯ
[459]
สาโก อนิตฺถิยํ ฑาโก, สิงฺคีเวรํตุ อทฺทกํ;
มโหสธํ ตุ ตํ สุกฺขํ, มริจํ ตุ จ โกลกํฯ
[460]
โสวีรํ กญฺชิยํ วุตฺตํ, อารนาฬํ ถุโสทกํ;
ธญฺญมฺพิลํ พิฬงฺโค ถ, ลวณํ โลณ มุจฺจเตฯ
[461]
สามุทฺทํ สินฺธโว นิตฺถี, กาฬโลณํ ตุ อุพฺภิทํ;
พิฬกํ [พิฬาล (ก.)] เจติ ปญฺเจเต, ปเภทา ลวณสฺส หิฯ
[462]
คุโฬ จ ผาณิตํ ขณฺโฑ, มจฺฉณฺฑี สกฺขรา อิติ;
อิเม อุจฺฉุวิการา ถ, คุฬสฺมิํ วิสกณฺฏกํฯ
[463]
ลาชา สิยา’กฺขตํ จาถ, ธานา ภฏฺฐยเว ภเว;
อพทฺธสตฺตุ มนฺโถ จ, ปูปา’ ปูปา ตุ ปิฏฺฐโกฯ
[464]
ภตฺตกาโร สูปกาโร, สูโท อาฬาริโก ตถา;
โอทนิโก จ รสโก, สูโป ตุ พฺยญฺชนํ ภเวฯ
[465]
โอทโน วา กุรํ ภตฺตํ, ภิกฺขา จา’นฺน มถา สนํ;
อาหาโร โภชนํ ฆาโส,
ตรลํ ยาคุ นาริยํฯ
[466]
ขชฺชํ ตุ โภชฺช เลยฺยานิ, เปยฺยนฺติ จตุธา’สนํ;
นิสฺสาโว จ ตถา’จาโม,
อาโลโป กพโฬ ภเวฯ
[467]
มณฺโฑ นิตฺถีรสคฺคสฺมิํ, วิฆาโส ภุตฺตเสสเก;
วิฆาสาโท จ ทมโก, ปิปาสา ตุ จ ตสฺสนํฯ
[468]
ขุทฺทา ชิฆจฺฉา, มํสสฺส, ปฏิจฺฉาทนิยํ รโส;
อุทฺเรโก เจว อุคฺคาโร, โสหิจฺจํ ติตฺติ ตปฺปนํฯ
[469]
กามํ ตฺวิฏฺฐํ นิกามญฺจ, ปริยตฺตํ ยถจฺฉิตํ;
กยวิกฺกยิโก สตฺถ,วาหา’ ปณิก วาณิชาฯ
[470]
วิกฺกยิโก ตุ วิกฺเกตา,
กยิโก ตุ จ กายิโก;
อุตฺตมณฺโณ จ ธนิโก, ธมณฺโณ ตุ อิณายิโกฯ
[471]
อุทฺธาโร ตุ อิณํ วุตฺตํ, มูลํ ตุ ปาภตํ ภเว;
สจฺจาปนํ สจฺจํกาโร, วิกฺเกยฺยํ ปณิยฺยํ ติสุฯ
[472]
ปฏิทานํ ปริวตฺโต, นฺยาโส ตู’ปนิธี ริโต;
[473]
อฏฺฐารสนฺตา สงฺเขฺยยฺเย, สงฺขฺยา เอกาทโย ติสุ;
สงฺขฺยาเน ตุ จ สงฺเขฺยยฺเย, เอกตฺเต วีสตาทโย;
วคฺคเภเท พหุตฺเตปิ, ตา อานวุติ นาริยํฯ
[474]
สตํ สหสฺสํ นิยุตํ [นหุตํ-นยุตํ (กตฺถจิ)], ลกฺขํ โกฏิ ปโกฏิโย;
โกฏิปโกฏิ นหุตํ, ตถา นินฺนหุตมฺปิ จฯ
[475]
อกฺโขภนีตฺถิยํ [อกฺโขภิณี (ก.)] พินฺทุ, อพฺพุทญฺจ นิรพฺพุทํ;
อหหํ อพพํ เจวา, ฏฏํ โสคนฺธิ กุปฺปลํฯ
[476]
กุมุทํ ปุณฺฑรีกญฺจ, ปทุมํ กถานมฺปิ จ;
มหากถานา’สงฺเขฺยยฺยา, นิ’จฺเจตาสุ สตาทิ จฯ
[477]
โกฏฺยาทิกํ ทสคุณํ, สตลกฺขคุณํ กมา;
จตุตฺโถ’ฑฺเฒน อฑฺฒุฑฺโฒ,
ตติโย ฑฺฒติโย ตถาฯ
[478]
อฑฺฒเตยฺโย ทิยฑฺโฒ ตุ,
ทิวฑฺโฒ ทุติโย ภเว;
ตุลา, ปตฺถ, งฺคุลิ, วสา, ติธา มาน มโถ สิยาฯ
[479]
จตฺตาโร วิหโย คุญฺชา,
ทฺเว คุญฺชา มาสโก ภเว;
ทฺเว อกฺขา มาสกา ปญฺจ, กฺขานํ ธรณมฏฺฐกํฯ
[480]
สุวณฺโณ ปญฺจธรณํ, นิกฺขํ ตฺวนิตฺถิ ปญฺจ เต;
ปาโท ภาเค จตุตฺเถ ถ, ธรณานิ ปลํ ทสฯ
[481]
ตุลา ปลสตํ จาถ, ภาโร วีสติ ตา ตุลา;
อโถ กหาปโณ นิตฺถี, กถฺยเต กริสาปโณฯ
[482]
กุฑุโว ปสโต เอโก,
ปตฺโถ เต จตุโร สิยุํ;
อาฬฺหโก จตุโร ปตฺถา, โทณํ วาจตุรา’ฬฺหกํฯ
[483]
มานิกา จตุโร โทณา, ขารีตฺถี จตุมานิกา;
ขาริโย วีส วาโห ถ,
สิยา กุมฺโภ ทสมฺพณํฯ
[484]
อาฬฺหโก นิตฺถิยํ ตุมฺโภ, ปตฺโถตุ นาฬิ นาริยํ;
วาโห ตุ สกโฏ เจกา,
ทส โทณา ตุ อมฺพณํฯ
[485]
ปฏิวีโส จ โกฏฺฐาโส,
อํโส ภาโค ธนํ ตุ โส;
ทพฺพํ วิตฺตํ สาปเตยฺยํ, วสฺว’ตฺโถ วิภโว ภเวฯ
[486]
โกโส หิรญฺญญฺจ กตา, กตํ กญฺจน, รูปิยํ;
กุปฺปํ ตทญฺญํ ตมฺพาทิ, รูปิยํ ทฺวย มาหตํฯ
[487]
สุวณฺณํ กนกํ ชาต, รูปํ โสณฺณญฺจ กญฺจนํ;
สตฺถุวณฺโณ หรี กมฺพุ, จารุ เหมญฺจ หาฏกํฯ
[488]
ตปนิยํ หิรญฺญํ ต, พฺเภทา จามีกรมฺปิ จ;
สาตกุมฺภํ ตถา ชมฺพุ, นทํ สิงฺคี จ นาริยํฯ
[489]
รูปิยํ รชตํ สชฺฌุ, รูปี สชฺฌํ อโถ วสุ;
รตนญฺจ มณิ ทฺวีสุ, ปุปฺผราคาที ตพฺภิทาฯ
[490]
สุวณฺณํ รชตํ มุตฺตา, มณิ เวฬุริยานิ จ;
วชิรญฺจ ปวาฬนฺติ, สตฺตา’หุ รตนานิ’ เมฯ
[491]
โลหิตงฺโก จ ปทุม, ราโค รตฺตมณิ ปฺยถ;
วํสวณฺโณ เวฬุริยํ, ปวาฬํ วา จ วิทฺทุโมฯ
[492]
มสารคลฺลํ กพรมณิ, อถ มุตฺตา จ มุตฺติกํ;
รีติ [รีรี (ฏี.)] ตฺถี อารกูโฏ วา, อมลํ ตฺว’พฺภกํ ภเวฯ
[493]
โลโห นิตฺถี อโย กาฬา,
ยสญฺจ ปารโท รโส;
กาฬติปุ ตุ สีสญฺจ, หริตาลํ ตุ ปีตนํฯ
[494]
จินปิฏฺฐญฺจ สินฺทูรํ, อถ ตูโล ตถา ปิจุ;
ขุทฺทชํ ตุ มธุ ขุทฺทํ, มธุจฺฉิฏฺฐํ ตุ สิตฺถกํฯ
[495]
โคปาโล โคป โคสงฺขฺยา,
โคมา ตุ โคมิโก ปฺยถ;
อุสโภ พลีพทฺโธ [พลิพทฺท (ก.)] จ, โคโณ โควสโภ วุโสฯ
[496]
วุทฺโธ ชรคฺคโว โส ถ, ทมฺโม วจฺฉตโร สมา;
ธุรวาหี ตุ โธรยฺโห, โควินฺโท ธิกโต ควํฯ
[497]
วโห จ ขนฺธเทโส ถ, กกุโธ [กกุโท (ก.)] กกุ วุจฺจเต;
อโถ วิสาณํ สิงฺคญฺจ, รตฺตคาวี ตุ โรหิณีฯ
[498]
คาวี จ สิงฺคินี โค จ, วญฺฌา ตุ กถฺยเต วสา;
นวปฺปสูติกา เธนุ, วจฺฉกามา ตุ วจฺฉลาฯ
[499]
คคฺครี มนฺถนีตฺถี ทฺเว, สนฺทานํ ทามมุจฺจเต;
โคมิฬฺโห โคมโย นิตฺถี, อโถ สปฺปิ ฆตํ ภเวฯ
[500]
นวุทฺธฏํ ตุ โนนีตํ, ทมิมณฺฑํ ตุ มตฺถุ จ,
ขีรํ ทุทฺธํ ปโย ถญฺญํ, ตกฺกํ ตุ มถิตํ ปฺยถฯ
[501]
ขีรํ ทธิ ฆตํ ตกฺกํ, โนนีตํ ปญฺจ โครสา;
อุรพฺโภ เมณฺฑ เมสา จ, อุรโณ อวิ เอฬโกฯ
[502]
วสฺโส ตฺวโช ฉคลโก,
โอฏฺโฐ ตุ กรโภ ภเว;
คทฺรโภ ตุ ขโร วุตฺโต, อุรณี ตุ อชี อชาฯ
อิติ เวสฺสวคฺโคฯ
[503]
สุทฺโท’นฺตวณฺโณ วสโล, สํกิณฺณา มาคธาทโย;
มาคโธ สุทฺทขตฺตาโช, อุคฺโค สุทฺทาย ขตฺตโชฯ
[504]
ทฺวิชาขตฺติยโช สูโต, การุตุ สิปฺปิโกปุเม;
สงฺฆาโตตุ สชาตีนํ, เตสํ เสณี ทฺวิสุจฺจเตฯ
[505]
ตจฺฉโก ตนฺตวาโย จ, รชโก จ นหาปิโต;
ปญฺจโม จมฺมกาโรติ, การโว ปญฺจิเม สิยุํฯ
[506]
ตจฺฉโก วฑฺฒกี มโต, ปลคณฺโฑ ถปตฺยปิ;
รถกาโร ถ สุวณฺณ, กาโร นาฬินฺธโม ภเวฯ
[507]
ตนฺตวาโย เปสกาโร,
มาลากาโร ตุ มาลิโก;
กุมฺภกาโร กุลาโล ถ,
ตุนฺนวาโย จ สูจิโกฯ
[508]
จมฺมกาโร รถกาโร, กปฺปโก ตุ นหาปิโต;
รงฺคาชีโว จิตฺตกาโร, ปุกฺกุโส ปุปฺผฉฑฺฑโกฯ
[509]
เวโน วิลีวกาโร จ, นฬกาโร สมา ตโย;
จุนฺทกาโร ภมกาโร,
กมฺมาโร โลหการโกฯ
[510]
นินฺเนชโก จ รชโก, เนตฺติโก อุทหารโก;
วีณาวาที เวณิโก ถ, อุสุกาโร’ สุวฑฺฒกีฯ
[511]
เวณุธโม เวณวิโก,
ปาณิวาโท ตุ ปาณิโฆ [ปาณิโย (กตฺถจิ)];
ปูปิโย ปูปปณิโย, โสณฺฑิโก มชฺชวิกฺกยีฯ
[512]
มายา ตุ สมฺพรี มายา, กาโร ตุ อินฺทชาลิโก;
[513]
โอรพฺภิกา สูกริกา, มาควิกา เต จ สากุณิกา;
หนฺตฺวา ชีวนฺเต’ฬก, สูกร, มิค, ปกฺขิโน กมโตฯ
[514]
วาคุริโก ชาลิโก ถ,
ภารวาโห ตุ ภาริโก;
เวตนิโก ตุ ภตโก, กมฺมกโร ถ กิํ กโร;
ทาโส จ เจฏโก เปสฺโส, ภจฺโจ จ ปริจาริโกฯ
[515]
อนฺโตชาโต ธนกฺกีโต, ทาสพฺโย’ปคโต สยํ;
ทาสา กรมรานีโต, จฺเจวํ เต จตุธา สิยุํฯ
[516]
อทาโส ตุ ภุชิสฺโส ถ,
นีโจ ชมฺโม นิหีนโก;
นิกฺโกสชฺโช อกิลาสุ,
มนฺโท ตุ อลโส ปฺยถฯ
[517]
สปาโก เจว จณฺฑาโล, มาตงฺโค สปโจ ภเว;
ตพฺเภทา มิลกฺขชาตี, กิราต, สวราทโยฯ
[518]
เนสาโท ลุทฺทโก พฺยาโธ,
มิคโว ตุ มิคพฺยโธ;
สารเมยฺโย จ สุนโข, สุโน โสโณ จ กุกฺกุโรฯ
[519]
สฺวาโน สุวาโน สาฬูโร,
สูโน สาโน จ สา ปุเม;
อุมฺมตฺตาทิต มาปนฺโน, อฬกฺโกติ สุโน มโตฯ
[520]
สาพนฺธนํ ตุ คทฺทูโล, ทีปโก ตุ จ เจตโก;
พนฺธนํ คณฺฐิ ปาโส ถ, วาคุรา [วากรา (สี. ฏี.)] มิคพนฺธนีฯ
[521]
ถิยํ กุเวณี กุมีนํ, อานโย ชาล มุจฺจเต;
อาฆาตนํ วธฏฺฐานํ, สูนา ตุ อธิโกฏฺฏนํฯ
[522]
ตกฺกโร โมสโก โจโร,
เถเน’กาคาริโก สมา;
เถยฺยญฺจ โจริกา โมโส,
เวโม วายนทณฺฑโกฯ
[523]
สุตฺตํ ตนฺตุ ปุเม ตนฺตํ, โปตฺถํ เลปฺยาทิกมฺมนิ;
ปญฺจาลิกา โปตฺถลิกา, วตฺถทนฺตาทินิมฺมิตาฯ
[524]
อุคฺฆาฏนํ ฆฏียนฺตํ, กูปมฺพุพฺพาหนํ ภเว;
มญฺชูสา เปฬา ปิฏโก, ตฺวิตฺถิยํ ปจฺฉิ เปฏโกฯ
[525]
พฺยาภงฺคี ตฺวิตฺถิยํ กาโช, สิกฺกา ตฺวตฺรา’วลมฺพนํ;
อุปาหโน วา ปาทุ’ตฺถี, ตพฺเภทา ปาทุกา ปฺยถฯ
[526]
วรตฺตา วทฺธิกา นทฺธิ, ภสฺตา จมฺมปสิพฺพกํ;
โสณฺณาทฺยาวตฺตนี มูสา,
ถ กูฏํ วา อโยฆโนฯ
[527]
กมฺมารภณฺฑา สณฺฑาโส, มุฏฺฐฺยา’ธิกรณีตฺถียํ;
ตพฺภสฺตา คคฺครี นารี, สตฺตํ ตุ ปิปฺผลํ ภเวฯ
[528]
สาโณ ตุ นิกโส วุตฺโต,
อารา ตุ สูจิวิชฺฌนํ;
ขโร จ กกโจ นิตฺถี, สิปฺปํ กมฺมํ กลาทิกํฯ
[529]
ปฏิมา ปฏิพิมฺพญฺจ, พิมฺโพ ปฏินิธีริโต;
ตีสุ สโม ปฏิภาโค, สนฺนิกาโส สริกฺขโกฯ
[530]
สมาโน สทิโส ตุลฺโย,
สงฺกาโส สนฺนิโภ นิโภ;
โอปมฺม มุปมานํ จุ, ปมา ภติ ตุ นาริยํฯ
[531]
นิพฺเพโส เวตนํ มูลฺยํ, ชูตํ ตฺวนิตฺถิ เกตวํ;
ธุตฺโต’กฺขธุตฺโต กิตโว, ชูตการ, กฺขเทวิโนฯ
[532]
ปาฏิโภโคตุ ปฏิภู, อกฺโข ตุ ปาสโก ภเว;
ปุเมวา’ ฏฺฐปทํ [อฏฺฐาปทํ (ฏี. สี.)] สาริ, ผลเก ถ ปโณ, พฺภุโตฯ
[533]
กิณฺณํ ตุ มทิราพีเช, มธุ มธฺวาสเว มตํ;
มทิรา วารุณี มชฺชํ, สุรา ภโว ตุ เมรยํฯ
[534]
สรโก จสโก นิตฺถี, อาปานํ ปานมณฺฑลํ;
[535]
เย’ตฺร ภูริปฺปโยคตฺตา, โยคิเกกสฺมิ มีริตา;
ลิงฺคนฺตเรปิ เต เญยฺยา, ตทฺธมฺมตฺตา’ญฺญวุตฺติยนฺติฯ
อิติ สุทฺทวคฺโคฯ
จตุพฺพณฺณวคฺโค นิฏฺฐิโตฯ
5. อรญฺญวคฺค
[536]
อรญฺญํ กานนํ ทาโย, คหนํ วิปินํ วนํ;
อฏวี’ตฺถี มหารญฺญํ, ตฺว, รญฺญานีตฺถิยํ ภเวฯ
[537]
นครา นาติทูรสฺมิํ, สนฺเตหิ โย ภิโรปิโต;
ตรุสณฺโฑ ส อาราโม, ตโถ ปวน มุจฺจเตฯ
[538]
สพฺพสาธารณา’รญฺญํ, รญฺญ มุยฺยาน มุจฺจเต;
เญยฺยํ ตเทว ปมท, วน มนฺเตปุโรจิตํฯ
[539]
ปนฺติ วีถฺยา’วลิ เสณี, ปาฬิ เลขา ตุ ราชิ จ;
ปาทโป วิฏปี รุกฺโข, อโค สาโล มหีรุโหฯ
[540]
ทุโม ตรุ กุโช สาขี, คจฺโฉ ตุ ขุทฺทปาทโป;
ผลนฺติ เย วินา ปุปฺผํ, เต วุจฺจนฺติ วนปฺปตีฯ
[541]
ผลปากาวสาเน โย,
มรตฺโย สธิ สา ภเว;
ตีสุ วญฺจฺยา’ผลา จาถ, ผลิโน ผลวา ผลีฯ
[542]
สมฺผุลฺลิโต ตุ วิกโจ, ผุลฺโล วิกสิโต ติสุ;
สิโร’คฺคํ สิขโร นิตฺถี, สาขา ตุ กถิตา ลตาฯ
[543]
ทลํ ปลาสํ ฉทนํ, ปณฺณํ ปตฺตํ ฉโท ปฺยถ;
ปลฺลโว วา กิสลยํ, นวุพฺภินฺเน ตุ องฺกุโรฯ
[544]
มกุลํ วา กุฏุมโล, ขารโก ตุ จ ชาลกํ;
กลิกา โกรโก นิตฺถี, วณฺฏํ ปุปฺผาทิพนฺธนํฯ
[545]