45. ฆ+ปเต+กสฺมิํ นาทีนํ ย+ยา

ฆปโต สฺมิํวิภตฺติปริยนฺตานํ เอกตฺเต นาทีนํ ย+ยา โหนฺติ ยถากฺกมํฯ กญฺญาย, กญฺญาภิ กญฺญาหิฯ กญฺญาย, กญฺญานํฯ

103. ยํ

ฆปโต สฺมิโน ยํ วา โหติฯ กญฺญายํ กญฺญายฯ ‘‘ฆ+ ปเต+กสฺมิํ นาทีนํ ย+ยา’’ ‘‘ยํ’’ติ จ อิเมสํ อปวาทาทีนํ วิสเย มฺหิสฺส อุสฺสคฺคตฺตา ปวตฺติ นตฺถีติ สฺมิโน พหุลาธิการา ‘‘สฺมา+หิ+สฺมินฺน’’ มิจฺจาทินา มฺหิกเต ‘‘ทสสหสฺสิมฺหิ ธาตุมฺหี’’ติ สิชฺฌติฯ กญฺญาสุฯ เอวํ –

สทฺธา เมธา ปญฺญา วิชฺชา, จินฺตา มนฺตา ตณฺหา วีณา;

อิจฺฉา มุจฺฉา เอชา มายา, เมตฺตา มตฺตา สิกฺขา ภิกฺขาฯ

ชงฺฆา คีวา ชีวฺหา วาจา, ฉายา อาสา คงฺคา นาวา;

คาถา เสนา เลขา สาลา, มาลา เวลา ปูชา ขิฑฺฑาฯ

ปิปาสา เวทนา สญฺญา, เจตนา ตสินา ปชา;

เทวตา วฏฺฏกา โคธา, พลากา ปริสา สภาฯ

อูกา เสผาลิกา ลงฺกา, สลากา วาลุกา สิขา;

วิสาขา วิสิขา สาขา, วาจา วญฺฌา ชฏา ฆฏาฯ

เชฏฺฐา โสณฺฑา วิตณฺฑา จ, กรุณา วนิตา ลตา;

กถา นิทฺทา สุธา ราธา, วาสนา สิํสปา ปปาฯ

ปภา สีมา ขมา ฉายา, ขตฺติยา สกฺขรา สุรา;

โทลา ตุลา สิลา ลิลา, ลาเล+ลา เมขลา กลาฯ

วฬวา+ลมฺพุสา มูสา, มญฺชุสา สุลสา ทิสา;

นาสา ชุณฺหา คุหา อีหา, ลสิกา วสุธาทโยฯ

‘‘น+มฺมาทีหี’’ติ อมฺมา+อนฺนา+อมฺพาหิ คสฺส เอการา+ภาเว –

62. รสฺโส วา

อมฺมาทีนํ เค รสฺโส วา โหติฯ อมฺม อมฺมา อิจฺจาทิฯ เสสํ กญฺญาวฯ เอวํ อนฺนา อมฺพาฯ สภาปริสาหิ สฺมิโน ‘‘ติํ สภาปริสายา’’ติ ติํ วา โหติฯ ‘‘โฆสฺส’’ มาทินา รสฺเส สภติํ สภายํ สภายฯ ปริสติํ ปริสายํ ปริสายฯ

อาการนฺตํฯ

มติ, โยมฺหิ –

1,10. ปิ+ตฺถิยํ

อิตฺถิยํ วตฺตมานสฺส นามสฺส+นฺเต วตฺตมานา อิวณฺณุ+วณฺณา ปสญฺญา โหนฺติฯ