211. นํเสสฺว+สฺมากํ+มมํฯ

นํเสสฺว+มฺหสฺส สวิภตฺติสฺส อสฺมากํ+มมํ โหนฺติ ยถากฺกมํฯ มมํฯ

230. งํ+งากํ นํมฺหิ

นํมฺหิ ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ สวิตตฺตีนํ งํ+งากํ โหนฺติ ปจฺเจกํฯ ตุมฺหํ ตุมฺหากํ อมฺหํ อมฺหากํ อสฺมากํฯ กจฺจายเน เอกวจนสฺส อํวิธานตฺถํ สุตฺต+มารทฺธํ, เอตฺถ ปน อตฺตคารววเสน อํมฺหิ ตุมฺหํ อมฺหํภิ สิชฺฌนฺติ พหุลาธิการาฯ

214. สฺมามฺหิ ตฺวมฺหา

สฺมามฺหิ ตุมฺหสฺส สวิตตฺติสฺส ตฺวมฺหา โหติ วาฯ ตฺวมฺหา ตฺวยา ตยา, มยาฯ

226. สฺมิมฺหิ ตุมฺหมฺหานํ ตยิ+มยิ

สฺมิมฺหิ ตุมฺหอมฺหสทฺทานํสวิภตฺตีนํ ตยิ+มยิ โหติ ยถากฺกมํฯ ตฺวยิ ตยิ, มยิฯ ตุมฺเหสุฯ

203. สุมฺหา+มฺหสฺสา+สฺมา

อมฺหสฺส อสฺมา โหติ วา สุมฺหิฯ อสฺมาสุ อมฺเหสุฯ สพฺพาทโย วุตฺต+มเปกฺขนฺตา วกฺขมานํ วาติ อิท+เมสํ ลกฺขณํฯ

232. อปาทาโท ปทเต+กวากฺเยติ

อธิกาโรฯ เอตฺถ ปาโท นาม คาถาย จตุตฺถํโส, ตสฺมา ‘‘ตุมฺเหหิ ปุญฺญํ ปสุตํ อนปฺปกํ’’ติ เอตฺถ โว น โหติฯ เอตฺถ ปทนฺติ วุตฺต สทฺโท สภาวโต –

อากาสวายุปฺปภโว สรีรา,

สมุจฺจรํ วตฺต+มุเปติ นาโท;

ฐานนฺตเร สุปฺปฏิหญฺญมาโน,

วณฺณตฺต+มาคจฺฉติ โส ตุ สทฺโทติ –

วุตฺตตฺตา เอเกโก วณฺโณ สทฺโท นาม, ตพฺพณฺณสมูโห ปทํ, ตปฺปทสมูโห วากฺยญฺจฯ ตถา หิ –

วิตตฺยนฺตํ ปทํ ตสฺส, จ โย วากฺยนฺติ มนฺวยํ;

อุปจารา วณฺณสทฺท-วาจฺจํ ตํ น ปริจฺจเชฯ

ตํ ปทญฺจ –

ปทํ จตุพฺพิธํ วุตฺตํ, นามา+ขฺยาโต+ปสคฺคชํ;

นิปาตชญฺจ ตญฺญู หิ, อสฺโส ขลฺวา+ภิธาวตีติฯ

ตํ วากฺยญฺจ –

เอกาขฺยาโต ปทจฺจโย, สิยา วากฺยํ สการโกติ –

วุตฺตํฯ ตสฺมา ‘‘วิภตฺยนฺตํ ปทํ, ปทสมูโห วากฺย’’นฺติ จ วุจฺจติฯ

233. โยนํหิสฺว+ปญฺจมฺยา โว+โน

อปญฺจมิยาโยนํหิสฺว+ปาทาโท วตฺตมานานํ ปทสฺมา ปเรส+เมกวากฺเย ฐิตานํ ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ โว+โน โหนฺติ วา ยถากฺกมํฯ คามํ โว คจฺเฉยฺยาถ, คามํ ตุมฺเห คจฺเฉยฺยาถฯ คามํ โน คจฺเฉยฺยาม, คามํ อมฺเห คจฺเฉยฺยามฯ ปหาย โว คมิสฺสามิ, มา โน วิกนฺติํสุฯ ทียเต โว, ทียเต ตุมฺหํฯ ทียเต โน, ทียเต อมฺหํฯ ตุฏฺโฐ+สฺมิ โว ปกติยา, ตุฏฺโฐ+สฺมิ ตุมฺหํฯ สตฺถา โน ภควา, เอโส อมฺหากํ สตฺถาฯ กตํ โว, กตํ ตุมฺเหหิฯ กตํ โน, กตํ อมฺเหหิฯ

234. เต+เม นาเส

นามฺหิ เส จ อปาทาโท วตฺตมานานํ ทสฺมา ปเรส+เมกวากฺเย ฐิตานํ ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ สวิภตฺตีนํ เต+เม วา โหนฺติ ยถากฺกมํฯ กตํ เต, กตํ ตยาฯ กตํ เม, กตํ มยาฯ ทียเต เต, ทียเต ตวฯ ทียเต เม, ทียเต มมฯ ธนํ เต, ธนํ ตวฯ ธนํ เม, ธนํ มมฯ

237. น จ+วา+หา+เห+วโยเค

จาทีหิ โยเค ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ โว+โน, เต+เม น โหนฺติฯ คจฺฉาม ตุมฺเห จ มยญฺจ, ปสฺสติ ตุมฺเห จ อมฺเห จ, กตํ ตุมฺเหหิ จ อมฺเหหิ จ, ทียเต ตุมฺหญฺจ อมฺหญฺจ, ธนํ ตุมฺหญฺจ อมฺหญฺจ, กตํ ตยา จ มยา จ, ทียเต ตว จ มม จ, ธนํ ตว จ มม จฯ เอวํ วาทิโยเคปิฯ

235. อนฺวาเทเส

กถิตานุกถิตวิสเย ตุมฺหอมฺหสทฺทานํ อาเทสา นิจฺจํ โหนฺติ ปุนพฺพิธานาฯ คาโม ตุมฺหํ ปริคฺคโห, อโถ ชนปโท โว ปริคฺคโหฯ อนฺวาเทเส อโถ อโถติ วารทฺวยาภาวา นิจฺจนฺติ วุตฺตํฯ อโถสทฺโท กถิตสฺเสว ปุน กถนโต อนฺวาเทสโชตโกฯ