64. นฺโต กตฺตริ วตฺตมาเน
วตฺตมานตฺเถ วตฺตมานโต กฺริยตฺถา นฺโต โหติ กตฺตริฯ ติฏฺฐตีติ ติฏฺฐนฺโต, ‘‘กตฺตริ โล’’ติ โล, ‘‘ฐาปานํ ติฏฺฐปิวา’’ติ ติฐาเทโสฯ กตฺตริ มาน+นฺต+ตฺยาทิสุ อิมินาว โลฯ
65. มาโนติ
กตฺตริ มาโนฯ ติฏฺฐมาโนฯ
66. ภาวกมฺเมสุติ
ภาวกมฺเมสุ มาโนฯ ฐานํ ฐียมานํฯ ‘‘กฺโย ภาวกมฺเมสฺว+ปโรกฺเขสุ มาน+นฺต+ตฺยาทีสู’’ติ ภาเว กมฺเม จ กฺโยฯ ‘‘กฺยสฺสา’’ติ อีมฯ ปจียตีติ ปจฺจมา โนฯ กฺเย ปุพฺพรูปํฯ
67. เต สฺสปุพฺพา+นาคเต
อนาคเต อตฺเถ วตฺตมานโต กฺริยตฺถา เตนฺตมานา สฺสปุพฺพา โหนฺติ, เล อาสฺส โลโป, ฐสฺสตีติ ฐสฺสนฺโต ฐสฺสมาโนฯ ฐียิสฺสตีติ ฐียิสฺสมานํ, กฺเย อี, ‘‘ญิพฺยญฺชนสฺสา’’ติ ญิฯ อสฺส ตฺยาทิวิสยตฺตา ‘‘อาอีสฺสา’’ ทินา อิญ น โหติ, ออีหิ สหจริตตฺตา สฺสาสฺสฯ ปจฺจิสฺสตีติ ปจฺจิสฺสมาโน โอทโนฯ ‘‘รา นสฺส โณ’’ติ เณ ปตฺเต –
5,172. น นฺต+มาน+ตฺยาทีนํ
รนฺตโต ปเรสํ นฺต+มาน+ตฺยาทีนํ นสฺส โณ น โหติฯ กโรตีติ กโรนฺโต กุรุมาโน, ‘‘ตนาทิตฺโว’’ติ โอฯ
5,173. คม ยมิ+สาส ทิสานํ วา จฺฉง
เอเตสํ วา จฺฉง โหติ นฺต+มาน+ตฺยาทีสุฯ ง-นุพนฺธตฺตา อนฺตสฺส โหติ, คจฺฉนฺโต คจฺฉมาโนฯ ยม=อุปรเม, ยจฺฉนฺโต ยจฺฉมาโนฯ อิจฺฉนฺโต อิจฺฉมาโนฯ อาส=อุปเวสเน, อจฺฉนฺโต อจฺฉมาโน, ‘‘พฺยญฺชเน’’จฺจาทินา รสฺโสฯ ทิส=อติสชฺชเน, ทิจฺฉนฺโต ทิจฺฉมาโนฯ ววตฺถิตวิภาสตฺตา วาสทฺทสฺส อญฺญปจฺจเยสุ จ กฺวจิ, อิจฺฉียตีติ อิจฺฉิตพฺพํ, อิจฺฉนํ อิจฺฉา, ‘‘อิตฺถิย+มณา’’ ทินา อปฺปจฺจโยฯ อิจฺฉิตํ, อิจฺฉิตพฺพํ, อิจฺฉิตุํฯ อญฺเญสญฺจ โยควิภาคา, ปเวจฺฉนฺโตฯ
174. ชร+มราน+มียง
เอเตส+มียง วา โหติ นฺต+มาน+ตฺยาทีสุฯ ชียนฺโตฯ ‘‘ชรสทา’’ ทิจฺจาทินา อีมฯ ชีรนฺโตฯ ชียมาโน ชีรมาโนฯ มียนฺโต มรนฺโต, มียมาโน มรมาโนฯ
175. ฐาปานํ ติฏฺฐปิวา
ฐาปานํ ติฏฺฐปิวา โหนฺติ วา นฺตาทีสุฯ ติฏฺฐนฺโต, ติฏฺฐมาโนฯ ปิวนฺโต ปิวมาโนฯ